REM-slaap
REM-slaap (REM is die Engelse afkorting van rapid eye movement, "vinnige oogbeweging") of REMS is ’n unieke fase van slaap in soogdiere en voëls wat onderskei word deur die vinnige oogbewegings en lae spiertonus in die liggaam. Dit is die fase waarin die individu die helderste drome het en wat die meeste ooreenstem met wanneer 'n mens wakker is.[1][2]
Die oorsprong van die elektiese en chemiese aktiwiteit wat dié slaapfase beheer, lê blykbaar in die breinstam. Die fase word verder gekenmerk deur ’n oorvloed van die senuoordraer asetielcholien en die byna algehele afwesigheid van die monoamien-senuoordraers histamien, serotonien en norepinefrien.
REM-slaap verskil fisiologies van alle ander slaapfases, saam bekend as nie-REM-slaap of NREM-slaap. REM- en NREM-slaapfases wissel mekaar af in een slaapsiklus, wat sowat 90 minute in volwasse mense duur. Namate slaapsiklusse vorder, word die REMS-fases langer. Die oorgang na die REMS-fase gaan gepaard met fisieke veranderings; dit begin met elektriese pulse bekend as PGO-golwe wat in die breinstam ontstaan. Organismes in REM-slaap skort sentrale homeostase (die stabilisering van sy omgewing) op, en dit lei tot groot wisselings in asemhaling, hitteregulering en sirkulasie wat nie in enige ander slaapfase voorkom of wanneer ’n mens wakker is nie.
Die Duitse wetenskaplike Richard Klaue het in 1937 die eerste keer ’n tydperk van vinnige elektriese aktiwiteit in die brein van slapende katte ontdek. In 1944 het Ohlmeyer slaapsiklusse van 90 minute elk aangeteken waarin manlike proefkonyne ereksies van 25 minute gehad het.[3] In 1952 het Eugene Aserinsky, Nathaniel Kleitman en William C. Dement fases van vinnige oogbeweging tydens slaap ontdek en dit met droom verbind. Hulle artikel is op 10 September 1953 gepubliseer.[4] Aserinsky, en daarna Kleitman, het vinnige oogbewegings en gepaardgande neuro-elektriese aktiwiteit die eerste keer in hulle eie kinders waargeneem.[5][6]
REM-slaap is daarna deur ander navorsers ook beskryf, insluitende Michel Jouvet. Proefnemings oor REM-slaap het al ingesluit om proefkonyne wakker te maak wanneer hulle die REMS-fase binnegaan en hulle so van REM-slaap te weerhou. Wanneer hulle dan weer toegelaat word om normaal te slaap, ervaar hulle langer fases van REM-slaap.[7]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Luca Matarazzo, Ariane Foret, Laura Mascetti, Vincenzo Muto, Anahita Shaffii, & Pierre Maquet, "A systems-level approach to human REM sleep"; in Mallick et al, reds. (2011).
- ↑ Myers, David (2004). Psychology (7de uitg.). New York: Worth Publishers. p. 268. ISBN 978-0-7167-8595-8. Besoek op 9 Januarie 2010.
0716785951.
- ↑ Jouvet (1999), The Paradox of Sleep, p. 32.
- ↑ Aserinsky E, Kleitman N (1953). "Regularly Occurring Periods of Eye Motility, and Concomitant Phenomena, during Sleep". Science. 118 (3062): 273–274. doi:10.1126/science.118.3062.273. PMID 13089671.
- ↑ Adrian R. Morrison, "The Discovery of REM sleep: the death knell of the passive theory of sleep", in Mallick et al, reds. (2011).
- ↑ Aserinsky E (1996). "The discovery of REM sleep". Journal of the History of Neuroscience. 5 (3): 1996. doi:10.1080/09647049609525671.
- ↑ Carlson, Neil R. (2013). Physiology of behavior (11de uitg.). Boston: Pearson. ISBN 9780205239399.
Skakels
[wysig | wysig bron]
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
