Powiat wałecki
powiat | |||||||||
Zamek w Tucznie | |||||||||
| |||||||||
Państwo | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||
TERC |
3217 | ||||||||
Siedziba | |||||||||
Starosta | |||||||||
Powierzchnia |
1414,95 km² | ||||||||
Populacja (30.06.2023) • liczba ludności |
| ||||||||
• gęstość |
35,48 os./km² | ||||||||
Urbanizacja |
60,6% | ||||||||
Tablice rejestracyjne |
ZWA | ||||||||
Adres urzędu: ul. Dąbrowskiego 1778-600 Wałcz | |||||||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie województwa | |||||||||
Strona internetowa |
Powiat wałecki – powiat w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Wałcz.
W skład powiatu wchodzą:
- miasta:
Człopa, Mirosławiec, Tuczno, Wałcz
- gminy miejskie:
- gminy miejsko-wiejskie:
- gminy wiejskie:
Według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 52 929 osób[2].
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia powiatu wałeckiego wynosi 1414,95 km²[3].
Powiat położony jest w południowo-wschodniej części woj. zachodniopomorskiego, na Pojezierzu Wałeckim i Równinie Wałeckiej. W zachodniej części gminy Człopa znajduje się wschodnia część Drawieńskiego Parku Narodowego.
Do 1999 r. gminy powiatu wchodziły w skład województwa pilskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W czasie rozbicia dzielnicowego tereny dzisiejszego powiatu wałeckiego należały do Wielkopolski, co znajduje potwierdzenie w dokumentach zebranych w Kodeksie dyplomatycznym.
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]W końcu września 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie wałeckim obejmowała ok. 1,2 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 7,6% do aktywnych zawodowo[4].
Przeciętne wynagrodzenie pracownicze w październiku 2008 r. wynosiło 2829,18 zł, przy liczbie zatrudnionych pracowników w powiecie wałeckim – 6502 osoby. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze publicznym wynosiło 3108,24 zł, a w sektorze prywatnym 2555,22 zł[5].
W 2013 r. wydatki budżetu samorządu powiatu wałeckiego wynosiły 61,2 mln zł, a dochody budżetu 52,6 mln zł. Zadłużenie (dług publiczny) samorządu według danych na IV kwartał 2013 r. wynosiło 37,0 mln zł, co stanowiło 70,3% dochodów (powiat wałecki ma najwyższy poziom zadłużenia wśród powiatów woj. zachodniopomorskiego)[6].
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Według danych z 31 grudnia 2019 roku powiat wałecki zamieszkiwało około 53 tys. osób[7].
Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):
Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
osób | % | osób | % | osób | % | |
Ogółem | 54 851 | 100 | 28 145 | 51,31 | 26 706 | 48,69 |
Miasto | 33 281 | 60,68 | 17 380 | 31,69 | 15 901 | 28,99 |
Wieś | 21 570 | 39,32 | 10 765 | 19,63 | 10 805 | 19,70 |
Struktura demograficzna mieszkańców powiatu wałeckiego według danych z 31 grudnia 2008[8]:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
Jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
Populacja | 54 309 | 100 | 27 968 | 51,5 | 26 341 | 48,5 |
Wiek przedprodukcyjny (0–17 lat) | 11 496 | 21,17 | 5663 | 10,43 | 5833 | 10,74 |
Wiek produkcyjny (18–65 lat) | 35 446 | 65,27 | 17 078 | 31,45 | 18 368 | 33,82 |
Wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat) | 7367 | 13,56 | 5227 | 9,62 | 2140 | 3,94 |
- Piramida wieku mieszkańców powiatu wałeckiego w 2014 roku[9].
Komunikacja
[edytuj | edytuj kod]- Linie kolejowe:
- czynne: Wałcz- Piła Gł., Kalisz Pomorski- Wałcz (przez Tuczno Krajeńskie)
- nieczynne, istniejące: Wierzchowo Pomorskie- Wałcz, Złocieniec- Choszczno (przez Mirosławiec) oraz Człopa- Krzyż.
- nieczynne, nieistniejące: Człopa- Złotów (przez Wałcz).
- Drogi:
Bezpieczeństwo
[edytuj | edytuj kod]W 2009 r. wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw stwierdzonych w powiecie wałeckim wynosił 78,3%[10][11]. W 2009 r. stwierdzono w powiecie m.in. 173 kradzieży z włamaniem, 15 kradzieży samochodów, 105 przestępstw narkotykowych[12][13][14].
