Rubber Soul

Rubber Soul
	Wykonawca albumu studyjnego
	The Beatles
Wydany	3 grudnia 1965
Nagrywany	17 czerwca, 12 października – 11 listopada 1965 (EMI Studios, Londyn)
Gatunek	rock, folk rock
Długość	35:50
Wydawnictwo	Parlophone, Capitol
Producent	George Martin
	Oceny
	Album of the Year 100/100; AllMusic ; The A.V. Club A-; Blender ; Chicago Sun-Times ; Consequence of Sound A+; Paste 97/100; Pitchfork 10/10; Q ; The New Rolling Stone Record Guide ; The Rolling Stone Album Guide ; The New Rolling Stone Album Guide ; The Telegraph ;
	Album po albumie

Rubber Soul – szósty album studyjny angielskiego zespołu The Beatles, wydany 3 grudnia 1965 roku.

Historia

Album nagrano w zaledwie 4 tygodnie, aby zdążyć z wydaniem przed Gwiazdką. Jego producentem był George Martin. Rubber Soul różnił się od poprzednich albumów tym, że sesje nagraniowe były zaplanowane na dany okres, a nie odbyte w pośpiechu, w trakcie czasu wolnego od koncertów lub kręcenia filmów. Rubber Soul odniósł sukces komercyjny, a po latach został okrzyknięty wielkim osiągnięciem artystycznym, zapoczątkowującym okres silnego rozwoju twórczości Beatlesów.

Album w Wielkiej Brytanii utrzymywał się na listach przebojów przez 42 tygodnie, z czego 8 spędził na 1. miejscu. W Stanach Zjednoczonych płyta sprzedała się w liczbie 1,2 miliona egzemplarzy w ciągu 9 dni od wydania, a do dziś sprzedano aż 4 miliony kopii. Na tamtejszych listach przebojów album utrzymywał się przez 59 tygodni, a począwszy od 8 stycznia 1966 roku przez 6 tygodni był na 1. miejscu.

Kompozycja

Przywołując opinię krytyka Richiego Unterbergera, „Beatlesi i George Martin wraz z albumem Rubber Soul zaczęli poszerzać wąskie ramy instrumentalne grupy rockowej, używając sitaru w „Norwegian Wood (This Bird Has Flown)”, francusko-podobnych partii gitarowych w „Girl” oraz „Michelle”, fuzzu basowego w „Think for Yourself” czy pianina brzmiącego jak klawikord w „In My Life””.

The Beatles rozwinęli swoje brzmienie, wzorując się w szczególności na ówczesnych folkrockowych wykonawcach m.in. Bobie Dylanie i The Byrds. Postęp zauważalny był także w instrumentarium, jak chociażby we wspomnianym wyżej „Norwegian Wood (This Bird Has Flown)”, w nagraniu którego po raz pierwszy użyto sitaru w piosence pop. Parę miesięcy wcześniej inna brytyjska grupa, The Kinks, wykorzystała przewlekłe brzęczenie gitary imitujące sitar (zwane z wł. burdonem, albo z ang. efektem drone) w piosence „See My Friends” (1965). Jednak to Beatlesom przypisuje się pierwsze użycie sitaru, a nie gitary brzmiącej jak sitar. Ten utwór The Beatles wywołał muzyczny trend na ów egzotyczny instrument. Trend ten przemienił się niedługo później w muzyczne gatunki, takie jak raga rock oraz lokalną, indyjską muzykę rockową zainspirowaną raga rockiem.

Wyróżnienia

W 1998 roku czytelnicy brytyjskiego czasopisma „Q” umieścili Rubber Soul na 40. miejscu listy albumów wszech czasów, a w 2000 roku ten sam magazyn umieścił album na 21. miejscu najlepszych albumów w historii brytyjskiej muzyki. W 2001 roku telewizja VH1 w plebiscycie na albumy wszech czasów sklasyfikowała go na 6. miejscu. W 2003 roku amerykański magazyn muzyczny „Rolling Stone” umieścił Rubber Soul na 5. miejscu na liście 500 albumów wszech czasów^[14].

