Suzuk ota masjidi
| Masjid | |
Suzuk ota masjidi
| |
 | |
| Suzuk ota masjidi joylashgan majmuaga kirish qismi | |
| Mamlakat |  Oʻzbekiston
|
| Manzil | Shayxontohur tumani Suzuk ota koʻchasi 48-uy |
| Yoʻnalishi | sunniy |
| Masjid turi | Jomeʼ masjid |
| Meʼmoriy uslub | Islom meʼmorchiligi |
| Holati | amaldagi |
| Tarovih | 
|
| Saharlik va iftorlik |
|
Suzuk ota masjidi – Oʻzbekiston Respublikasining Toshkent shahri Shayxontohur tumanining, Chorsu bozoridan unchalik uzoq boʻlmagan Suzuk ota koʻchasida joylashgan masjid[1][2].
Masjidning barpo etilishi dastlab Amir Temur davriga borib taqaladi. Amir Temur 1363-yildagi yurishi davrida betob boʻlib qolgan va 6 oy davomida Toshkentda davolanishiga toʻgʻri kelgan. Amir Temur buyrugʻiga binoan 1363–1364-yillarda Xoja Ahmad Yassaviyning nabirasi boʻlmish Suzuk ota qabri ustida maqbara hamda jomeʼ masjid qurilgan[3]. Masjid joylashgan majmuaga kirishda muzey, avtoturargoh, doʻkon, kutubxona, ishki qismida „Suzuk ota“ maqbarasi hamda undan keyin masjid qurilgan. Majmuaga kiraverishda yoʻlning ikki tomonida hunarmandlar uchun ikki qavatdan iborat boʻlgan oʻttiz toʻrtta uy-joy qurilgan[4].
Nomining kelib chiqishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Asl ismi Mustafoqul Xoʻja (1140-yilda tugʻilgan), Yassaviya tariqatining asoschisi Xoʻja Ahmad Yassaviyning yagona qizi boʻlgan Gavhari Xushtoj va uning umr yoʻldoshi shayx Ahmad al-Qorachiqiyning kenja oʻgʻli boʻlgan. Mustafoqul yoshlik chogʻidanoq bobosi bilan yaqin boʻlgan. Mustafoqulga nisbatan doimo Ahmad Yassaviyning iltifoti yuqori boʻlgan. Aynan, Yassaviyning nabirasiga „Suzugim“ taʼrif berishi ortidan Mustafoqul xalq orasida Suzuk Ota nomini olgan[5][6].
Suzuk ota masjidi bilan bevosita bogʻliq boʻlgan shu nomdagi mahalla oʻtmishda Toshkent shahrining Beshyogʻoch dahasi hududida boʻlgan[7].
 Tashqi videofayllar
| |
|---|---|
|
|
Suzuk ota masjidi imomi tomonidan masjid haqidagi maʼlumot aytilgan. |
Meʼmorchiligi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Vaqt oʻtishi bilan Suzuk ota maqbarasi yaqinidagi qabriston maydoni ham kengaya borgan. Masjid oʻz ichiga mahalla masjidi tahoratxonani oʻz ichiga olgan. Masjiddagi qishki xonaqoh uzunligi 12.9x12.9 metrni tashkil qilgan boʻlib, namozxonasi esa bagʻallariga tayangan, oʻlchami 10 metrga teng boʻlgan gumbaz bilan yopilgan. Binoning kirish hamda chiqish qismi maqbaraning shimolida joylashgan.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1936-yilda bolsheviklar tomonidan masjid hamda maqbara butkul berkitilib, oʻrnida metall buyumlar ishlab chiqaruvchi korxona ishga tushirildi. U yerdagi hunarmandchilik xonalari korxona uchun omborxona vazifasini bajarib bergan. Chiqindi hamda zaharli kislotalar ariqlarga oqizilgan. Zilzila oqibatida masjidga zarar yetgan hamda maqbaradagi gumbaz qismi butkul qulab tushgan. Taʼmirlash ishlari olib borilmagani tufayli gumbaz maydalanib yoʻq boʻlib ketgan. 1989-yil shu yerlik mahalliy aholi noroziligi sababli hukumat tomonidan ishlab chiqarish korxonasi faoliyati toʻxtatilgan[5].
1990-yilga kelib majmuada qayta tiklash ishlari boshlangan. Koʻp vaqt ichida tahorat xonasi, kutubxona hamda binoni qoʻriqlov joyi barpo etilgan hamda majmuaning shimol tomonida joylashgan ayvonlar qayta tiklangan. 1996-yilda masjid faoliyati rasmiy holatda roʻyxatdan oʻtkazilib, Hayit bayrami chogʻida vaʼz oʻqilgan[5].
Galereya
[tahrir | manbasini tahrirlash]
-
Orta Suzuk ota masjidi -
Suzuk ota majmuasining asosiy kirish qismi -
Masjid chizmasi
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Сузук-Ота жоме масжиди“. Qaraldi: 2024-yil 26-sentyabr.
- ↑ „MASJIDLAR ALLONING UYI“. Qaraldi: 2024-yil 22-oktyabr.
- ↑ „Prezident: «Suzuk ota» masjidi rekonstruksiya qilinib, obodonlashtiriladi“ (2017-yil 26-may). Qaraldi: 2024-yil 29-sentyabr.
- ↑ „Toshkent shaxri“. Qaraldi: 2024-yil 26-sentyabr.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 „Suzuk Ota majmuasi“. Qaraldi: 2024-yil 26-sentyabr.
- ↑ „“Suzuk ota” jome' masjidining birinchi g‘ishti qo‘yildi“ (2017-yil 29-avgust). Qaraldi: 2024-yil 26-sentyabr.
- ↑ Н. Г. Маллиский. Ташкентские махалляи мауза. 120-бет.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash] |
Vikiomborda Suzuk ota masjidi haqida turkum mavjud |
 |
Vikiiqtibosda Suzuk ota masjidiga tegishli iqtiboslar mavjud. |
.jpg?lang=uz)