Sari Essayah

Sari Essayah
Data i miejsce urodzenia	21 lutego 1967 ; Haukivuori
Zawód, zajęcie	polityk, sportowiec
Stanowisko	minister rolnictwa i leśnictwa (od 2023)
Partia	Chrześcijańscy Demokraci
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sari Essayach (ur. 21 lutego 1967 w Haukivuori) – fińska lekkoatletka, specjalizująca się w chodzie sportowym, a także polityk, deputowana do Eduskunty, posłanka do Parlamentu Europejskiego VII kadencji, przewodnicząca Chrześcijańskich Demokratów, od 2023 minister rolnictwa i leśnictwa.

Życiorys

Ze strony ojca jest pochodzenia marokańskiego. W pierwszej połowie lat 90. należała do światowej czołówki w kobiecym chodzie sportowym. Na Uniwersjadzie 1989 w Duisburgu zajęła 3. miejsce na dystansie 5 kilometrów, dwa lata później na Uniwersjadzie 1991 w Sheffield wygrała zawody na 10 km^[1]. Czterokrotnie brała udział w Mistrzostwach Świata w Lekkoatletyce, w 1987 była 19., w 1991 zdobyła brązowy medal, w 1993 zajęła pierwsze miejsce, a w ostatnim swoim występie w 1995 była 4. Złoty medal uzyskała także na Mistrzostwach Europy w Lekkoatletyce z 1994, odbywających się w Helsinkach. Dwukrotnie startowała w letnich igrzyskach olimpijskich. W Barcelonie (1992) była 4., w Atlancie (1996) zajęła 16. miejsce.

W 1995 ukończyła studia magisterskie na Uniwersytecie w Vaasie. Po zakończeniu kariery sportowej zaangażowała się w działalność polityczną. Z ramienia Chrześcijańskich Demokratów w 2003 została wybrana na deputowaną do fińskiego parlamentu – Eduskunty. Cztery lata później bez powodzenia ubiegała się o reelekcję. W wyborach europejskich w 2009 uzyskała mandat posłanki do Parlamentu Europejskiego^[2]. W 2011 objęła patronat nad Mikołajem Dziadokiem, działaczem i więźniem politycznym z Białorusi^[3]^[4].

Bez powodzenia kandydowała w wyborach prezydenckich w 2012, zajmując ostatnie miejsce z poparciem na poziomie 2,5%. W 2014 znalazła się poza Europarlamentem, w 2015 ponownie zdobyła natomiast mandat deputowanej w Eduskuncie^[5]. W tym samym roku objęła kierownictwo Chrześcijańskich Demokratów. W 2019 i 2023 była wybierana na kolejne kadencje fińskiego parlamentu^[6]^[7].

W czerwcu 2023 objęła urząd ministra rolnictwa i leśnictwa w rządzie Petteriego Orpa^[8]. W 2024 ponownie ubiegała się o urząd prezydenta, w pierwszej turze wyborów otrzymując 1,5% głosów^[9].

Przypisy

↑ World Student Games (Universiade – Women). gbrathletics.com. [dostęp 2015-04-19]. (ang.).
↑ Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2015-04-19].
↑ Мікалай Дзядок: «Усіх не перасаджаеце!». svaboda.org, 1 lutego 2012. [dostęp 2021-05-17]. (biał.).
↑ Prisoner’s Godparenthood: Sari Essayah adopts Mikolai Dziadok. spring96.org, 23 listopada 2011. [dostęp 2021-09-07]. (ang.).
↑ Eduskuntavaalit 2015: Koko maa – ehdokkaat. yle.fi. [dostęp 2015-04-19]. (fiń.).
↑ Eduskuntavaaleissa 2019 valitut kansanedustajat. eduskunta.fi, 15 kwietnia 2019. [dostęp 2021-10-09]. (fiń.).
↑ Parliamentary Elections 2023: Results: Whole country: Elected. vaalit.fi. [dostęp 2023-04-03]. (ang.).
↑ Pääministeri Orpon hallitus nimitettiin. valtioneuvosto.fi, 20 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-20]. (fiń.).
↑ Sara Sairanen: Stubb ja Haavisto etenevät toiselle kierrokselle – tässä koko vaalitulos. is.fi, 29 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-29]. (fiń.).

Bibliografia

Sari Essayah, [w:] tilastopaja.info [dostęp 2015-04-19] [zarchiwizowane z adresu 2013-08-01] (fiń.).
Sari Essayah. World Athletics. [dostęp 2021-08-10]. (ang.).
Nota biograficzna na stronie prywatnej. [dostęp 2015-04-19]. (fiń.).

[1] World Student Games (Universiade – Women). gbrathletics.com. [dostęp 2015-04-19]. (ang.).

[2] Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2015-04-19].

[3] Мікалай Дзядок: «Усіх не перасаджаеце!». svaboda.org, 1 lutego 2012. [dostęp 2021-05-17]. (biał.).

[4] Prisoner’s Godparenthood: Sari Essayah adopts Mikolai Dziadok. spring96.org, 23 listopada 2011. [dostęp 2021-09-07]. (ang.).

[5] Eduskuntavaalit 2015: Koko maa – ehdokkaat. yle.fi. [dostęp 2015-04-19]. (fiń.).

[6] Eduskuntavaaleissa 2019 valitut kansanedustajat. eduskunta.fi, 15 kwietnia 2019. [dostęp 2021-10-09]. (fiń.).

[7] Parliamentary Elections 2023: Results: Whole country: Elected. vaalit.fi. [dostęp 2023-04-03]. (ang.).

[8] Pääministeri Orpon hallitus nimitettiin. valtioneuvosto.fi, 20 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-20]. (fiń.).

[9] Sara Sairanen: Stubb ja Haavisto etenevät toiselle kierrokselle – tässä koko vaalitulos. is.fi, 29 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-29]. (fiń.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

1985–1989 Chód na 5 kilometrów	1985: Aleksandra Grigorjewa 1987: Li Sujie 1989: Ileana Salvador
1991–2001 Chód na 10 kilometrów	1991: Sari Essayah 1993: Long Yuwen 1995: Annarita Sidoti 1997: Łarysa Ramazanowa 1999: Claudia Iovan 2001: Gao Hongmiao
od 2003 Chód na 20 kilometrów	2003: Tatjana Sibilowa 2005: Jiang Qiuyan 2007: Jiang Qiuyan 2009: Olga Michajłowa 2011: Júlia Takács 2013: Anisia Kirdiapkina 2015: Anisia Kirdiapkina 2017: Inna Kaszyna 2019: Katie Hayward 2021: Meryem Bekmez