Shire (rijeka)
Shire | |
---|---|
Lokacija | |
Države | Malavi Mozambik |
Gradovi | Chikwawa, Liwonde, Vila de Sena |
Hidrografija | |
Izvor – aps. visina | Jezero Malavi (Malavi) 474 m |
Ušće – aps. visina | Zambezi (kod Vile de Sene Mozambik) 0 m |
Dužina | 402 / 1200[1] km |
Pritoke | Ruo |
Hidrologija | |
Protok – srednji | 486 m³/s |
Sliv – površina | 149.500 km² |
Ulijeva se u | Indijski ocean |
Karta | |
Shire je velika pritoka rijeke Zambezi duga 402 km,[1] ali ako se uračuna dužina jezera Malavi i njegove najveće pritoke rijeke Ruhuhu onda ima čak 1200 km.
Shire je najznačajnija rijeka Malavija, koji utječe u Zambezi u Mozambiku.
Shire formalno izvire (otječe) sa južnih obala jezera Malavi kojem je najveća pritoka Ruhuhu, pa mnogi geografi misle da je to prirodni nastavak Shirea.[1] Odmah po izlasku iz jednog ulazi u drugo jezero Malombe 8 km južno od grada Mangochi, nakon jezera teče kroz močvarni kraj stisnut između masiva Zomba na istoku i visoravni Chiripa na zapadu.[1]
Shire nakon toga u svom srednjem toku, ulazi u usku kotlinu koja se prostire između naselja Matope i Chikwawa, tu se u duljini od 80 km, obrušava za 384 m, u uskim klanacima i kataraktima. U tom dijelu ima više spektakularnih vodopada, u kanjonu Mpatamanga su to; Kholombidzo, Nkula i Tedzani, a nakon tog Hamilton i Kapichira, tu je podignuta i hidroelektrana. Brane su podignute i kod Nkule i Tedzanija, sjeverozapadno od Blantyre, za potrebe hidroelektrane.
Ispod grada Chikwawa rijeka ulazi u širok močvarni pojas obalne ravnice Mozambika nadmorske visine ispod 150 m. U tom dijelu Shire prima svoju najveću pritoku Ruo zatim ulazi u Slonovsku močvaru veliku 414 km², a zatim i močvaru Ndindi, kad to prođe uljeva se u Zambezi 48 km ispod grada Vila de Sena u Mozambiku.[1]
Vodostaj rijeke je nekada potpuno ovisio o razini voda u jezeru Malavi i količini voda koju mu donosio Ruo. Danas je njegov tok reguliran izgradnjom brana na izlazu iz jezera Malavi, i brane koja je podignuta kod grada Liwonde za regulaciju donjeg toka rijeke.
Uz najveću Ruo, Shire ima puno manjih pritoka, ali je većina njih povremena, tokom čitave godine vodu imaju jedino Lisungwe, Wankurumadzi, Masenjere i Tangadzi. Močvarna polja uz njegovu dolinu su obradiva jedino za sušne sezone.[1]