Sosiale distansiëring
Sosiale distansiëring, ook genoem fisieke distansiëring,[1][2][3] is 'n stel nie-farmaseutiese ingrypings of maatreëls wat getref word om die verspreiding van 'n aansteeklike siekte te voorkom deur 'n fisieke afstand tussen mense te handhaaf en die aantal kere wat mense in noue kontak met mekaar kom te verminder.[1][4] Dit behels tipies om 'n sekere afstand van ander individue te bly (die gespesifiseerde afstand kan van tyd tot tyd en land tot land verskil) en die vermyding van vergaderings in groot groepe.[5]
Deur die waarskynlikheid te verminder dat 'n gegewe onbesmette persoon in kontak sal kom met 'n besmette person, kan die oordrag van die siekte onderdruk word, wat minder sterftes tot gevolg het.[1] Die maatreëls word in kombinasie met goeie respiratoriese higiëne en handewas deur 'n bevolking gebruik.[6][7] Tydens die COVID-19-pandemie het die Wêreldgesondheidsorganisasie (WGO) voorgestel dat die term "fisieke distansiëring" verkies word, in teenstelling met "sosiale distansiëring", in ooreenstemming met die feit dat dit 'n fisieke afstand is wat oordrag verhoed; mense kan sosiaal met mekaar verbind wees via tegnologie.[1][2][8][9] Om die verspreiding van aansteeklike siektes te vertraag en die oorbelading van gesondheidsorgstelsels te vermy, veral tydens 'n pandemie, word verskeie maatskaplik-distansiërende maatreëls gebruik, insluitend die sluiting van skole en werkplekke, isolasie, kwarantyn, die beperking van die beweging van mense en die kansellasie van massa-byeenkomste.[4][10]
Alhoewel die term eers in die een-en-twintigste eeu ingestel is,[11] dateer maatskaplik-distansiërende maatreëls tot minstens die vyfde eeu v.C.. Die Bybel bevat een van die vroegste bekende verwysings na die praktyk in die boek Levitikus 13:46: "En die melaatse wat die plaag het ... hy sal alleen woon; [buite] die kamp sal sy woning wees."[12] Tydens die plaag van Justinianus van 541 tot 542 het keiser Justinianus 'n oneffektiewe kwarantyn op die Bisantynse Ryk afgedwing, insluitend die storting van liggame in die see; hy blameer die wydverspreide uitbraak op die "Jode, Samaritane, heidene, ketters, Ariërs, Montaniste en homoseksuele".[13] In moderne tye is maatskaplike distansiëringmaatreëls suksesvol tydens verskeie epidemies ingestel. In St. Louis, kort nadat die eerste gevalle van griep in die stad tydens die griep-pandemie in 1918 opgespoor is, het die owerhede skoolsluitings ingestel, 'n verbod op openbare byeenkomste en ander maatskaplik-distanserende ingrypings. Die sterftesyfers in St. Louis was baie minder as in Philadelphia, wat, ondanks die feit dat hulle griepgevalle gehad het, 'n massaparade laat voortgaan het en dit nie langer as twee weke na die eerste gevalle van sosiale distansiëring gebring het nie. Owerhede het sosiale distansiëring aangemoedig of afgedwing tydens die COVID-19-pandemie.
Maatskaplike distansiëringsmaatreëls is meer effektief wanneer die aansteeklike siekte via een of meer van die volgende metodes versprei word:[14]
- druppelkontak (hoes of nies)
- direkte fisiese kontak (seksuele kontak ingesluit)
- indirekte fisiese kontak (bv. deur aan 'n besmette oppervlak te raak)
- lugoordrag (as die mikro-organisme vir lang periodes in die lug kan oorleef)
Die maatreëls is minder effektief as 'n infeksie hoofsaaklik deur besmette water of voedsel of deur draers soos muskiete of ander insekte oorgedra word.[15]
Nadele van sosiale distansie kan eensaamheid, verminderde produktiwiteit en die verlies van ander voordele verbonde aan menslike interaksie insluit.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Harris, Margaret; Adhanom, Tedros; Liu, Tu; Ryan, Michael "Mike" J.; Vadia; Van Kerkhove, Maria D.; Diego; Foulkes, Imogen; Ondelam, Charles; Gretler, Corinne; Costas (20 Maart 2020). "COVID-19" (PDF). World Health Organization. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 25 Maart 2020. Besoek op 29 Maart 2020.
