Stefan Kaufman
Prof. Stefan Kaufman podczas ceremonii nadania tytułu doktora honoris causa (1981) | |
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
28 sierpnia 1894 |
Data i miejsce śmierci |
16 stycznia 1994 |
Profesor nauk inżynieryjnych | |
Alma Mater | |
Doktorat |
(dts) |
Profesura |
(dts) |
Polska Akademia Nauk | |
Status |
Członek Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN |
Funkcja Jednostka PAN |
Przewodniczący |
Doktor honoris causa Politechnika Śląska – 13 lipca 1981(dts) | |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Stanowisko |
Docent |
Okres zatrudn. |
1940–1941 |
Uczelnia | |
Stanowisko |
Profesor |
Okres zatrudn. |
1945–1975 |
Dziekan | |
Wydział | |
Okres spraw. |
1958–1960 |
Odznaczenia | |
Stefan Kaufman (ur. 28 sierpnia 1894 w Czarnej Wsi, zm. 16 stycznia 1994 w Katowicach) – polski inżynier budownictwa, profesor zwyczajny i pedagog, członek Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej Polskiej Akademii Nauk, założyciel i pierwszy przewodniczący Śląsko-Dąbrowskiego Oddziału Polskiego Związku Inżynierów Budowlanych, specjalista w dziedzinie konstrukcji żelbetowych i pierwszy w Polsce promotor konstrukcji sprężonych, organizator i dziekan oraz doktor honoris causa Wydziału Budownictwa Politechniki Śląskiej[1] .
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Małopolsce, w Czarnej Wsi (od 1909 dzielnica Krakowa), jako syn Henryka (oryg. Hirsch), który był restauratorem i hotelarzem oraz Rozalii (oryg. Reizel) z domu Schlang[a][3][4][5]. Po ukończeniu w 1911 gimnazjum w Bielsku, jego rodzina przeniosła się do Lwowa, a on kontynuował dalszą naukę od 5 października 1912(dts) na Wydziale Inżynierii Cesarsko-Królewskiej Szkoły Politechnicznej we Lwowie, którą ukończył z odznaczeniem 15 czerwca 1917(dts), uzyskując na niej 5 czerwca 1920(dts) stopień doktora[b], po obronie pracy na temat „O wykreślnym wyznaczeniu kształtu specjalnych belek kratowych”[6][7][8].
Pracę zawodową rozpoczął pod koniec studiów w 1917, w samborskiej ekspozyturze Centrali Odbudowy Galicji przy Namiestnictwie we Lwowie[9], potem kontynuował ją od 1919 w Zarządzie Budownictwa Wojskowego we Lwowie, jako zastępca kierownika rejonu budowlanego Lwów II[3]. W 1918 został powołany do wojska, biorąc udział m.in. w obronie Warszawy w wojnie polsko-bolszewickiej (1920)[7]. Po zakończeniu I wojny światowej pracował od 1921 w biurze konstrukcyjnym mostów Dyrekcji Robót Publicznych we Lwowie, w latach (1922–1924) w dziale budownictwa lądowego Biura Odbudowy w Stanisławowie, a następnie od 1924 w Haliczu, jako kierownik Biura Odbudowy[10][11].
W 1925 przeniósł się na Śląsk, sprowadzony tam przez wojewodę śląskiego Mieczysława Bilskiego i rozpoczął pracę w Wydziale Robót Publicznych Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach, początkowo jako kierownik Oddziału Drogowego, a następnie Oddziału Architektoniczno-Budowlanego[7][12]. Jako naczelnik od 1931 Wydziału Robót Publicznych wykonywał projekty licznych budowli inżynieryjnych (mosty i wieże ciśnień) oraz nadzorował budowę wielu gmachów publicznych, m.in. Urzędu Wojewódzkiego, Sejmu Śląskiego, Urzędów Skarbowych, Śląskich Technicznych Zakładów Naukowych w Katowicach, Zamku Prezydenta RP w Wiśle, gimnazjów w: Lublińcu, Mikołowie oraz Piekarach Śląskich[12][13]. Uczestniczył w I Zjeździe Żelbetników w Warszawie zorganizowanym w 1931[9]. W tym okresie brał udział w pracach międzynarodowych organizacji budowlanych oraz ich kongresach, m.in. w: Liège (1930), Monachium (1934), Berlinie (1936) czy Hadze (1938)[11]. W 1932 zamieszkał przy ulicy Juliusza Ligonia 48 w Katowicach[12]. Był założycielem i pierwszym przewodniczącym w okresie 1934–1937 Śląsko-Dąbrowskiego Oddziału Polskiego Związku Inżynierów Budowlanych, późniejszym założycielem w 1958 Komitetu Nauki tego Związku, a w 1972 został jej członkiem honorowym[14].
