Przejdź do zawartości

Rojownik włochaty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rojownik włochaty
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

Saxifraganae

Rząd

skalnicowce

Rodzina

gruboszowate

Rodzaj

rojownik

Gatunek

rojownik włochaty

Nazwa systematyczna
Jovibarba preissiana Omelcz. & Czopik Omelcz. & Czopik[3]
Bot. Zhurn. (Moscow & Leningrad) 60(8): 1184. 1975

Rojownik włochaty, rojnik włochaty (Jovibarba preissiana subsp. Omelcz. & Czopik) – gatunek rojnika należący do rodziny gruboszowatych. Występuje w Karpatach. W Polsce występuje w Pienińskim Pasie Skałkowym, w Pieninach, w masywie Pilska i w Tatrach.

Nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]
  • Synonimy nazwy naukowej[3]:
    • Jovibarba hirta subsp. glabrescens
    • Sempervivum hirtum f. glabrescens Sabr.
    • Sempervivum hirtum subsp. glabrescens Jáv.
    • Sempervivum preissianum Domin.
    • Sempervivum soboliferum subsp. glabrescens Soó
    • Sempervivum soboliferum subsp. preissianum S. Pawł.
  • Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski podaje nazwę rojownik włochaty (Sempervivum soboliferum subsp. glabrescens Soó)[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Roślina tworząca zwarte, przyziemne różyczki liściowe, z których wyrastają pędy kwiatowe. Tworzy rozłogi, dzięki którym gęsto wyrastające z nich nowe różyczki tworzą zwarte kępy.
Łodyga
Pęd kwiatowy, wzniesiony i gruby, o wysokości 15–30 cm. Wyrasta dopiero w okresie kwitnienia rośliny.
Liście
Tworzy bladozielone, kuliste różyczki liściowe o średnicy do 5 cm. W lecie są one rozwarte. Poszczególne liście w różyczce są silnie mięsiste, nagie, jajowatolancetowate, przeważnie najszersze poniżej połowy i ku końcowi zwężają się w ostry koniec. Mają orzęsione brzegi. Liście są stale wzniesione i przegięte do środka (tylko w starych różyczkach liście skrajne rozwierają się).
Kwiaty
Duże, zebrane na szczycie pędu kwiatowego w gęsty kwiatostan. Kwiaty promieniste, żółtawobiałe, 6 (czasami 7)-krotne, gruczołowato omszone, wyrastają na grubych szypułkach. Płatki wydłużone i frędzlowato ząbkowane.
Owoc
Wzniesiony mieszek z drobnymi i licznymi nasionami.
Gatunki podobne
Bardzo podobny jest występujący w Sudetach, na wyżynach i na niżu rojownik pospolity. Ma on wewnętrzne liście łukowato zagięte do środka, a różyczki liściowe zamknięte.

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]
Rozwój
Bylina, chamefit, sukulent. Kwitnie od września do października. Kwiaty zapylane są przez owady. Rozmnaża się również wegetatywnie poprzez tworzenie nowych różyczek liściowych. Należy do tzw. sukulentów – roślin przystosowanych do życia w skrajnie suchych środowiskach. Potrafi przez długi czas przetrwać bez nawadniania, dzięki temu, że gromadzi spore ilości wody w soku komórkowym (to właśnie dzięki temu ma takie mięsiste liście).
Siedlisko
Murawy naskalne i kserotermiczne, skały. Występuje głównie na podłożu wapiennym, na dobrze naświetlonych zboczach, na bardzo płytkich glebach, przeważnie na rędzinach inicjalnych i właściwych, rzadko tylko na rędzinach próchnicznych. Jego populacje liczą przeważnie od kilkunastu do kilkudziesięciu osobników.

Zagrożenia i ochrona

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek objęty ścisłą ochroną gatunkową. Zasadniczo nie jest zagrożony, gdyż główne stanowiska jego występowania znajdują się na obszarze parków narodowych – Pienińskiego i Tatrzańskiego.

 Zobacz też: Rośliny tatrzańskie.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-11] (ang.).
  3. a b The Plant List. Jovibarba preissiana. [dostęp 2001-03-15].
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]