Richard Lewis
.jpg?lang=pl) Richard Lewis (2015) | |
| Imię i nazwisko |
Richard Philip Lewis |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
29 czerwca 1947 |
| Data i miejsce śmierci |
27 lutego 2024 |
| Zawód | |
| Współmałżonek |
Joyce Lapinsky (2005–2024; jego śmierć) |
| Lata aktywności |
1971–2024 |
Richard Philip Lewis (ur. 29 czerwca 1947 w Nowym Jorku, zm. 27 lutego 2024 w Los Angeles) – amerykański aktor charakterystyczny, komik i pisarz. Zyskał rozgłos w latach 80. i zasłynął ze swojego czarnego i neurotycznego humoru[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Brooklynie w Nowym Jorku w rodzinie żydowskiej[2] jako syn Blanche, aktorki w teatrze lokalnym, i Williama „Billa” Lewisa, współwłaściciela Ambassador Caterers w pobliskim Teaneck w New Jersey[3]. Był najmłodszym z trójki rodzeństwa – miał starszą siostrę Janet (ur. 1938) i brata Roberta (ur. 1941)[4]. Wychowywał się w Englewood w New Jersey[3], gdzie w 1965 ukończył Dwight Morrow High School. W 1969 uzyskał tytuł licencjata w dziedzinie administracji biznesowej w marketingu na Uniwersytecie Stanu Ohio[5].
Kariera
[edytuj | edytuj kod]W 1971 po raz pierwszy spróbował stand-upu przy otwartym mikrofonie w Greenwich Village. W 1972 zaczął pisać skecze i regularnie występować w stand-upach, na co dzień pracując jako copywriter w agencji reklamowej[5][4]. W połowie lat 70. gościł się w programie The Tonight Show. Jego inspiracją byli Richard Pryor, Buster Keaton, Woody Allen i Lenny Bruce[6]. W komedii telewizyjnej NBC Dziennik młodego komika (Diary of a Young Comic, 1979) zagrał postać młodego nowojorskiego komika Billy’ego Goldsteina, który przybywa do Los Angeles w poszukiwaniu sławy i fortuny[7].
Od 7 marca 1989 do 3 czerwca 1992 występował w roli Marty’ego Golda w sitcomie ABC Wszystko prócz miłości (Anything But Love) u boku Jamie Lee Curtis. W komedii Mela Brooksa Robin Hood: Faceci w rajtuzach (1993) wcielił się w rolę księcia Jana[8]. W 2006 był nominowany do Nagrody Gildii Aktorów Ekranowych za występ w sitcomie HBO Pohamuj entuzjazm (2000–2024)[9].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]W 1998 na przyjęciu z okazji premiery albumu Ringo Starra poznał Joyce Lapinsky, kiedy pracowała w wydawnictwie muzycznym[10]. Zaręczyli się w 2004, a rok później 2 stycznia 2005 zawarli związek małżeński[11].
Problemy zdrowotne i śmierć
[edytuj | edytuj kod]Lewis w wywiadach twierdził, że cierpi na zaburzenia odżywiania wynikające z dysmorfofobii[12]. Ponadto otwarcie opowiadał o swoich zmaganiach z alkoholem, narkotykami i depresją[13]. W kwietniu 2023 Lewis ogłosił, że dwa lata wcześniej zdiagnozowano u niego chorobę Parkinsona[14]. 27 lutego 2024 zmarł na atak serca w swoim domu w Los Angeles w wieku 76 lat[15].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Filmy
[edytuj | edytuj kod]- 1993: Robin Hood: Faceci w rajtuzach jako książę Jan
- 1995: Zostawić Las Vegas jako Peter
- 2005: Confessions of an Action Star – w roli samego siebie
- 2012: Wampirzyce jako Danny
- 2017: Sandy Wexler jako świadek
Seriale
[edytuj | edytuj kod]- 1986: Riptide jako Andrew Fitzsimmons Carlton III
- 1994: Opowieści z krypty jako Vern
- 1996–2015: The Daily Show – w roli samego siebie
- 1999: Herkules jako Nerwica (głos)
- 1999: V.I.P. jako Ronald Zane
- 2000–2024: Pohamuj entuzjazm – w roli samego siebie
- 2002: Lekarze marzeń jako Francis Weinod
- 2002–2004: Siódme niebo jako Rabbi Richard Glass
- 2003: Agentka o stu twarzach jako Mitchell Yaeger
- 2004: Dwóch i pół jako Stan
- 2005: Las Vegas jako Stan
- 2006: Wszyscy nienawidzą Chrisa jako Kris
- 2006: Simpsonowie jako Golem (głos)
- 2008: Prawo i porządek: sekcja specjalna jako sportowiec Larry (głos)
- 2009: Detoks jako Henry
- 2009–2010: Dopóki śmierć nas nie rozłączy jako Miles Tunnicliff
- 2011: Pound Puppies: Psia paczka jako Kumpel (głos)
- 2015: Pogadanki Blunta jako dr Weiss
- 2016: Code Black: Stan krytyczny jako Stewart Gough
- 2018: BoJack Horseman jako Ziggy Abler (głos)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Chris Koseluk: Richard Lewis, Neurotic Comic and ‘Curb Your Enthusiasm’ Actor, Dies at 76. „The Hollywood Reporter”, 2024-02-28. [dostęp 2024-02-28]. (ang.).
- ↑ Richard Lewis What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs, 2024-02-28. [dostęp 2024-03-01]. (ang.).
- ↑ a b Richard Lewis Biography (1947?–). Film Reference. [dostęp 2024-03-01]. (ang.).
- ↑ a b Richard Lewis Biography. „TV Guide”. [dostęp 2024-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-18)]. (ang.).
- ↑ a b Richard Lewis Biography. AllMovie. [dostęp 2024-01-01]. (ang.).
- ↑ Richard Lewis: Concerts from Hell: The Vintage Years: Interview with Bill Zehme, Image Entertainment, 2005, DVD
- ↑ Diary of a Young Comic (1979) w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Richard Lewis. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-01-01]. (ang.).
- ↑ Richard Lewis Awards. AllMovie. [dostęp 2024-03-01]. (ang.).
- ↑ Marshall Fine: Richard Lewis: The Metamorphosis. „The New York Observer”, 2007-02-26. [dostęp 2024-03-01]. (ang.).
- ↑ Howard Reich: Richard Lewis looks in pain in ‘Curb Your Enthusiasm.’ As it turns out, he is. „Chicago Tribune”, 2020-03-03. [dostęp 2024-03-01]. (ang.).
- ↑ Karen Heller: Richard Lewis is not as miserable as he appears. But he’s still miserable. „The Washington Post”, 2020-03-02. [dostęp 2024-03-01]. (ang.).
- ↑ Clay Risen: Richard Lewis, Acerbic Comedian and Character Actor, Dies at 76. „The New York Times”, 2024-02-28. [dostęp 2024-03-01]. (ang.).
- ↑ Jenny Gross: Richard Lewis, Diagnosed With Parkinson’s, Will Retire From Stand-Up Comedy. „The New York Times”, 2023-04-25. [dostęp 2024-03-01]. (ang.).
- ↑ Ethan Shanfeld: Richard Lewis, Comedian and ‘Curb Your Enthusiasm’ Star, Dies at 76. „Variety”, 2024-02-28. [dostęp 2024-02-28]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Richard Lewis w bazie IMDb (ang.)
- Richard Lewis w bazie Filmweb
- Richard Lewis w bazie Notable Names Database (ang.)
- Richard Lewis w bazie Discogs.com (ang.)