W 1939, po wybuchu II wojny światowej powrócił do Lwowa, obejmując 1 stycznia 1940(dts) stanowisko docenta w Katedrze Statyki i Konstrukcji Stalowych i Żelbetowych na Wydziale Architektury Politechniki Lwowskiej[15], gdzie pracował do 1941, wykładając: mechanikę techniczną, konstrukcje żelbetowe i stalowe oraz drewniane konstrukcje inżynierskie[16][11]. Po zajęciu Lwowa przez Niemców ukrywał się w okolicy Miechowa oraz Radomska i pod zmienionym nazwiskiem pracował jako technik przy robotach melioracyjnych, dochodząc już jako żołnierz Armii Krajowej (ps. „Stary”) do stopnia porucznika[16][12].
Po II wojnie światowej powrócił w 1945 na Śląsk do Wydziału Komunikacji Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach[12] i był powołany do grona bezpośrednich założycieli Politechniki Śląskiej, jako członek tzw. „Tymczasowej Komisji Organizacyjnej Politechniki Śląskiej”[14]. Został wówczas pedagogiem na tej uczelni. Tytuł profesora nadzwyczajnego uzyskał 24 kwietnia 1949(dts), a tytuł i stanowisko profesora zwyczajnego – 26 października 1956(dts)[14][17][18]. W latach 1945–1964 był pierwszym kierownikiem Katedry Budownictwa Żelbetowego na Wydziale Budownictwa Politechniki Śląskiej w Gliwicach[6][12], a w latach 1958–1960 dziekanem tego wydziału[14]. Ukształtował i wykształcił szerokie rzesze inżynierów budownictwa, recenzował ich prace doktorskie i habilitacyjne, opiniował powołania na docentów i profesorów[19]. Jego student, późniejszy dziekan Wydziału Budownictwa Politechniki Śląskiej, doc. dr inż. Wojciech Sitko tak go scharakteryzował[20]:
Drobnej postury, zawsze bardzo starannie ubrany, często krawat zastępowała gustowna muszka, siwiuteńkie gęste włosy, gładko - z przedziałkiem - uczesane, przystrzyżony krótki wąsik. (...) Wysoki ton głosu, niekiedy nawet piskliwy. Cechowała go niezmierna precyzja i zwięzłość sformułowań. Stenogram każdej wypowiedzi byłby tekstem „gotowym do druku”, bez żadnych poprawek stylistycznych. Komputerowa pamięć. Najdrobniejsze szczegóły wydarzeń sprzed wielu lat przytaczał w razie potrzeby bez dłuższego zastanowienia. Nigdy się nie mylił. Daty, fakty, nazwiska, okoliczności były ułożone w jego pamięci w idealnym porządku i zawsze gotowe do odtworzenia. (...) Zawsze bardzo starannie przygotowany do zajęć. Mówił wyraźnie. Gorzej było z odczytaniem tekstu z tablicy; pisał bowiem szybko, drobnymi literkami (i cyframi). (...) Wyraźnie dostrzegał i wyróżniał z grona słuchaczy - studentki. Traktował je z wyszukaną uprzejmością i elegancją.