Powiat wałecki jest obszarem właściwości Prokuratury Rejonowej w Wałczu i Prokuratury Okręgowej w Koszalinie[15].
Na terenie powiatu działa 7 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej włączonych do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego[16]. Istnieje jednostka ratowniczo-gaśnicza przy Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Wałczu[17].
Administracja
[edytuj | edytuj kod]Gminy | Liczba radnych[18] |
Liczba wyborców w 2006[19] |
---|---|---|
miasto Wałcz | 8 | 21 266 |
gmina Wałcz | 4 | 9 588 |
gmina Człopa, gmina Mirosławiec, gmina Tuczno | 5 | 12 698 |
Razem (Σ) | 17 | 43 552 |
Siedzibą władz powiatu jest miasto Wałcz. Organem uchwałodawczym jest Rada Powiatu w Wałczu, w której skład wchodzi 17 radnych[20].
Gminy powiatu wałeckiego są obszarem właściwości Sądu Rejonowego w Wałczu i Sądu Okręgowego w Koszalinie[21]. Powiat wałecki jest obszarem właściwości miejscowej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie[22].
Mieszkańcy powiatu wałeckiego wybierają radnych do Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego w okręgu nr 3. Posłów na Sejm wybierają z okręgu wyborczego nr 40, senatora z okręgu wyborczego nr 99, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Podstawą turystyki powiatu są liczne jeziora (największe to Bytyń Wielki) i pozostałości Wału Pomorskiego. Wytwarza się tutaj produkty tradycyjne: masło ostrowieckie i miody wałeckie[23].
Sąsiednie powiaty
[edytuj | edytuj kod]- powiat choszczeński
- powiat drawski
- powiat złotowski (wielkopolskie)
- powiat pilski (wielkopolskie)
- powiat czarnkowsko-trzcianecki (wielkopolskie)
- powiat strzelecko-drezdenecki (lubuskie)
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2023-11-25] (pol.).
- ↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
- ↑ GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r. [online], stat.gov.pl [dostęp 2019-12-09] (pol.).
- ↑ Wynagrodzenia i ich struktura w województwie zachodniopomorskim w 2008 r.. Szczecin: Urząd Statystyczny w Szczecinie, 2010, s. 43, 56. ISSN 2080-928X.
- ↑ Budżety JST » 2013 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2013r. /Tab. 6 i Tab. 3. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2014-10-02].
- ↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
- ↑ Dane roczne - Powiat wałecki, Ludność. [w:] Bank Danych Regionalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2009-07-08]. (pol.).
- ↑ Powiat wałecki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Przestępstwa ogółem (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2011-08-13].
- ↑ Województwo zachodniopomorskie. [w:] Statystyczne Vademecum Samorządowca 2010 (SVS 2010) [on-line]. Urząd Statystyczny w Szczecinie. [dostęp 2011-08-13].
- ↑ Kradzieże samochodów (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
- ↑ Kradzieże z włamaniem (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
- ↑ Przestępstwa narkotykowe (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 marca 2010 r. (Dz.U. z 2010 r. nr 49, poz. 297)
- ↑ Wykaz OSP w KSRG w województwie zachodniopomorskim w lutym 2011 r.. Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie, 2011-03-02. [dostęp 2011-08-14].
- ↑ JRG. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Wałczu. [dostęp 2012-06-17].
- ↑ Uchwała Nr XXXI/245/2002 Rady Powiatu w Wałczu z dnia 25 kwietnia 2002 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2002 r. Nr 38, poz. 828)
- ↑ Rada Powiatu wałeckiego. [w:] Wybory samorządowe 2006 [on-line]. Państwowa Komisja Wyborcza, 2006. [dostęp 2013-05-24]. (pol.).
- ↑ Zarządzenie Nr 69/2014 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 4 marca 2014 r. ws. ustalenia liczby radnych (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2014 r., poz. 1084)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 16 października 2002 r. (Dz.U. z 2002 r. nr 180, poz. 1508)
- ↑ Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003 r. (Dz.U. z 2003 r. nr 198, poz. 1925)
- ↑ Agnieszka Kołodziej, Produkty tradycyjne województwa zachodniopomorskiego, Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego, Szczecin, 2018, s. 36, 39, ISBN 978-83-65656-58-2
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Dane o powiatach i gminach (Regioset)
- Wałecki powiat, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 922 .