Qvatemala

Qvatemala
República de Guatemala
Bayraq Gerb[d]
El País de la Eterna Primavera  Daim yazın olduğu ölkə
Himn: Guatemala Feliz
Rəsmi dilləri	ispan dili
Paytaxt	Qvatemala şəhəri
İdarəetmə forması	Prezident respublikası
Prezident	Alexandro Cammattei
Vitse-prezident	Xafet Kabrera
Sahəsi	Dünyada 107-ci
• Ümumi	108890 km²
• Su sahəsi (%)	1,6
Əhalisi
• Əhali	15,1 milyon nəfər (67-ci)
• Siyahıyaalma (24.XI.2002)	11 237 196 nəf.
• Sıxlıq	138 nəf./km²
• Ümumi	86.053.079.767 $, 95.003.333.381 $
ÜDM (AQP)
• Ümumi	119 milyard dollar  (79-cu)
• Adambaşına	7 500 dollar  (151-ci)
İnternet domeni	.gt
ISO kodu	GT
BOK kodu	GUA
Telefon kodu	+502
Saat qurşaqları	UTC−06:00
Nəqliyyatın yönü	sağ[d]
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qvatemala — Mərkəzi Amerikada dövlət. Sahəsi 108.9 min km², əhalisi 10,9 milyon nəfərdir. İnzibati ərazisi 22 departamentə bölünür. Dövlət və hökumət başçısı prezidentdir. Qanunvericı orqanı birpalatalı Milli Konqresdir. Paytaxtı Qvatemala şəhəridir. 2020-ci ildə keçirilən prezident seçkilərində Alejandro Giammattei yeni prezident seçilmişdir.

Adın etimologiyası

Atstek dilindəki "quauhtemallan" sözündən - meşə ilə örtülü yer mənasını verir.

Tarix

1523-1524-cü illərdə ərazisi ispanlar tərəfindən işğal edilmişdir. Bu işğal 1821-ci ilədək davam etmişdir. Elə həmin ildə ölkə müstəqillik əldə edir.

1823-1839-cu illərdə Mərkəzi Amerika Birləşmiş Əyalətləri Federasiyasının tərkibində varlığını sürdürür.

Bir sıra hərbi çevrilişlərdən sonra 1952-1985-ci illərdə ölkədə hərbi diktatura rejimi bərqərar olur.

Nəhayət 1996-cı ildə hökumətlə Qvatemala Milli İnqilabi Hərəkatı arasında sülh haqqında müqavilə imzalanır.

Fiziki-coğrafi xarakteristika

Ölkə Şimali Amerika qitəsində yerləşir və qərbdə Meksika, cənubda Salvador, şərqdə Beliz və cənub şərqdə Honduras ilə qonşudur.

İnzibati ərazi bölgüsü

Ölkənin ərazisi 108,889 km²-dir. Şəhər və kəndlərdən ibarətdir.

İqtisadiyyat

Mərkəzi Amerikanın ən kasıb ölkələrindən biri hesab olunur. Hazırda 400.000 insanın işsiz olduğu göstərilir. Başqa sözlə əhalinin 56,2 % yoxsul şəraitdə yaşayır.

Əhali

15,806,675. Əhalinin 59,4%-ni metislər, qlanın isə başqa yerli etnoslar təşkil edir.

Dil

Rəsmi dil ispan dili olsa da bəzi qismlərdə yerli qvatemal dilində danışırlar.

Din

Əhalisinin 50-60 %-i xristianlığın katolik məzhəbinə, 30-40 %-i protestanlıq, qalanları isə provaslavlıq məzhəbinə qulluq edirlər.

Mədəniyyət

Ölkənin paytaxtında müxtəlif muzey və qallereyalar fəaliyyət göstərir.

İdman

Futbol ölkənin ən populyar idman növüdür.

Təhsil

Ölkədə adətən ikinci dərəcəli məktəblər fəaliyyət göstərir və bunların hamısı pulsuzdur.

Mətbəx

Əsaəsən mayya mətbəxinin nümunələrindən qida kimi istifadə olunur.