Prins van Oranje

Catharina-Amalia, huidige Prinses van Oranje (Des 2014)

Deesdae word die titel Prins (of Prinses) van Oranje aan die Nederlandse troonopvolger toegeskryf. Die huidige titelhouer is Catharina-Amalia, Prinses van Oranje (gebore 7 Desember 2003), oudste dogter van koning Willem-Alexander.

In die Middeleeue lê die graafskap Oranje in die Hertogdom van Boergondië, destyds deel van die Heilige Romeinse Ryk. Die titel "Graaf van Oranje" is toegeken aan Willem van Gellone, 'n neef van Karel die Grote in ongeveer 800 n.C. In 1163 verhef Frederik I (Barbarossa) die graafskap van Oranje tot 'n prinsdom, en derhalwe word die graaf van Oranje die prins van Oranje.

Wapen van die prinsdom Oranje

Gedurende die 15de eeu het die Hertoë van Boergondië die hedendaagse Nederland en België verwerf. In 1530 erf René van Chalon, seun van Hendrik III van Nassau-Breda en Claudia van Chalon, die owerheid van Oranje van sy oom, Filibert van Chalon. In 1544 sterf hy kinderloos en los hy sy besittings aan sy Duitse neef Willem van Nassau-Breda (1533–1584). Willem word dus die stamvader van die Huis van Oranje-Nassau.

In 1559 is Willem deur Filips II van Spanje as stadhouer (goewerneur) van Holland, Zeeland and Utrecht aangestel. In 1568 begin die Tagtigjarige Oorlog. William het Stadhouer van Holland gebly, maar nou skuld hy sy aanstelling aan die Stategeneraal eerder as die koning van Spanje. Na die sluipmoord van Willem bly die aanstelling van stadhouer met die prins van Oranje. Daar was egter tydperke, soos in gevalle waar die prins byvoorbeeld minderjarig was, dat daar geen stadhouer was nie. Toe die Franse Revolusionêre troepe Nederland in 1795 ingeval het, vlug die stadhouer en die Bataafse Republiek word in Nederland gestig. Tussen 1810 en 1813 vorm Nederland deel van die Franse Ryk.

Nadat Napoleon die slag van Leipzig in 1813 verloor het, vertrek sy troepe terug na Frankryk en op 30 November 1813 kom Willem Frederik Prins van Oranje-Nassau te lande by Scheveningen. Op 30 Mei is hy ingestel as Soeverein Vorst der Verenigde Nederlanden en op 16 Maart 1815 word hy koning van Nederland. Volgens die grondwet van 1815 het die titel "prins van Oranje" verval toe Willem koning geword het. Al Willem III se seuns is voor hom oorlede, en derhalwe was daar vanaf 1884 geen prins van Oranje gewees nie. Nog sy dogter en opvolger koningin Wilhelmina (koningin 1890–1948), nog haar dogter en opvolger koningin Juliana (koningin 1948–1980) kry seuns, maar in 1980 is 'n seun, die huidige koning Willem Alexander aan koningin Beatrix, dogter van Juliana, gebore. Willem Alexander was dus prins van Oranje vanaf 1980 tot 30 April 2013 toe hy die troon bestyg het.

Met die herstel van die grondwet in 1983 word die erfgenaam van die Nederlandse troon die prins of prinses van Oranje genoem, ongeag van geslag. Dus het die oudste dogter van die huidige koning in 2013 die titel prinses van Oranje gekry.

• 
  Wapens van die Nederlandse troonopvolger, die prinse van Oranje vanaf 1815 tot 1874.
• 
  Wapen van Willem Alexander van Nederland toe hy prins van Oranje was.
• 
  Wapen van Catharina-Amalia, Prinses van Oranje

Gebruik van die naam "Oranje"

• Nederlandse sportspanne gebruik die kleur oranje as hul sportkleur.
• Op die koning se verjaarsdag word die Nederlandse vlag gevlieg met 'n oranje lint daarbo.
• Die oranje band op die Suid-Afrikaanse vlag tussen 1928 en 1995 is te ere van die Huis van Oranje.
• Die Oranjerivier en die Oranje-Vrystaat is na die Huis van Oranje genoem.