Wersja amerykańska

Podobnie jak wszystkie albumy Beatlesów, wydane przed 1967 rokiem, Rubber Soul miał swoją odmienną wersję przeznaczoną na rynek amerykański. Zmiany dotyczyły głównie listy utworów i w nieznacznym stopniu okładki (inne odcienie kolorów). Wersję tę uzupełniono dwiema piosenkami pochodzącymi z brytyjskiego wydania Help! („I’ve Just Seen a Face” i „It’s Only Love”), a usunięto z niej aż cztery piosenki wydane w tym samym czasie w Wielkiej Brytanii („Drive My Car”, „Nowhere Man”, „If I Needed Someone” i „What Goes On”), które potem wydano na płycie Yesterday and Today. To nadało amerykańskiej wersji jeszcze bardziej folk rockowe brzmienie, które krytycy przypisywali wcześniej amerykańskim artystom takim jak Bob Dylan czy The Byrds.

Lista utworów

Wydanie brytyjskie

#	Tytuł	Kompozytor	Wokal	Długość
1	„Drive My Car”	Lennon/McCartney	McCartney	2:30
2	„Norwegian Wood (This Bird Has Flown)”	Lennon/McCartney	Lennon	2:05
3	„You Won't See Me”	Lennon/McCartney	McCartney	3:22
4	„Nowhere Man”	Lennon/McCartney	Lennon, McCartney i Harrison	2:44
5	„Think for Yourself”	Harrison	Harrison	2:19
6	„The Word”	Lennon/McCartney	Lennon, McCartney i Harrison	2:43
7	„Michelle”	Lennon/McCartney	McCartney	2:42
8	„What Goes On”	Lennon/McCartney/Starr (Starkey)	Starr	2:50
9	„Girl”	Lennon/McCartney	Lennon	2:33
10	„I'm Looking Through You”	Lennon/McCartney	McCartney	2:27
11	„In My Life”	Lennon/McCartney	Lennon	2:27
12	„Wait”	Lennon/McCartney	Lennon i McCartney	2:16
13	„If I Needed Someone”	Harrison	Harrison	2:23
14	„Run for Your Life”	Lennon/McCartney	Lennon	2:18

Wydanie amerykańskie

#	Tytuł	Kompozytor	Wokal	Długość
1	„I've Just Seen a Face”	Lennon/McCartney	McCartney	2:07
2	„Norwegian Wood (This Bird Has Flown)”	Lennon/McCartney	Lennon	2:05
3	„You Won't See Me”	Lennon/McCartney	McCartney	3:22
4	„Think for Yourself”	Harrison	Harrison	2:19
5	„The Word”	Lennon/McCartney	Lennon, McCartney i Harrison	2:43
6	„Michelle”	Lennon/McCartney	McCartney	2:42
7	„It's Only Love”	Lennon/McCartney	Lennon	1:55
8	„Girl”	Lennon/McCartney	Lennon	2:33
9	„I'm Looking Through You”	Lennon/McCartney	McCartney	2:31
10	„In My Life”	Lennon/McCartney	Lennon	2:27
11	„Wait”	Lennon/McCartney	Lennon i McCartney	2:16
12	„Run for Your Life”	Lennon/McCartney	Lennon	2:18

Uwagi

↑ ^a ^b Dot. wznowienia z 1987 (Capitol).

