Taiga

Biomak
Bioma lehortarrak
	Tundra
	Taiga/baso borealak
	Mendialdeko larre eta sastrakadiak
	Koniferoen baso epelak
	Koniferoen baso tropikal eta subtropikalak
	Hostozabalen baso misto epelak
	Baso eta sastrakadi mediterraneoak
	Hostozabalen oihan heze tropikal eta subtropikalak
	Hostozabalen oihan lehor tropikal eta subtropikalak
	Larredi, sabana eta sastrakadi epelak
	Larredi, sabana eta sastrakadi tropikal eta subtropikalak
	Basamortuak eta sastrakadi xerikoak
	Urperatutako belartza eta sabanak
	Ibarbasoak
	Hezeguneak
Bioma urtarrak
	Urmaelak
	Itsasertza/marearteko zona
	Mangladiak
	Algen basoak
	Koralezko uharriak
	Zona neritikoa
	Zapalda kontinentala
	Zona pelagikoa
	Zona bentikoa
	Arnasbide hidrotermalak
	Arnasbide hotzak
	Izotz uharteak
Beste batzuk
	Zona endolitikoak

Taiga edo baso boreala konifero-baso ezaugarri nagusitzat duen bioma da. Oro har, taiga deritzo Errusiako eskualdeari; eta baso boreala, ezaugarri hori duten munduko beste eskualdeei.

Taigaren kokapena munduan.

Geografikoki Errusiako iparraldean eta Siberian, Europako iparraldean, Hudsoneko badiako eskualdean, Kanadako iparraldean eta Alaskan kokatzen da. Taigak hegoaldean estepa eta iparraldean tundra ditu. Hego hemisferioan ez dago taigarik latitude haietan ia ez baitago lurzorurik.

Eskualdeko klima hotza da oso, udako batez besteko tenperatura 19 °C da, negukoa, berriz -30 °C. Hala ere, ez du elurte handirik egiten, urtean zehar prezipitazioak ez baitira 450 mmra ailegatzen.

Hitza munduan errusierazko Тайга hitzetik hedatu zen baina hitz hori ziur aski Mongoliatik edo Yakutia hegoaldeko yakuto hizkuntzatik dator, basoz estalitako jenderik gabeko lurraldea; basoaren sakontasuna)

Taiga basoa Yukon ibaian.

Taigako fauna

Taigako faunan hango baldintzak (hotza, bereziki) jasateko gai diren hainbat ugaztun aurki daitezke. Neguan hauek hibernatzen dute:

• Erbi artikoa (Lepus arcticus)
• Lepahoria (Martes cibellina),
• Oreina (Cervus elaphus),
• Hartz arrea (Ursus arctus)
• Altzea (Alces alces)
• Jatuna (Gulo gulo)
• Otso artikoa (lupus arctus)

Hegaztiak, bestetik, klima baldintza horiek direla eta, guztiak migratzaileak dira.

Altzeak taigan.

Taigako flora

Landarediari dagokionez, taigan koniferoak dira nagusi. Zuhaitz mota hauek taigako baldintzetara moldatuta daude. Hona hemen taigako landarediaren adibide batzuk:

• Pizeak
• Pinuak
• Alertzeak
• Tsugak
• Izeiak, etab.

Landareen bizitzarako egokia den urte sasoia lau hilabete ingurukoa da.

Garoak taigan.

Taigak pairatzen dituen mehatxuak

Klima aldaketa

Klima aldaketaren ondorioz, baso borealen latitude eremua Lurreko tenperatura igoera handiena jasaten ari da. Muturreko tenperatura hotzak urritu dira neguan; eta udan, aldiz, tenperatura igo da. Ondorio ugari ditu fenomeno horrek:

• Zuhaitzentzat kaltegarriak diren intsektuek erraztasun handiagoa dute zabaltzeko. Esaterako, izeiaren azaleko kakalardoa (Dendroctonus rufipennis) Alaskan eta Yukonen, mendiko pinuaren kakalardoa Columbia Britainiarrean, eta abar.
• Bertako basoen ordez, inguru beroagoko basoak hedatzen ari dira.
• Gizakien presentzia erraztu da.

Naturaren ustiapena

Mundu osoko taigetan basogintza asko zabaldu da. Ondorioz, bertako basoak desagertu ahala, haien ordez monolaborantza artifiziala hedatzen ari dira, hau da, espezie bakarreko landaketak. Gainera, basogintza intentsibo horrek tamaina handiko makinaria behar du, lekuetara heltzeko bide egokiak, langileentzako zerbitzuak... eta horiek guztiek kalteak dakartzate ekosisteman.

Kanpo estekak

• (Gaztelaniaz) Tundra eta taiga: barrameda.com.ar
• (Ingelesez) Kanadako geografia: [2]
• (Ingelesez) Taiga Biological Station: [3]
• (Ingelesez) Baso borealak babesteko nazioarteko kanpainak: [4]

• Datuak: Q69564
• Multimedia: Taiga / Q69564