Substrat düzeyinde fosforilasyon

Substrat düzeyinde fosforilasyon (İngilizce: Substrate-level phosphorylation) bütün fermantasyon çeşitlerinde, oksijenli solunumun başlangıcı glikoliz tepkimesi ve krebs döngüsünün ilk basamağında gerçekleşen fosforilasyon türüdür.

Substrat düzeyinde fosforilasyon, yapısında fosfat bulunan bir substratı ADP ye bağlayarak ATP sentezlenmesine denir. Substrat düzeyinde fosforilasyonda enzimler etkilidir. Bu enzimlerin farklılıklarından kaynaklanarak oksijensiz solunumda farklı son ürünler oluşmaktadır. Örneğin, etil alkol fermantasyonunda görev alan enzimler glikoliz evresinde oluşan pirüvik asiti bir dizi reaksiyon sonrasında etil alkole çevirmektedir. Aynı durum laktik asit fermantasyonunda da gerçekleşir, fakat laktik asit fermantosyonunda son ürün olarak laktik asit oluşur. Hücrelerde enzimler yardımıyla çeşitli organik maddelerden ayrılan fosfat grubunun ADP ye eklenerek ATP sentezlenmesine denir de diyebiliriz.