- ↑ 2,0 2,1 Hensley, Laura (23 Maart 2020). "Social distancing is out, physical distancing is in – here's how to do it". Global News (in Engels). Corus Entertainment Inc. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 April 2020. Besoek op 29 Maart 2020.
- ↑ Venske, Regula [in Duits] (26 Maart 2020). Schwyzer, Andrea (red.). "Die Wirkung von Sprache in Krisenzeiten" [The effect of language in times of crisis] (Interview). NDR Kultur (in Duits). Norddeutscher Rundfunk. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Maart 2020. Besoek op 27 Maart 2020. (L.W.: Regula Venske is die president van die PEN Centre Germany.)
- ↑ 4,0 4,1 Johnson, Carolyn Y.; Sun, Lena; Freedman, Andrew (10 Maart 2020). "Social distancing could buy U.S. valuable time against coronavirus". The Washington Post. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Maart 2020. Besoek op 11 Maart 2020.
- ↑ Pearce, Katie (2020-03-13). "What is social distancing and how can it slow the spread of COVID-19?". The Hub. Johns Hopkins University. Besoek op 2020-03-29.
- ↑ "Pandemic influenza prevention and mitigation in low resource communities" (PDF). World Health Organization. 2 Mei 2009. Besoek op 29 Maart 2020.
{{cite web}}
: AS1-onderhoud: url-status (link) - ↑ "Guidance on social distancing for everyone in the UK". GOV.UK (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Mei 2020. Besoek op 29 Maart 2020.
- ↑ Tangermann, Victor (24 Maart 2020) [2020-03-20]. "It's Officially Time to Stop Using The Phrase 'Social Distancing'". science alert (Futurism / The Byte). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Maart 2020. Besoek op 29 Maart 2020. [1]
- ↑ Kumar, Satyendra (28 Maart 2020). "Corona Virus Outbreak: Keep Physical Distancing, Not Social Distancing" (in Engels). Rochester, NY. SSRN 3568435.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(hulp) - ↑ Kinlaw, Kathy; Levine, Robert J. (15 Februarie 2007). "Ethical guidelines in Pandemic Influenza—Recommendations of the Ethics Subcommittee of the Advisory Committee to the Director, Centers for Disease Control and Prevention" (PDF). Centers for Disease Control and Prevention. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 5 Februarie 2020. Besoek op 23 Maart 2020. (12 pages)
- ↑ "social distancing". Merriam-Webster (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 April 2020. Besoek op 7 Mei 2020.
- ↑ "Bible Gateway passage: Leviticus 13 - Authorized (King James) Weergawe". Bible Gateway. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Februarie 2010. Besoek op 22 Mei 2020.
- ↑ Drews, Kelly (1 Mei 2013). "A Brief History of Quarantine". The Virginia Tech Undergraduate Historical Review (in Engels). 2. doi:10.21061/vtuhr.v2i0.16. ISSN 2165-9915.
- ↑ "Information About Social Distancing" (PDF). www.cidrap.umn.edu. Public Health Department: Santa Clara Valley Health & Hospital System. 2017. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 27 Maart 2020. Besoek op 17 Maart 2020.
- ↑ "Interim Pre-Pandemic Planning Guidance: Community Strategy for Pandemic Influenza Mitigation in the United States – Early, Targeted, Layered Use of Nonpharmaceutical Interventions" (PDF). Centers for Disease Control and Prevention. Februarie 2007. CS10848. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 19 Maart 2020. Besoek op 29 Maart 2020.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Sosiale distansiëring.
- Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.