Przejdź do zawartości

Prawo Okuna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Graf opisujący kwartalne dane z USA od 1947 do 2002, z którego wynika równanie: %zmiana PNB = 0,856 – 1,827 · (zmiana stopy bezrobocia). Różnice w wynikach głównie z powodu danych kwartalnych

Prawo Okuna (ang. Okun’s law) – makroekonomiczne prawo mówiące o tym, że wraz ze wzrostem bezrobocia przymusowego spada PKB (PNB).

Prawo zostało sformułowane na podstawie wyników badań Arthura Okuna[1].

Prawo Okuna

[edytuj | edytuj kod]

W Stanach Zjednoczonych w okresie od 1965 można zaobserwować działanie prawa Okuna i stwierdzić, iż na każdy 1 punkt procentowy przewyższający tzw. naturalną stopę bezrobocia, PNB zmniejsza się o 2–3 punkty procentowe. To oznacza, iż bezrobocie powyżej pewnego pułapu ma negatywny wpływ na PKB i zmniejsza je odpowiednio poniżej możliwości produkcji potencjalnej. Może być wyrażane zarówno w procentach, jak i w jednostkach monetarnych.

Prawo Okuna oparte jest bardziej na obserwacjach i wynikach empirycznych, niż zostało wyprowadzone z teorii. Podaje także wyniki przybliżone, ponieważ czynniki inne od bezrobocia (np.: produkcyjność, technologia) również mają wpływ. Ta zależność może być inna dla każdego państwa zależnie od czasu prowadzonego badania.

Zależność pomiędzy luką dochodową a bezrobociem była testowana przez zmniejszający się wzrost PKB lub PNB na zmianę stopy bezrobocia. Martin Prachowny oszacował w 1993 roku, że około 3% spadek w produkcji przypadało na każdy 1% wzrostu bezrobocia. Ta relacja zdaje się zmniejszać z biegiem czasu w USA. Powołującsię na pracę Andrew Abela i Bena Bernanke z 2005 roku, 2% spadek produkcji wyjaśniany zostaje 1% wzrostem bezrobocia.

Jest wiele powodów, dla których PNB może wzrastać/spadać szybciej niż zmienia się bezrobocie. Kiedy bezrobocie wzrasta,

  • bezrobotni przestaną być aktywni zawodowo i przestaną szukać pracy, po czym nie będą uwzględniani w statystykach,
  • zatrudnieni pracownicy mogą pracować mniej,
  • produktywność może zmaleć, ponieważ pracodawcy mogą trzymać więcej pracowników, niż potrzebują.

Jedną z implikacji w prawie Okuna jest fakt, iż wzrost produktywności pracowników wraz ze wzrostem ilości siły roboczej może mieć wpływ na wzrost produkcji bez spadku bezrobocia.

Matematyczny zapis prawa Okuna

[edytuj | edytuj kod]

Prawo Okuna (Abel and Bernanke, 2005) może być zapisane jako:

gdzie:

– poziom produkcji przy pełnym zatrudnieniu, potencjalny dochód narodowy,
– stan produkcji faktycznej,
– naturalna stopa bezrobocia,
– obecny stan bezrobocia,
– współczynnik zamienności luki dochodowej i bezrobocia w Stanach Zjednoczonych od ok. 1965 wartość c wynosiła ok. 2–3, tak jak to zostało opisane powyżej.

Prawo Okuna, jak zapisano, jest trudne do użycia w praktyce, ponieważ oraz mogą być tylko oszacowane, a nie wyliczone. Częściej używaną i bardziej znaną formą prawa Okuna jest forma szybkości wzrostu i porównuje zmiany w produkcji do zmian w bezrobociu:

gdzie:

i – zdefiniowane powyżej,
– zmiana w produkcji faktycznej w danym roku do następnego,
– zmiana w faktycznej stopie bezrobocia w danym roku do następnego,
– średnia roczna stopa wzrostu produkcji.

Na chwilę obecną w USA k wynosi około 3% oraz c około 2, więc równanie można następująco zapisać:

Wykres na samej górze tej strony ilustruje prawo Okuna, mierzone kwartalnie.

Przekształcenia

[edytuj | edytuj kod]

Zaczynamy od podstawowej formy prawa Okuna:

Biorąc roczne zmiany po obu stronach, otrzymujemy:

Dokonując dalszych przekształceń, otrzymujemy:

Mnożąc lewą stronę przez czego wartość zbliżona jest do jedności, otrzymujemy

Zakładamy, że zmiana w naturalnej stopie bezrobocia jest równe, bądź bliskie 0. Zakładamy również, że wzrost produkcji potencjalnej jest w przybliżeniu równy jego wartości średniej, Tak więc otrzymujemy

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Matthew Bishop: Essential economics: an A−Z guide. New York: Bloomberg Press, 2009, s. 231. ISBN 978-1-57660-351-2.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Karl E. Case, Ray C. Fair, Principles of Economics (5th ed.), Prentice-Hall, 1999, ISBN 0-13-961905-4.
  • Andrew B. Abel, Ben S. Bernanke, Macroeconomics (5th ed.), Pearson Addison Wesley, 2005, ISBN 0-321-16212-9.
  • F.J. Martin, Okun’s Law: Theoretical Foundations and Revised Estimates by Prachowny, „The Review of Economics and Statistics”, Vol. 75, No. 2. (May, 1993), s. 331–336. JSTOR (Subscription only)