Przejdź do zawartości

Teatr Letni w Warszawie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Teatr Letni
Ilustracja
Teatr Letni w 1871
Typ teatru

teatr farsy, teatr dramatyczny

Data powstania

1870

Data zamknięcia

wrzesień 1939

Państwo

 Polska

Lokalizacja

Ogród Saski w Warszawie

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Teatr Letni”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Teatr Letni”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Teatr Letni”
52,2417243°N 21,0055108°E/52,241724 21,005511

Teatr Letniteatr działający w latach 1870–1939 w Warszawie, należący do Warszawskich Teatrów Rządowych, następnie letnia scena Teatru Rozmaitości.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Drewniany budynek teatru zbudowano w 1870 w Ogrodzie Saskim według projektu Aleksandra Zabierzowskiego[1]. Teatr powstał w związku z przebudową Teatru Wielkiego i jego czasowym zamknięciem[2]. Mieścił 940 widzów i charakteryzował się bardzo dobrą akustyką i dużą sceną. Jej wymiary dopasowano do wymiarów sceny Teatru Wielkiego, co pozwalało na wykorzystywanie tych samych dekoracji[3]. Podczas przedstawień posterunki pełniła w nim Warszawska Straż Ogniowa[4]. Teatr cieszył się popularnością wśród widzów[2]. Był jednak krytykowany m.in. za przeciągi[5].

Przedstawienia w Teatrze Letnim odbywały się także po zakończeniu przebudowy Teatru Wielkiego[2]. Od czerwca grano tam dramaty, operetki, farsy i balety[2]. W 1890 budynek został przystosowany do użytku całorocznego, a widownię powiększono do ok. 1000 miejsc.

W budynku teatru pomiędzy 31 marca a 2 kwietnia 1902 roku pierwsza polska wytwórnia filmowa Towarzystwo Udziałowe Pleograf założona przez wynalazcę Kazimierza Prószyńskiego[6] zorganizowała pionierskie pokazy polskich filmów[6]. Podczas projekcji publiczności zaprezentowano program złożony z filmów dokumentujących życie codzienne w Warszawie, które wykonane zostały przez Prószyńskiego. Były to m.in. Ślizgawka w Dolinie Szwajcarskiej, Ślizgawka w Ogrodzie Saskim, Ruch uliczny przed pomnikiem Mickiewicza, Wyścigi, Pogotowie Ratunkowe, Na Placu Św. Aleksandra oraz Pod Ostrą Bramą w Wilnie[6].

Do 1915 budynek był też siedzibą zespołu farsy Teatru Małego. W latach 1921−1923, po spaleniu się siedziby teatru, mieścił zespół dramatyczny Teatru Rozmaitości. Od 1921 znajdował się pod zarządem Dyrekcji Generalnej Teatrów Miejskich, a następnie Towarzystwa Krzewienia Kultury Teatralnej.

Budynek teatru spłonął we wrześniu 1939[7].

Inne informacje

[edytuj | edytuj kod]

W 2014 w Parku Miniatur Województwa Mazowieckiego powstała replika budynku teatru.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Piotr Wierzbicki. Długie życie teatralnej prowizorki. „Skarpa Warszawska”, s. 44, maj 2023. 
  2. a b c d Eugeniusz Szwankowski: Teatry Warszawy 1765–1918. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 98. ISBN 83-01-01934-4.
  3. Barbara Król-Kaczorowska: Teatry Warszawy. Budynki i sale w latach 1748–1975. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 119. ISBN 83-06-01183-X.
  4. Ilustrowany przewodnik po Warszawie wraz z treściwym opisem okolic miasta (wydanie I na podstawie wydania z 1893 roku). Warszawa: Wydawnictwo Ciekawe Miejsca.net, 2012, s. 60. ISBN 978-83-928349-8-4.
  5. Barbara Król-Kaczorowska: Teatry Warszawy. Budynki i sale w latach 1748–1975. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 121, 123. ISBN 83-06-01183-X.
  6. a b c Władysław Jewsiewicki: Kazimierz Prószyński. Warszawa: Interpress, 1974, s. 33−38.
  7. Władysław Bartoszewski: 1859 dni Warszawy. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2008, s. 39. ISBN 978-83-240-1057-8.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Bartłomiej Kaczorowski: Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 875. ISBN 83-01-08836-2.