Przejdź do zawartości

Teodor Kremski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Teodor Kremski
Theodor Kremski
Ilustracja
Kraj działania

Cesarstwo Niemieckie

Data i miejsce urodzenia

14 marca 1829
Tarnowskie Góry

Data i miejsce śmierci

22 grudnia 1906
Rybnik

Kuratus kuracji Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach
Okres sprawowania

1860–1868

Kapelan szpitala św. Juliusza w Rybniku
Okres sprawowania

1872–1906

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

diecezja wrocławska

Prezbiterat

30 czerwca 1857

Multimedia w Wikimedia Commons

Teodor Kremski (ur. 14 marca 1829 w Tarnowskich Górach, zm. 22 grudnia 1906 w Rybniku) – prawnik, duchowny rzymskokatolicki, budowniczy kościoła Mariackiego w Katowicach, kapelan szpitala Juliusza w Rybniku.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Teodor Kremski urodził się 14 marca 1829 roku w Tarnowskich Górach[1]. Ukończył Carolinum w Nysie, po czym rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Wrocławskim. Kontynuował je na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma w Bonn, a ukończył na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie. Jako specjalista z zakresu prawa świeckiego i prawa kościelnego objął stanowisko referendarza w Sądzie Powiatowym w Tarnowskich Górach[2].

W 1853 roku przerwał swoją karierę prawniczą, by podjąć studia teologii katolickiej we Wrocławiu[2]. Studia ukończył uzyskaniem tytułu doktora obojga praw, a 30 czerwca 1857 roku przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa wrocławskiego Heinricha Förstera w katedrze pw. św. Jana Chrzciciela. Został kapłanem diecezji wrocławskiej, a posługę duszpasterską zaczął w parafii św. Mikołaja w Bujakowie, gdzie w pracy zastępował chorego proboszcza, ks. Konstantego Slottę[3]. W 1858 roku został współpracownikiem ks. Hermanna Gleicha w parafii podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu[3].

8 listopada 1860 roku ks. Teodor Kremski objął w zarząd wzniesioną w rejonie późniejszego placu Wolności w Katowicach tymczasową świątynię pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Wiosną 1861 roku był członkiem spotkania w mieszkaniu ks. Franza Heidego w Raciborzu, w którym brał udział także bp Heinrich Förster i główny księgowy dóbr Tiele-Wincklerów Heinrich Knapp, by omówić projekt powstania nowej świątyni w Katowicach[4]. Budowa kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny rozpoczęła się 31 sierpnia 1862 roku[5], a ks. Teodor Kremski będąc osobą zamożną przeznaczał znaczne sumy pieniężne na jego budowę[6].

8 stycznia 1862 roku powołano kurację w Katowicach[7] – ks. Teodor Kremski otrzymał dokument, w którym biskup wrocławski wyposażył go w parafialne uprawnienia duszpasterskie w randze kurata[8]. Jednocześnie poinformował go, że istniejące wówczas przeszkody nie pozwalały mu na podniesienie nowo utworzonego w Katowicach duszpasterstwa do rangi parafii[5]. W Katowicach ks. Teodor Kremski prowadził także działalność edukacyjną w szkole, gdzie godził interesy w zakresie kształcenia i wychowania dzieci różnych wyznań i narodowości[6]. Był inicjatorem powstałej w Katowicach w 1864 roku prywatnej szkoły dla dziewcząt z siedzibą przy późniejszej ulicy Młyńskiej[9].

2 kwietnia 1866 roku w czasie wygłaszania kazania w drugi dzień świąt wielkanocnych w wyniku wcześniejszego przeziębienia ks. Teodor Kremski stracił głos, co przerwało jego aktywność duszpasterską i społeczną. Mógł mówić tylko szeptem, a jego stanu zdrowia nie poprawiały lata intensywnej terapii. W tym czasie wyjeżdżał do Wiednia, Włoch, Hiszpanii, a także do krajów Orientu[10].

