Sól potasowa
Sól potasowa, sylwinit – chemiczna skała osadowa powstająca podczas parowania wody z mórz i słonych jezior. Głównym składnikiem jest sylwin, minerał typu ewaporatu, zawierający głównie chlorek potasu, KCl. Zaliczana jest do tzw. niesodowych soli kuchennych i pozwala ograniczyć spożycie sodu.
Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Poza sylwinem zawiera pewne ilości halitu (NaCl), a także polihalitu, anhydrytu, gipsu, kizerytu, kainitu, karnalitu, epsomitu i minerałów ilastych. Jest podobna pod względem najważniejszych cech fizykochemicznych do soli kamiennej:
- jest miękka, plastyczna i łatwo rozpuszcza się w wodzie
- ma drobno- lub średnioziarnistą strukturę
- ma masywną, przeważnie warstwowaną teksturę
Różnice:
- gorzki posmak[1]
- nieco większa twardość
- z powodu obecności jonów żelaza bywa zabarwiony na kolor od jasno- do ciemnoróżowego[2]
W formie granulowanej używana jest jako potasowy nawóz mineralny dla roślin mało wrażliwych na chlorki[2].
Znajduje zastosowanie jako zamiennik soli kuchennej, szczególnie dla osób, które powinny stosować dietę niskosodową. Gorzki smak nie jest wyczuwany, gdy KCl stosowany jest w mieszankach z NaCl, a jego zawartość nie przekracza 30–40% (w niektórych produktach, np. serze, do 50%)[1].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Największe złoża na świecie znajdują się w:
- Rosji – Solikamsk na Uralu
- Turkmenistanie - zatoka Kara Bogaz Goł (wschodnie wybrzeże Morza Kaspijskiego)
- Białorusi – Soligorsk
- Kanadzie – prowincja Saskatchewan
- Niemczech – Hanower, Merkers[3]
- W Polsce występuje w cechsztyńskich osadach na Niżu Polskim, m.in. w kujawskich słupach solnych w Inowrocławiu, Wapnie, Kłodawie.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b S.L. Drake , M.A. Drake , Comparison of salty taste and time intensity of sea and land salts from around the world, „Journal of Sensory Studies”, 26 (1), 2010, s. 25–34, DOI: 10.1111/j.1745-459x.2010.00317.x (ang.).
- ↑ a b Sól potasowa [online], Z.Ch. „Police” [zarchiwizowane z adresu 2009-07-29] .
- ↑ Skąd pozyskujemy sól potasową? O niemieckich minerałach słów kilka [online], 10 lipca 2023 [dostęp 2023-07-11] (pol.).