W 1950 został powołany w skład Komisji Technicznej Polskiej Akademii Umiejętności[17]. Był członkiem założycielem w 1958 Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej, członkiem od 1955 Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej Polskiej Akademii Nauk oraz przewodniczącym w latach 1955–1957 Sekcji Betonu i Żelbetu tego Komitetu. Czynnie uczestniczył w corocznych Konferencjach Naukowych Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej Polskiej Akademii Nauk oraz Komitetu Nauki Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa w Krynicy-Zdroju, tzw. „konferencjach krynickich”, poświęconych postępowi technicznemu w dziedzinie konstrukcji budowlanych[21]. Był na nich przewodniczącym jury dorocznych nagród Zarządu Głównego Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa im. Stefana Bryły i Wacława Żenczykowskiego, przyznawanych i wręczanych za osiągnięcia naukowo-badawcze lub naukowo-techniczne w dziedzinie konstrukcji budowlanych[21]. W 1956 został członkiem Rady Technicznej przy Ministrze Budownictwa Przemysłowego[12]. Aktywnie działał w międzynarodowych organizacjach budowlanych, biorąc udział m.in. w Sympozjum Międzynarodowego Stowarzyszenia Konstrukcji Łupinowych (ang. International Association for Shell and Spatial Structures (IASS)) w Sztokholmie (1957), Kongresach Międzynarodowego Stowarzyszenia Konstrukcji Sprężonych (fr. Fédération Internationale de la Précontrainte (FIP)) w: Rzymie i Neapolu (1962), Paryżu (1966) oraz Pradze (1970)[17].
Prowadził prace teoretyczne i projektowe w zakresie konstrukcji żelbetowych i konstrukcji sprężonych. Autor kilkudziesięciu projektów mostów m.in. na Wiśle, Odrze czy Kłodnicy[22], w tym nagrodzonego w 1936 projektu mostu przy ulicy Karowej w Warszawie (niezrealizowany) oraz projektów mostów żelbetowych, m.in. w: Goczałkowicach-Zdroju, pod Bieruniem Nowym na drodze Mysłowice–Oświęcim, Wiśle, pod Górą czy Skoczowie[17][12]. Warto dodać, że wspomniany most w Bieruniu Nowym o czterech łukach bezprzegubowych, rozpiętości (42 i 28) m był wówczas mostem żelbetowym o największej rozpiętości w Polsce, a most żelbetowy przez Kłodnicę w Przyszowicach był pierwszym zastosowaniem tzw. belki gerberowskiej w polskim mostownictwie[17]. Ponadto był autorem projektów żelbetowych wież ciśnień w Lublińcu i Bieruniu Starym[17].
Ogłosił około sześćdziesiąt prac naukowych (książek i artykułów), w tym monografie: Mosty sprężone (1956), Teoria konstrukcji sprężonych (1961, napisana z Wacławem Olszakiem, Czesławem Eimerem i Zbigniewem Bychawskim), Konstrukcje sprężone (1965, napisane z Olszakiem i Eimerem). Publikował artykuły o problematyce budowlanej w takich czasopismach jak: „Czasopismo Techniczne”, „Technik”, „Cement”, „Przegląd Budowlany” czy „Przegląd Techniczny”[23]. Był działaczem specjalistycznych organizacji międzynarodowych, w tym m.in. Stowarzyszenia Mostów i Konstrukcji Inżynierskich (ang. Excellence in Convention Center Management (AIPC))[23].
Był żonaty z Pauliną Kowal, z którą miał córkę Lidię Kaufman-Czekałową[12]. Zmarł 16 stycznia 1994 w Katowicach. Został pochowany 20 stycznia na cmentarzu przy ulicy Francuskiej w Katowicach[24][25]. W mowie pożegnalnej nad jego mogiłą, inż. Mieczysław Józef Piotrowski w imieniu Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa oraz Zarządu Głównego Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa w Warszawie powiedział wówczas m.in.[26]:
Godzi się w tym miejscu powiedzieć do obecnych, że całe swe długie życie poświęcił profesor polskiemu budownictwu. Wielu już przedmówców podkreśliło wielkie zaangażowanie tego człowieka w naszą polską rzeczywistość na Śląsku do czasu wybuchu wojny, jak również w okresie powojennym. Pozostanie niedoścignionym wzorem, a gdyby mógł zapewne powiedziałby nam tymi słowami: „Idźcie w życie i czyńcie polskie budownictwo takim – jakim są wasze ambicje zawodowe. Wnioski do postępowania czerpcie z narodowego sztandaru oraz historii Polski, która nigdy nie była białą, ani czerwoną ale zawsze biało-czerwoną. Taką Polskę budujcie. (...) Odszedł od nas profesor tak niepostrzeżenie i cicho – jak żył ten wielki człowiek nadludzkiego czynu. Ten niedościgniony wzór polskiego inżyniera budownictwa. Mówię przeto do was obecnych słowami poety: „Proście wy Boga o takie mogiły, które łez nie chcą, ni skarg, ni żałości, lecz dają sercom moc czynu, zdrój siły na dzień przyszłości.”