Po powrocie na Górny Śląsk był zmuszony zrezygnować ze stanowiska kurata w Katowicach[10]. W 1868 roku nowym kuratem został dotychczasowy wikary – ks. Victor Schmidt, który ukończył budowę kościoła Mariackiego, poświęconego 20 listopada 1870 roku[11]. Od 30 czerwca 1867 roku ks. Teodor Kremski przebywał jako komorant na probostwie parafii Trójcy Świętej w Leśnicy. 16 sierpnia 1868 roku został ojcem duchownym oraz kapelanem w klasztorze służebniczek w Porębie[10]. Tam też spotkał się we wrześniu oraz październiku tego samego roku z bł. Edmundem Bojanowskim, który wywarł wpływ na jego dalszą formację duchową, ukierunkowaną na pomoc chorym i ubogim, a 27 sierpnia 1869 roku gościł angielską konwertytkę Francis Margaret Taylor[12].

23 kwietnia 1872 roku wyjechał z Poręby na uroczystość rodzinną do Tarnowskich Gór, a dzień później w czasie wygłaszania toastu nagle odzyskał głos. Powrócił do Poręby, aby 25 listopada 1872 roku przenieść się do Rybnika i objąć stanowisko kapelana szpitala Juliusza, gdzie przyczynił się do powstania kaplicy szpitalnej poświęconej w 1894 roku[13]. W 1895 roku kuria wrocławska mianowała go radcą duchownym z uwagi na jego zasługi na polu charytatywnym i kaznodziejskim[14]. Ks. Teodor Kremski w Rybniku posługiwał 34 lata, służąc chorym i ubogim. Rozdał także im cały swój majątek[13].

Ks. Teodor Kremski zmarł w Rybniku na zawał serca 22 grudnia 1906 roku, niosąc pociechę umierającemu człowiekowi. Został pochowany na tamtejszym starym cmentarzu przy ulicy Cegielnianej, lecz jego grób nie przetrwał[14].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Teodor Kremski wychował się w bogatej i wpływowej rodzinie właściciela składu z płótnem Jana Kremskiego i jego żony Marii. Jan był w 1812 roku królem miejscowego Bractwa Strzeleckiego[1], a Maria zajmowała się domem[2].

Charakteryzowano go jako osobę z charakteru otwartą, żwawą i usłużną. Głosił kazania zarówno w języku niemieckim, jak i po polsku[3]. Charakterystyczną cechą aparycji ks. Teodora Kremskiego była broda zapuszczana ze względu na swój zły stan zdrowia (dla ochrony jego chorej krtani), a także noszone przez niego druciane okulary[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Olszar 2013 ↓, s. 160.
  2. ↑ a b c Olszar 2013 ↓, s. 161.
  3. ↑ a b c Olszar 2013 ↓, s. 162.
  4. ↑ Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 42.
  5. ↑ a b Olszar 2010 ↓, s. 211.
  6. ↑ a b E-ncyklopedia, Historia Kościoła na Śląsku: Kremski Teodor. silesia.edu.pl. [dostęp 2024-08-17]. (pol.).
  7. ↑ Tofilska 2020 ↓, s. 12.
  8. ↑ Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 44.
  9. ↑ Bernadeta Szymik-Kozaczko, Nieumiejętnych pouczać – Ślonzokom na wyuczyniu dzieci zależało. O edukacji słów kilka [online], www.gwarkowie.pl, s. 251 [dostęp 2024-08-17] (pol.).
  10. ↑ a b c Olszar 2013 ↓, s. 164.
  11. ↑ Tofilska 2020 ↓, s. 15.
  12. ↑ Olszar 2013 ↓, s. 165.
  13. ↑ a b Olszar 2013 ↓, s. 166.
  14. ↑ a b Olszar 2013 ↓, s. 167.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Teodor_Kremski&oldid=74764771”