Przypisy

↑ ^a ^b The Beatles – Rubber Soul. Discogs. [dostęp 2020-11-23]. (ang.).
↑ ^a ^b The Beatles – Rubber Soul. Album of the Year. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).
↑ Richie Unterberger: Rubber Soul – The Beatles. AllMusic. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).
↑ Chuck Klosterman: Chuck Klosterman Repeats The Beatles. The A.V. Club. [dostęp 2023-11-09]. (ang.).
↑ Paul Du Noyer: The Beatles: Rubber Soul. Blender. [dostęp 2023-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-05-04)]. (ang.).
↑ Don McLeese: CDs `Help!' restore Beatles' intent. Chicago Sun-Times. [dostęp 2023-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-11)]. (ang.).
↑ Alex Young: Album Review: The Beatles – Rubber Soul (Remastered). Consequence of Sound. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).
↑ Mark Kemp: The Beatles: The Long and Winding Repertoire. Paste. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).
↑ Scott Plagenhoef: Rubber Soul: The Beatles. Pitchfork. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).
↑ (red.) Dave Marsh, (red.) John Swenson: The New Rolling Stone Record Guide. Wyd. 4. New York: Random House, 1983, s. 31. ISBN 0-394-72107-1. (ang.).
↑ (red.) Anthony DeCurtis, (red.) James Henke, (red.) Holly George-Warren: The Rolling Stone Album Guide. Wyd. 4. New York: Random House, 1992, s. 43. ISBN 0-679-73729-4. (ang.).
↑ (red.) Nathan Brackett, (red.) Christian Hoard: The New Rolling Stone Album Guide. Wyd. 4. New York: Simon & Schuster, 2004, s. 51. ISBN 0-7432-0169-8. LCCN 2004058905. (ang.).
↑ Neil McCormick: The Beatles – Rubber Soul, review. The Telegraph. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).
↑ Rolling Stone (USA) Lists – The Rolling Stone Top 500 Albums. rocklistmusic.co.uk. [dostęp 2010-05-22]. (ang.).

[uwaga1-11] Dot. wznowienia z 1987 (Capitol).

[Discogs-1] The Beatles – Rubber Soul. Discogs. [dostęp 2020-11-23]. (ang.).

[AOTY-2] The Beatles – Rubber Soul. Album of the Year. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).

[3] Richie Unterberger: Rubber Soul – The Beatles. AllMusic. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).

[4] Chuck Klosterman: Chuck Klosterman Repeats The Beatles. The A.V. Club. [dostęp 2023-11-09]. (ang.).

[5] Paul Du Noyer: The Beatles: Rubber Soul. Blender. [dostęp 2023-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-05-04)]. (ang.).

[6] Don McLeese: CDs `Help!' restore Beatles' intent. Chicago Sun-Times. [dostęp 2023-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-11)]. (ang.).

[7] Alex Young: Album Review: The Beatles – Rubber Soul (Remastered). Consequence of Sound. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).

[8] Mark Kemp: The Beatles: The Long and Winding Repertoire. Paste. [dostęp 2023-11-10]. (ang.).

[9] Scott Plagenhoef: Rubber Soul: The Beatles. Pitchfork. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).

[10] (red.) Dave Marsh, (red.) John Swenson: The New Rolling Stone Record Guide. Wyd. 4. New York: Random House, 1983, s. 31. ISBN 0-394-72107-1. (ang.).

[12] (red.) Anthony DeCurtis, (red.) James Henke, (red.) Holly George-Warren: The Rolling Stone Album Guide. Wyd. 4. New York: Random House, 1992, s. 43. ISBN 0-679-73729-4. (ang.).

[13] (red.) Nathan Brackett, (red.) Christian Hoard: The New Rolling Stone Album Guide. Wyd. 4. New York: Simon & Schuster, 2004, s. 51. ISBN 0-7432-0169-8. LCCN 2004058905. (ang.).

[14] Neil McCormick: The Beatles – Rubber Soul, review. The Telegraph. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).

[Rolling_Stone_USA_Lists_The-15] Rolling Stone (USA) Lists – The Rolling Stone Top 500 Albums. rocklistmusic.co.uk. [dostęp 2010-05-22]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[a]

[11]

[12]

[13]

[14]