Ważniejsze publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Stefan Kaufman , Roman Maryniarczyk , Roboty publiczne w województwie śląskim, Katowice: Wydawnictwa Instytutu Śląskiego, 1937 (Śląsk - Ziemia i Ludzie, Nr 6), OCLC 750531541 .
- Stefan Kaufman , Mosty sprężone, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacyjne, 1956 (Biblioteka Inżyniera i Technika Mostowego), OCLC 749267996 .
- Stefan Kaufman , Belka sprężona kablami a strunami. Studium porównawcze wysokości przekrojów i osiągalnych rozpiętości. (PDF), „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Budownictwo”, 1 (1956), Gliwice 1956, s. 5–24, ISSN 0434-0779, OCLC 951370447 [zarchiwizowane z adresu 2023-04-01] .
- Wacław Olszak i inni, Teoria konstrukcji sprężonych, wyd. 1, Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Naukowe, 1961, OCLC 69288653 .
- Stefan Kaufman i inni, Gips jako materiał do modelowania konstrukcji. (PDF), „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Budownictwo”, 14 (1964), Gliwice 1964, s. 59–60, ISSN 0434-0779, OCLC 951373534 [zarchiwizowane z adresu 2023-04-01] .
- Stefan Kaufman , Wacław Olszak , Czesław Eimer , Konstrukcje sprężone, t. 3, Warszawa: Arkady, 1965 (Budownictwo betonowe), OCLC 749632514 .
- Stefan Kaufman , Władysław Kuczyński , Budownictwo betonowe, Warszawa: Arkady, 1972, OCLC 431854661 .
- Stefan Kaufman , 25 lat działalności Komitetu Inżynierii Lądowej Polskiej Akademii Nauk: 1952–1977. (PDF), Warszawa: Komitet Inżynierii Lądowej PAN, 1977, OCLC 830312473 [zarchiwizowane z adresu 2023-04-01] .
- Stefan Kaufman , XXIII Konferencja Naukowa Aktualne problemy naukowo-badawcze budownictwa oraz problemy budownictwa górniczego i hutniczego, Gliwice - 1977. Referaty. T. 2, Konstrukcje betonowe, Gliwice 1977, OCLC 804103129 .
- Stefan Kaufman , Zarys historii Stowarzyszeń Inżynierów i Techników Budownictwa w województwie katowickim w latach 1922–1977. (PDF), „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Budownictwo”, 46 (1978), Gliwice 1978, s. 33–47, ISSN 0434-0779, OCLC 968472921 [zarchiwizowane z adresu 2023-04-01] .
- Stefan Kaufman , Ludzie których znałem, Gliwice: Kozubnik, 1985, OCLC 749882194 .
- Stefan Kaufman , Budownictwo w międzywojennym dwudziestoleciu Polski: XXXV Konferencja Naukowa Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN i Komitetu Nauki PZITB. Referat przygotowany na prośbę Komitetu Organizacyjnego Konferencji Krynica '89, Wrocław: Komitet Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN, 1989, OCLC 804594267 .
