Przesilenie letnie
Przesilenie letnie na półkuli północnej – przesilenie czerwcowe, moment maksymalnego wychylenia osi obrotu Ziemi w kierunku Słońca, gdy biegun północny jest bliżej Słońca niż południowy: Słońce w tym dniu góruje w zenicie na szerokości zwrotnika Raka. Przesilenie letnie na półkuli północnej występuje w okolicach 20–21 czerwca. Na półkuli południowej przesilenie letnie ma miejsce w momencie, gdy na półkuli północnej występuje przesilenie zimowe, czyli 21–22 grudnia.
W momencie przesilenia letniego cała strefa podbiegunowa półkuli północnej jest oświetlona Słońcem i panuje dzień polarny. W strefie podbiegunowej drugiej półkuli panuje w tym samym czasie noc polarna. W obszarze między kołem podbiegunowym północnej półkuli a równikiem jest to najdłuższy[a] dzień w roku (dłuższy im większa szerokość geograficzna), na półkuli południowej jest to – automatycznie – najkrótszy dzień roku[1].
Przykład: na krańcu Polski najdalej wysuniętym na południe (szczyt Opołonek) dzień przesilenia letniego trwa 16 h 12 min, natomiast na brzegu morskim w Jastrzębiej Górze – najdalej wysuniętym na północ krańcu Polski, dzień ten trwa o ponad godzinę dłużej (17 h 20 min).
Maksymalny kąt padania promieni słonecznych α na danej szerokości geograficznej φ w dniu przesilenia letniego można obliczyć według wzoru: gdzie będzie szerokością geograficzną zwrotników.
Zatem przyjmując wartość 23°27′, kąt padania promieni słonecznych (w południe) w dniu przesilenia letniego w centrum Warszawy – na 52°13′ szerokości geograficznej północnej wynosi 61°14′.
2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
21 VI, 03:48 |
21 VI, 09:38 |
21 VI, 15:25 |
21 VI, 21:11 |
21 VI, 02:57 |
21 VI, 08:46 |
21 VI, 14:26 |
21 VI, 20:06 |
21 VI, 02:00 |
21 VI, 07:45 | |||
21 XII, 14:37 |
21 XII, 20:22 |
22 XII, 02:15 |
22 XII, 08:04 |
21 XII, 13:42 |
21 XII, 19:35 |
22 XII, 01:22 |
22 XII, 07:08 |
21 XII, 13:04 |
21 XII, 18:47 | |||
2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | |||
21 VI, 13:28 |
21 VI, 19:16 |
21 VI, 01:08 |
21 VI, 07:04 |
21 VI, 12:52 |
21 VI, 18:38 |
21 VI, 00:35 |
21 VI, 06:25 |
21 VI, 12:07 |
21 VI, 17:54 | |||
22 XII, 00:38 |
22 XII, 06:30 |
21 XII, 12:12 |
21 XII, 18:11 |
22 XII, 00:03 |
22 XII, 05:48 |
21 XII, 11:45 |
21 XII, 17:29 |
21 XII, 23:22 |
22 XII, 05:19 | |||
2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |||
20 VI, 23:43 |
21 VI, 05:32 |
21 VI, 11:14 |
21 VI, 16:58 |
20 VI, 22:51 |
21 VI, 04:42 |
21 VI, 10:25 |
21 VI, 16:11 |
20 VI, 22:02 |
21 VI, 03:48 | |||
21 XII, 11:03 |
21 XII, 16:59 |
21 XII, 22:48 |
22 XII, 04:28 |
21 XII, 10:20 |
21 XII, 16:03 |
21 XII, 21:50 |
22 XII, 03:43 |
21 XII, 09:20 |
21 XII, 15:14 | |||
2030 | 2031 | 2032 | 2033 | 2034 | 2035 | 2036 | 2037 | 2038 | 2039 | |||
21 VI, 09:31 |
21 VI, 15:17 |
20 VI, 21:09 |
21 VI, 03:01 |
21 VI, 08:45 |
21 VI, 14:33 |
20 VI, 20:31 |
21 VI, 02:22 |
21 VI, 08:09 |
21 VI, 13:58 | |||
21 XII, 21:09 |
22 XII, 02:56 |
21 XII, 08:57 |
21 XII, 14:45 |
21 XII, 20:35 |
22 XII, 02:31 |
21 XII, 08:12 |
21 XII, 14:08 |
21 XII, 20:01 |
22 XII, 01:41 | |||
2040 | 2041 | 2042 | 2043 | 2044 | 2045 | 2046 | 2047 | 2048 | 2049 | |||
20 VI, 19:46 |
21 VI, 01:37 |
21 VI, 07:16 |
21 VI, 12:59 |
20 VI, 18:50 |
21 VI, 00:34 |
21 VI, 06:15 |
21 VI, 12:02 |
20 VI, 17:54 |
20 VI, 23:47 | |||
21 XII, 07:33 |
21 XII, 13:19 |
21 XII, 19:04 |
22 XII, 01:02 |
21 XII, 06:43 |
21 XII, 12:36 |
21 XII, 18:28 |
22 XII, 00:07 |
21 XII, 06:02 |
21 XII, 11:51 | |||
2050 | 2051 | 2052 | 2053 | 2054 | 2055 | 2056 | 2057 | 2058 | 2059 | |||
21 VI, 05:33 |
21 VI, 11:17 |
20 VI, 17:16 |
20 VI, 23:03 |
21 VI, 04:47 |
21 VI, 10:39 |
20 VI, 16:29 |
20 VI, 22:19 |
21 VI, 04:03 |
21 VI, 09:47 | |||
21 XII, 17:39 |
21 XII, 23:59 |
21 XII, 05:18 |
21 XII, 11:09 |
21 XII, 17:10 |
21 XII, 22:56 |
21 XII, 04:52 |
21 XII, 10:42 |
21 XII, 16:24 |
21 XII, 22:18 | |||
Przesilenia czerwcowe podane są w czasie CEST (UTC+2), przesilenia grudniowe podane są w czasie CET (UTC+1). Źródło danych dla roku 2000: US Naval Observatory[2] |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Līgo (święto)
- Wigilia św. Jana (święto)
- Noc Kupały (święto)
- kwiat paproci
- przesilenie zimowe
- równonoc wiosenna
- równonoc jesienna
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Herbert Glarner: Length of Day. [dostęp 2011-06-04].
- ↑ United States Naval Observatory: Earth's Seasons: Equinoxes, Solstices, Perihelion, and Aphelion, 2000-2025. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-21)].
- ↑ Fred Espenak : Solstices and Equinoxes: 2001 to 2100. [dostęp 2022-08-16].