Stanisław Lanckoroński (wojewoda sandomierski)

Stanisław Lanckoroński
	; Zadora
Rodzina	Lanckorońscy herbu Zadora
Data urodzenia	ok. 1465
Data śmierci	15 lipca/21 października 1535
Ojciec	Stanisław Lanckoroński
Matka	Anna Kurozwęcka
Żona	brak
Dzieci	brak

Stanisław Lanckoroński herbu Zadora (ur. ok. 1465, zm. 15 lipca/21 października 1535) – marszałek nadworny koronny w latach 1503-1504, wojewoda sandomierski w 1533 roku, wojewoda podolski w 1530 roku, starosta kamieniecki w 1510 roku, podczaszy sandomierski^[1], strażnik polny (1511–1520)^[2].

Życiorys

Był synem Stanisława Lanckorońskiego (1412–1489), marszałka nadwornego koronnego i Anny Kurozwęckiej, córki Krzesława Kurozwęckiego, starosty generalnego Wielkopolski, kasztelana lubelskiego i wiślickiego. Brat Mikołaja (zm. 1520), burgrabiego krakowskiego, cześnika i podczaszego sandomierskiego oraz starosty dobczyckiego i Przecława Lanckorońskiego (zm. 1531), rotmistrza królewskiego, starosty chmielnickiego, kawalera Orderu Grobu Chrystusowego.

Od 1497 roku pełnił obowiązki podczaszego sandomierskiego. Dworzaninem królewskim został w 1498 roku. Był rotmistrzem obrony na Podolu od 1499 roku. W latach 1503–1504 sprawował urząd zastępcy marszałka nadwornego koronnego, podczas nieobecności Jana Rabsztyńskiego z Tęczyna. Pełnił urząd starosty kamienieckiego od 1508 roku i starosty skalskiego od 1515. W latach 1505–1519 był podczaszym sandomierskim. Poseł na sejm radomski 1505 roku z województwa krakowskiego^[3]. Poseł na sejm piotrkowski 1510 roku z województwa krakowskiego^[4]. W 1517 roku został strażnikiem koronnym, zaś w 1523 mianowany generałem ziem podolskich. W roku 1530 objął stanowisko wojewody podolskiego, zaś 3 lata później został wojewodą sandomierskim. Był też podskarbim (1504–1506) i posłem królewskim do synodu łęczyckiego.

Brał udział w odparciu najazdów Tatarów w latach 1512–1516. Walczył pod Międzyborzem, Latowcami, Biłką, Wiśniowcem, Trembowlą i Podhajcami. W 1511 roku bronił Multany od Tatarów.

Poseł województwa krakowskiego na sejm radomski 1505 roku, poseł województwa podolskiego na sejm 1529 roku^[5].

Posiadał Jarosław i Kołodrupki. Wraz z bratem Mikołajem otrzymał wieś Kawce (1497). W 1498 roku konsens na zastaw Tymbarku Jordanom. Jego dobra dziedziczne znajdowały się głównie w powiecie szczyrzyckim w województwie małopolskim, m.in. Brzezie, Dąbrowa, Szarów, Łysokanie i część Czerzowa. W 1509 roku wziął w zastaw Białoboki od Prusinowskiego. W 1510 zeznał zapisy na rzecz zakonu Augustianów w Krakowie. W 1511 roku otrzymał konsens na zakup Wiśniowca od Jakuba Podfilipskiego, kasztelana kamienieckiego.

Nie był żonaty. Spadkobiercą uczynił bratanka Hieronima Lanckorońskiego (syna Mikołaja).

Przypisy

↑ Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Krzysztof Chłapowski, Stefan Ciara, Łukasz Kądziela, Tomasz Nowakowski, Edward Opaliński, Grażyna Rutkowska, Teresa Zielińska. Kórnik 1992, s. 160.
↑ Marek Plewczyński, Naczelne dowództwo armii koronnej w latach 1501–1572, w: Studia i Materiały do Historii Wojskowości t. XXXIV, 1992, s. 57.
↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 44.
↑ Mariusz Lubczyński, Wykazy posłów sejmowych z lat 1507–1512, w: Kwartalnik Historyczny R. 122 nr 3 (2015), s. 518.
↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 44, 73.

Bibliografia

HalinaH. Kowalska HalinaH., Stanisław Lanckoroński herbu Zadora, t. XVI, Polski Słownik Biograficzny, 1971 .
Adam Boniecki, „Herbarz Polski”, (tom XIII, str. 331, Lanckorońscy herbu Zadora)
Hr. Seweryn Uruski, "Rodzina. Herbarz szlachty polskiej", (tom 8, str. 268–276, Lanckorońscy herbu Zadora)

[1] Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Krzysztof Chłapowski, Stefan Ciara, Łukasz Kądziela, Tomasz Nowakowski, Edward Opaliński, Grażyna Rutkowska, Teresa Zielińska. Kórnik 1992, s. 160.

[2] Marek Plewczyński, Naczelne dowództwo armii koronnej w latach 1501–1572, w: Studia i Materiały do Historii Wojskowości t. XXXIV, 1992, s. 57.

[3] Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 44.

[4] Mariusz Lubczyński, Wykazy posłów sejmowych z lat 1507–1512, w: Kwartalnik Historyczny R. 122 nr 3 (2015), s. 518.

[5] Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 44, 73.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]