Stanisław Burza-Karliński

Stanisław Karliński
Kruk, Onfury, Burza
	generał brygady
Data i miejsce urodzenia	30 marca 1921 ; Dąbrowa k. Ręczna
Data i miejsce śmierci	12 kwietnia 2015 ; Piotrków Trybunalski
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie; Armia Krajowa
Jednostki	52 Pułk Piechoty Strzelców Kresowych; 25 Pułk Piechoty Armii Krajowej
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: kampania wrześniowa,; akcja „Burza”,; działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce;
	Odznaczenia

Stanisław Karliński, ps. „Kruk", „Onfury", „Burza"; nazwisko konspiracyjne „Władysław Sobierajski" (ur. 30 marca 1921 w Dąbrowie k. Ręczna, zm. 12 kwietnia 2015 w Piotrkowie Trybunalskim) – generał brygady Wojska Polskiego, żołnierz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej^[1].

Życiorys

Syn Józefa i Antoniny z domu Żak. Jego ojciec był legionistą i walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Stanisław Uczył się w szkole powszechnej w Ręcznie. W 1937 został przyjęty do Szkoły Podoficerów Piechoty dla Małoletnich nr. 2 w Śremie. Jeszcze przed rozpoczęciem wojny otrzymał przydział do 52 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych stacjonującym w Złoczowie. Podczas kampanii wrześniowej dowodził plutonem w obrony Lwowa. Po kapitulacji miasta dostał się do radzieckiej niewoli, z której uciekł i wrócił w rodzinne strony. Już w październiku tego samego roku zaangażował się w działalność Służby Zwycięstwu Polski a następnie ZWZ-AK w Obwodzie Piotrków Trybunalski. Początkowo na rzecz podziemia działał pod przykrywką instruktora pszczelarstwa. Wielokrotnie uczestniczył w akcjach likwidacyjnych Kedywu. Od listopada 1943 był dowódcą oddziału partyzanckiego „Burza”, który w lipcu 1944 wszedł w skład 25 pułku piechoty AK. W tym czasie pomagał między innymi grupom spadochronowym i jeńcom z Armii Czerwonej^[2]. Po zakończeniu wojny chciał dołączyć do Ludowego Wojska Polskiego, jednak został zatrzymany po tym jak zgłosił się w komisji wojskowej. Gdy został wypuszczony ponownie zorganizował oddział partyzancki, który w szczytowym okresie liczył 100 żołnierzy. 8 lipca 1945 pod Majkowicami dowodził w bitwie z Armią Czerwoną. Dwa tygodnie później, 18 lutego rozwiązał oddział uważając iż dalsza walka jest pozbawiona sensu i wyjechał do Wielkopolski. Utworzył tam Związek Byłych Partyzantów „Warta”, który miał się stać legalnym związkiem kombatanckim. Na skutek zdrady został aresztowany przez komunistów w Trzciance (Wielkopolska). W 1946 roku skazano go na karę śmierci, jednak ze względu na dyplom uznania jaki otrzymał w 1945 roku od dowództwa Armii Czerwonej sąd zmniejszył karę do 15 lat więzienia^[2]. Dzięki amnestii wyszedł na wolność w 1956. Prześladowany przez bezpiekę. W 1980 wyjechał do Kanady, do Polski powrócił w 1995^[1].

8 sierpnia 2007 Prezydent RP Lech Kaczyński mianował pułkownika nie podlegającego obowiązkowi służby wojskowej Stanisława Burza-Karlińskiego na stopień generała brygady^[3].

W 2013 zawieszony w prawach członka Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, gdyż protestował przeciwko byłym agentom bezpieki i oszustom we władzach tej organizacji^[1]. Ich sylwetki prezentowano na łamach miesięcznika „KurieR–Kultura i Rzeczywistość”, z którym gen. Burza-Karliński współpracował od 2004. W grudniu 2014 zlikwidowany został Okręg Piotrków Trybunalski, na którego stał czele.

Autor autobiografii W burzy dziejowej. Wspomnienia 1939-1945 (Wydawnictwo – Biuro Tłumaczeń, Wrocław 2005, ISBN 83-88826-33-6), „W burzy dziejowej” (wyd. II poprawione i rozszerzone, Wydawnictwo Mireki, Kraków 2014).

Odznaczenia i wyróżnienia

Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (1944)
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2006)^[4]
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1995)^[5]
Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
Medal Wojska (czterokrotnie)
Krzyż Kampanii Wrześniowej
Krzyż Armii Krajowej
Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” (1991)
Medal „Pro Memoria”
Medal „Pro Patria”
Krzyż Antykomunistycznego Związku Więźniów Politycznych 1939-1956
Krzyż Więźnia Politycznego Stowarzyszenia Polskich Byłych Więźniów Politycznych
Krzyż Więźnia Politycznego Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego
Medal „Za zasługi dla Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ”
Honorowy Obywatel Piotrkowa Trybunalskiego
Honorowy Obywatel Żarnowa
Zasłużony dla Powiatu Opoczyńskiego
Zasłużony dla Powiatu Piotrkowskiego

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Szymon Nowak: Bitwy Wyklętych. Warszawa: Fronda PL, 2016, s. 229-251. ISBN 978-83-8079-034-6.
↑ ^a ^b Korczyński 2015 ↓, s. 170.
↑ M.P. z 2007 r. nr 59, poz. 666.
↑ M.P. z 2006 r. nr 82, poz. 822.
↑ M.P. z 1995 r. nr 23, poz. 280.

Bibliografia

„KurieR-Kultura i Rzeczywistość”, roczniki 2004-2015
„W burzy dziejowej”, wyd.II, Kraków 2014
Zmarł Generał Stanisław Burza-Karliński. www.nowastrategia.org.pl. [dostęp 2015-04-13].
Upamiętnienie gen. „Burzy” Karlińskiego. www.polska-zbrojna.pl. [dostęp 2019-06-05].
Ręczno: pogrzeb gen. brygady Stanisława Burza-Karlińskiego, żołnierza niezłomnego. niedziela.pl. [dostęp 2019-06-05].
Honorowi Obywatele – Piotrków Trybunalski. www.piotrkow.pl. [dostęp 2019-06-05].
Obchody 200-leci konstytucji w Kanadzie. „Echo. Niezależny Tygodnik Polski”. Nr 179, 9-15 maja 1991. s. 2.
Piotr Korczyński: Wojownicy, żołnierze i śmierć nie zawsze pełna chwały. Kraków: Cztery Strony, 2015. ISBN 978-83-65137-02-9.

[:0-1] Szymon Nowak: Bitwy Wyklętych. Warszawa: Fronda PL, 2016, s. 229-251. ISBN 978-83-8079-034-6.

[CITEREFKorczyński2015170-2] Korczyński 2015 ↓, s. 170.

[3] M.P. z 2007 r. nr 59, poz. 666.

[4] M.P. z 2006 r. nr 82, poz. 822.

[5] M.P. z 1995 r. nr 23, poz. 280.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]