Odznaczenia, wyróżnienia i nagrody
[edytuj | edytuj kod]Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]12 grudnia 1995, Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa ustanowił Medal im. prof. Stefana Kaufmana, jedno z najbardziej prestiżowych odznaczeń, przyznawanych corocznie ludziom zasłużonym w polskim budownictwie[33][25]. W styczniu 2004, w rocznicę jego śmierci, w ramach obchodów 60-lecia Politechniki Śląskiej, wmurowano okolicznościową tablicę pamiątkową na wydziale budownictwa, na którym pracował. Z tej okazji w tymże roku (2004) ukazała się monografia autorstwa prof. dr. inż. Andrzeja Ajdukiewicza Stefan Kaufman. Życie i praca. Ponadto poświęcono mu film dokumentalny pt. Życie i działalność profesora Stefana Kaufmana[25]. 14 grudnia 2016 Rada Wydziału Budownictwa Politechniki Śląskiej jednogłośnie podjęła uchwałę o nadaniu auli nr 317 na Wydziale Budownictwa imienia „Profesora Stefana Kaufmana”[34].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jego starszy brat Władysław ur. (dts) został zamordowany przez NKWD w Bykowni i tam spoczywa na cmentarzu wojennym. Był doktorem praw – wiceprokuratorem Wojskowego Sądu Okręgowego nr IX w Brześciu nad Bugiem, w stopniu majora[2]. 22 lutego 1893
- ↑ Był to pierwszy w odrodzonej Polsce doktorat nauk technicznych (→ Pyrak 2020 ↓, s. 453).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Encyklopedia PWN: Kaufman Stefan ↓.
- ↑ Marek Tarczyński , LISTY KATYŃSKIEJ CIĄG DALSZY. STRACENI NA UKRAINIE. (PDF), Warszawa: NIEZALEŻNY KOMITET HISTORYCZNY BADANIA ZBRODNI KATYŃSKIEJ. POLSKA FUNDACJA KATYŃSKA. CENTRALNA BIBLIOTEKA WOJSKOWA, 1994 (Zeszyty Katyńskie nr 4), s. 39 [zarchiwizowane z adresu 2023-02-01] .
- ↑ a b Borowik 2012 ↓, s. 56.
- ↑ Marek Jerzy Minakowski , Stefan Kaufmann (ID: sw.830197), [w:] Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [online], sejm-wielki.pl [dostęp 2020-12-29] [zarchiwizowane z adresu 2023-04-01] .
- ↑ Marek Jerzy Minakowski , Źródła do osoby sw.830197. Stefan Kaufmann (1894–1994) (jego rodzice: Hersch i Reizel Schlang) bohater Wiki, [w:] Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [online], sejm-wielki.pl [dostęp 2020-12-29] [zarchiwizowane z adresu 2023-04-01] .
- ↑ a b Andrzej Szydłowski , Oddział PZITB w Katowicach (Prof. dr inż. Stefan Kaufman – pierwszy przewodniczący Katowickiego Oddziału) (PDF) [online], przegladbudowlany.pl, maj 2019 [zarchiwizowane z adresu 2022-06-30] .
- ↑ a b c Ostapczyk 2015 ↓, s. 14.
- ↑ Pyrak 2020 ↓, s. 452–453.
- ↑ a b Pyrak 2020 ↓, s. 453.
- ↑ Borowik 2012 ↓, s. 56–57.
- ↑ a b c Ajdukiewicz 1978 ↓, s. 5.
- ↑ a b c d e f g h i Borowik 2012 ↓, s. 57.
- ↑ Ajdukiewicz 1978 ↓, s. 6–7.
- ↑ a b c d e f g h i j k Stefan Kaufman, [w:] Wydział Budownictwa Politechniki Śląskiej [online], polsl.pl [zarchiwizowane z adresu 2020-09-19] .
- ↑ Pyrak 2020 ↓, s. 453–454.
- ↑ a b Ostapczyk 2015 ↓, s. 15.
- ↑ a b c d e f Ajdukiewicz 1978 ↓, s. 6.
- ↑ Pyrak 2020 ↓, s. 454.
- ↑ Ajdukiewicz 1978 ↓, s. 8.
- ↑ Wojciech Sitko , Pracownicy i studenci z pierwszych lat istnienia wydziału. (Profesor Stefan Kaufman) [online], kateko.rb.polsl.pl, 19 maja 1995 [zarchiwizowane z adresu 2019-07-14] .
- ↑ a b Ostapczyk 2015 ↓, s. 152.
