Tomasz Zaliwski

Tomasz Zaliwski
	; W sztuce Teatru Nowego - "Ranyjulek czyli Szaleństwa Juliana Tuwima". Warszawa, listopad 1974
Imię i nazwisko	Tomasz Zbigniew Zaliwski
Data i miejsce urodzenia	15 grudnia 1929 ; Rudzieniec
Data i miejsce śmierci	13 lipca 2006 ; Warszawa
Zawód	aktor teatralny, filmowy i radiowy
Współmałżonek	Teresa Lipowska
Lata aktywności	1955–2004
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tomasz Zbigniew Zaliwski (ur. 15 grudnia 1929 w Rudzieńcu, zm. 13 lipca 2006 w Warszawie) – polski aktor teatralny, filmowy, radiowy i dubbingowy.

Życiorys

Był synem Anny i Edmunda Zaliwskich^[1]. Miał dwoje rodzeństwa: siostrę Marię i brata Piotra^[1]. Gdy miał sześć lat, zostali sierotami, wychowywała ich ciotka^[2]. Przerwał studia na Uniwersytecie Poznańskim (wydział matematyczny) i przeniósł się na studia aktorskie w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie, które ukończył w 1955 roku. Swój debiut teatralny miał 16 kwietnia 1956 roku. Całe jego zawodowe życie (do momentu przejścia na emeryturę w 1996 roku) związane było z warszawskim Teatrem Ludowym (od 1975 Teatrem Nowym).

Był laureatem Nagrody aktorskiej za rolę męską w kategorii słuchowisk Teatru Polskiego Radia za rolę Boryny w słuchowisku Chłopi na BIS (Polskie Radio Bis) na festiwalu „Dwa Teatry – Sopot 2001”^[3].

Życie prywatne

Był mężem aktorki Teresy Lipowskiej, z którą miał syna Marcina. Ślubu w 1963 udzielił im ks. Jan Twardowski^[4]. Zmarł wskutek choroby nowotworowej. Pochowany został w Warszawie na cmentarzu w Pyrach.

Kariera zawodowa

Teatr Ludowy Warszawa 1955–1961 aktor
Praski Teatr Ludowy Warszawa 1961–1966 aktor
Teatr Ludowy Warszawa 1966–1974 aktor
Teatr Nowy w Warszawie 1974–1996 aktor

