Silene sennenii

*Silene sennenii*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	goździkowate
Rodzaj	lepnica
Gatunek	Silene sennenii
	Nazwa systematyczna
	Silene sennenii Pau; Bol. Soc. Aragonesa Ci. Nat. 4: 309 1905
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; zagrożony
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Silene sennenii Pau – gatunek rośliny z rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae Juss.). Występuje endemicznie w Hiszpanii, w północnej części Katalonii^[5]^[4].

Rozmieszczenie geograficzne

Rośnie w północnej Katalonii w okolicach miasta Figueres w comarce Alt Empordà w prowincji Girona^[4].

Morfologia

Pokrój: Dorasta do 15–60 cm wysokości^[6].
Kwiaty: Płatki mają różowo-białawą barwę^[6]. Kwiaty tego gatunku wyróżniają się tym, że emitują zapach w nocy. Mimo to roślina bywa zapylana przez owady zarówno w nocy jak i w ciągu dnia. Naukowcom nie udało się jeszcze ustalić jaką rolę pełni wzmożona emisja zapachu w ciągu nocy^[7].

Biologia i ekologia

Znany jest z trzech subpopulacji^[a]^[8]: w Figueres liczy 3209 osobników, w El Far d'Empordà jest ich 467 a w Siurana znajduje się 1124 okazów^[4].

Roślina wieloletnia, hemikryptofit. Zwykle rośnie w pierwotnych lub wtórnych siedliskach w zbiorowiskach Brachypodietum phoenicoidis. Często towarzyszą mu takie gatunki jak: Brachypodium phoenicoides, fenkuł włoski (Foeniculum vulgare), kalaminta mniejsza (Calamintha nepeta), powojnik południowy (Clematis flammula), mikołajek polny (Eryngium campestre), lepnica rozdęta (Silene vulgaris), driakiew purpurowa (Scabiosa atropurpurea), owies brodaty (Avena barbata), kupkówka pospolita (Dactylis glomerata), Rubus ulmifolius oraz głóg jednoszyjkowy (Crataegus monogyna). Rośnie na wysokości od 50 do 200 m n.p.m. Kwitnie od lipca do września. Kwiaty zapylane są przez owady^[4]^[6].

Ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych został zaliczony do kategorii EN – gatunków zagrożonych wyginięciem. Gatunek został sklasyfikowany w tej kategorii, ponieważ jego populacja jest znacznie rozdrobniona, a jej liczebność ma tendencję spadkową. Ponadto jakość siedlisk, na których występuje, ulega pogorszeniu^[4].

Głównymi zagrożeniami dla tego gatunku są działalność człowieka (urbanizacja, budowa dróg, transformacja metod w uprawach rolnych i stosowanie herbicydów) oraz czynniki biotyczne takie jak presja ze strony zwierząt roślinożernych, a także konkurencja innych gatunków roślin^[4].

Uwagi

↑ Pojęcie subpopulacji (podpopulacji) jest wprowadzane w przypadkach ocen zagrożenia populacji silnie rozczłonkowanych, co wzmaga wymieranie taksonu. W przypadkach, gdy subpopulacje są małe i w znacznym stopniu izolowane, rekolonizacja opuszczonych stanowisk jest mało prawdopodobna (zob. metapopulacja oraz J. Mitka, Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk).

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-04-15] (ang.).
↑ Silene sennenii Pau. The Plant List. [dostęp 2014-11-27]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g J. FontJ.F. Garcia J. FontJ.F., J. GestiJ.G. Perich J. GestiJ.G., Sáenz Goñalons.S.G. L. Sáenz Goñalons.S.G., Silene sennenii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-09-27] (ang.).
↑ Silene sennenii – Maps. Encyclopedia of Life. [dostęp 2014-11-27]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Silene sennenii. Flora catalana. [dostęp 2014-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-06)]. (kat.).
↑ Nocturnal pollination of the endemic Silene sennenii (Caryophyllaceae): an endengered mutualism?. JSTOR. [dostęp 2014-09-27]. (ang.).
↑ Józef Mitka: Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk. [w:] Roczniki Bieszczadzkie nr 18 [on-line]. 2010. s. 24–44. [dostęp 2013-12-23]. (pol.).

[8] Pojęcie subpopulacji (podpopulacji) jest wprowadzane w przypadkach ocen zagrożenia populacji silnie rozczłonkowanych, co wzmaga wymieranie taksonu. W przypadkach, gdy subpopulacje są małe i w znacznym stopniu izolowane, rekolonizacja opuszczonych stanowisk jest mało prawdopodobna (zob. metapopulacja oraz J. Mitka, Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-04-15] (ang.).

[tpl-3] Silene sennenii Pau. The Plant List. [dostęp 2014-11-27]. (ang.).

[iucn-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g J. FontJ.F. Garcia J. FontJ.F., J. GestiJ.G. Perich J. GestiJ.G., Sáenz Goñalons.S.G. L. Sáenz Goñalons.S.G., Silene sennenii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-09-27] (ang.).

[5] Silene sennenii – Maps. Encyclopedia of Life. [dostęp 2014-11-27]. (ang.).

[fc-6] Silene sennenii. Flora catalana. [dostęp 2014-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-06)]. (kat.).

[7] Nocturnal pollination of the endemic Silene sennenii (Caryophyllaceae): an endengered mutualism?. JSTOR. [dostęp 2014-09-27]. (ang.).

[JMitka-9] Józef Mitka: Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk. [w:] Roczniki Bieszczadzkie nr 18 [on-line]. 2010. s. 24–44. [dostęp 2013-12-23]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[a]

[8]