- ↑ Stefan Kaufman [online], mostypolskie.pl [zarchiwizowane z adresu 2007-12-17] .
- ↑ a b Ajdukiewicz 1978 ↓, s. 7.
- ↑ Nekrologi (Śp. prof. dr inż. Stefan Kaufman), „Trybuna Śląska”, Nr 15 (16500), Katowice: Górnośląskie Wydawnictwo Prasowe, 19 stycznia 1994, s. 2, ISSN 0867-4507, OCLC 69556314 [dostęp 2019-07-17] .
- ↑ a b c Ostapczyk 2015 ↓, s. 17.
- ↑ Ostapczyk 2015 ↓, s. 151–153.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 107, poz. 157 „za zasługi położone w związku z budową Zameczku Prezydenta Rzeczypospolitej w Wiśle”.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi w służbie państwowej”.
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 30, poz. 58 „w uznaniu zasług dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej w dziele pracy organizacyjnej przy utworzeniu administracji państwowej i samorządu, uruchomieniu uczelni i odbudowie demokratycznej państwowości polskiej na ziemiach Województwa Śląsko-Dąbrowskiego”.
- ↑ a b c d e Ajdukiewicz 1978 ↓, s. 9.
- ↑ a b Ostapczyk 2015 ↓, s. 16.
- ↑ Doktorzy Honoris Causa [online], arch.polsl.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-03-08] .
- ↑ Medal im. prof. Stefana Kaufmana, [w:] Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa [online], zgpzitb.org.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-10-06] .
- ↑ Aktualności Wydziału Budownictwa: Nadanie auli 317 imienia Profesora Stefana Kaufmana, [w:] Wydział Budownictwa Politechniki Śląskiej [online], polsl.pl, 14 grudnia 2016 [zarchiwizowane z adresu 2020-12-29] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Album inżynierów i techników w Polsce, t. 1, cz. 3, Życiorysy, Lwów: Towarzystwo Bratniej Pomocy studentów Politechniki Lwowskiej, 1932, s. 151, OCLC 838851643 .
- Andrzej Ajdukiewicz , Sylwetka Profesora. (PDF), „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Budownictwo”, 46 (1978), 1978, s. 5–9, ISSN 0434-0779, OCLC 968634514 [zarchiwizowane z adresu 2023-04-01] .
- Andrzej Ajdukiewicz , Stefan Kaufman. Życie i praca, Warszawa: Fundacja PZITB Inżynieria i Budownictwo, 2004, ISBN 83-902815-4-6, OCLC 749688435 .
- Aneta Borowik , Słownik architektów, inżynierów i budowniczych związanych z Katowicami w okresie międzywojennym. (PDF), wyd. 1, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2012 (Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Nr 2968), ISBN 978-83-226-2106-6, OCLC 993813821 [zarchiwizowane z adresu 2022-04-20] .
- Marian Ostapczyk , Kronika Polskiego Związku Inżynierów I Techników Budownictwa Oddziału Katowice lata 1935-2015. (PDF), Katowice: Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa. Oddział w Katowicach, 2015, ISBN 978-83-942221-0-9, OCLC 922245737 [zarchiwizowane z adresu 2019-07-16] .
- Stefan Pyrak , O patronach i laureatach medali Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa. (PDF), „Inżynieria i budownictwo. Organ Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa”, Nr 9/2020, Warszawa: Fundacja PZITB Inżynieria i Budownictwo, 2020, s. 452–460, ISSN 0021-0315 [zarchiwizowane z adresu 2021-04-13] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kaufman Stefan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2020-12-29] .
- Absolwenci i studenci Szkoły Politechnicznej we Lwowie
- Członkowie Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN
- Członkowie Polskiego Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Województwa Śląskiego
- Doktorzy honoris causa Politechniki Śląskiej
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem za udział w Wojnie 1918–1921
- Odznaczeni Medalem 30-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni odznaką honorową „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych”
- Odznaczeni Odznaką Nagrody Państwowej
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach
- Polscy inżynierowie budownictwa
- Urodzeni w 1894
- Wykładowcy Politechniki Śląskiej
- Zmarli w 1994