Filmografia

1953: Trzy opowieści − Jędrek
1955: Zaczarowany rower − kolarz rumuński
1957: Eroica − adiutant węgierskiego generała
1958: Dwoje z wielkiej rzeki − Marian
1958: Zamach − Olek
1960: Ostrożnie Yeti − pan młody
1961: Dwaj panowie N − Staszek, wywiadowca WSW
1961: Samson − więzień
1963: Ostatni kurs − bandyta, z którym walczy Kowalski
1964: Pierwszy dzień wolności − oficer w oflagu
1964: Rękopis znaleziony w Saragossie − Mona, brat Zota
1965: Podziemny front − radiotelegrafista w sztabie warszawskiej AL (odcinek 6)
1965: Popioły − kompan księcia Józefa Poniatowskiego
1965: Zawsze w niedziele − tyczkarz Jan Grochowiak
1967: Stawka większa niż życie − major, oficer 2 Armii WP (odcinek 17)
1968: Lalka − arystokrata
1969–1970: Czterej pancerni i pies − kapral podchorąży Daniel Łażewski „Magneto”, dowódca plutonu zwiadu motocyklowego (odcinki 16-18)
1969: Jak rozpętałem drugą wojnę światową − oficer jugosłowiański
1969: Sąsiedzi − Malina
1969: Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię − kapitan MO Studniarz
1969: Znaki na drodze − kierowca Michalak
1969: Znicz olimpijski − Wacek, niemiecki szpicel wśród narciarzy
1970: Przygody psa Cywila − milicjant-motocyklista (odc. 5)
1971: Niebieskie jak Morze Czarne − komendant obozu
1971: Przez dziewięć mostów − sąsiad
1971: Trochę nadziei − pensjonariusz sanatorium
1972: Dama pikowa − gracz w klubie oficerskim
1972: Odejścia, powroty − członek oddziału rosyjskiego (odc. 2)
1972: Opętanie − pilot Stefan
1972: Poślizg − kierowca autobusu
1972: Teraz i w każdą godzinę − dyspozytor Andrzej
1973: Bułeczka − Szulc, ojciec Karola, sąsiad Marczaków
1973: Droga − zaziębiony kierowca MPK (odcinek 2)
1975: Dyrektorzy − mężczyzna śledzący Wanada (odc. 3)
1975: Opadły liście z drzew − przewodnik partyzantów
1975: Partita na instrument drewniany − kowal
1975: Trzecia granica − Brzega (odcinek 4)
1976: Daleko od szosy − kierownik Leszka (odcinek 2)
1976: Dźwig − robotnik Frączak
1976–1977: Polskie drogi − Grzędziela, kolejarz i konspirator komunistyczny (odcinek 3, 6 i 7)
1976: Szaleństwo Majki Skowron − członek kierownictwa fabryki (odcinek 9)
1976: Wakacje − Podsiadło (odc. 3 i 4)
1977: Pasja − mężczyzna w salonie krakowskim
1977: Sam na sam − psychiatra
1977: Żołnierze wolności − oficer 1 Armii WP
1977: Sprawa Gorgonowej − policjant
1977: Śmierć prezydenta − Maciej Rataj
1978: Ślad na ziemi − Kurdybas (odcinek 1 i 2)
1978: Wśród nocnej ciszy − komisarz Teofil Herman
1979: Operacja Himmler − generał, szef Sztabu Generalnego WP
1979: Pełnia − Wojtek
1979: Przyjaciele (odcinek 2)
1979: Ród Gąsieniców − Bachleda (odcinek 6)
1980: Droga − chłop
1980: Dzień Wisły − porucznik WP
1980: Jeśli serce masz bijące − kowal Karol Precela
1980: Krach operacji terror − Wincenty
1980: Party przy świecach − Józef Gańko
1980: Polonia Restituta − Maciej Rataj
1980: Urodziny młodego warszawiaka − Walczak
1980: Zamach stanu − Maciej Rataj
1981: Bołdyn − pułkownik Krupicki
1981: Kto Ty jesteś − Meler
1981: Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy − kupiec Stanisław Powelski (odcinki 3, 4)
1981: Przypadki Piotra S.
1981: Uczennica − ojciec Anny
1982–1986: Blisko, coraz bliżej − plut. Tomasz Pasternik, syn Róży i Stanika, powstaniec śląski i robotnik
1982: Gry i zabawy − Edzio „Zadra”
1982: Latawiec − sołtys Janik
1982: Młodzik
1982: Polonia Restituta − Maciej Rataj (odcinek 7)
1982: Popielec − Hladik
1982: Przeklęta ziemia − ojciec Jana
1982: Zmartwychwstanie Jana Wióro − policjant
1982: Życie Kamila Kuranta − felczer wojskowy (odcinek 4)
1983: Katastrofa w Gibraltarze − Tadeusz Klimecki
1983: Pastorale Heroica − dowódca leśnych
1983: Piętno − mówca na pogrzebie
1983: Thais − mnich Pameleon
1983: Wierna rzeka − Hubert Olbromski
1984: Godność − Stanisław Boroń
1984: Pan na Żuławach − Sawicki
1984: Romans z intruzem − major Wilczyński
1985: Chrześniak − komendant MO
1985: Dłużnicy śmierci − Jeżewski, funkcjonariusz MBP
1985: Kwestia wyboru − Edward Osóbka-Morawski^[5]
1985: Okruchy wojny − plutonowy
1985: Zamach stanu − Maciej Rataj
1986: Czas nadziei − Stanisław Boroń
1986: Kryptonim „Turyści” − Henryk Wdowiak
1986: Republika nadziei − Walerian Krogulecki
1986: Złoty pociąg − pułkownik Górski
1988: Generał Berling − generał Wasilij Gordow
1988: Penelopy − szyper w porcie
1988: Przeprawa − kapitan „Bartek”, dowódca brygady AL
1988: Rzeczpospolitej dni pierwsze − Jędrzej Moraczewski
1989: Gdańsk 39 − kolejarz Józef Peterek
1990: Kaj' fodselsdag − Stasiek
1992: 1968. Szczęśliwego Nowego Roku − pułkownik Świątek
1992: Kuchnia polska − pułkownik Świątek (odcinek 4)
1993: Przypadek Pekosińskiego − ojciec przełożony
1993: Jest jak jest − Nogas, ojciec Teresy
1996: Wirus − nowy dyrektor Eurobanku
1997–2000: Dom − ojciec Ewy (odcinki 20 i 25)
2000: Sukces − Tadeusz Skarbek
2001–2002: Marzenia do spełnienia − Wincenty Bielorz
2001: Na dobre i na złe − Władysław, ojciec Józka (odcinek 82)
2001: Wiedźmin − wójt z Blaviken
2002: Wiedźmin − wójt z Blaviken (odcinek 10)
2003: Stara baśń: Kiedy słońce było bogiem − Duży
2004: Stara baśń − Duży
2004: Boża podszewka II − woźnica (odcinek 12)

Dubbing

2002: Śnieżne psy – Grzmot Jack Johnson
1999: Kapitan Fracasse
1997–1998: Zorro
1997: Księżniczka Sissi – Kanclerz Zottornik
1996: Ucieczka
1996: Ekstradycja 2 – Elman, szyper kutra
1995: Nowe przygody Madeline
1994–1995: Sylvan – Rycerz Śmierci
1991–1992: Eerie, Indiana – Mleczarz
1991: Słoń Benjamin –
- Marynarz
- Nurek
1990: Muminki
1990: Armelle – mężczyzna
1990: Bernard i Bianka w krainie kangurów – McLeach
1987–1990: Kacze opowieści –
- admirał Gniewny na lotniskowcu Donalda (12, 28,40)
- poszukiwacz Źródła Młodości (19),
- sierżant Cukinia (35),
- J. Gander Hoover, szef KAW (41)
1985: Porwanie – Przewodniczący Kolegium Kapitańskiego
1984: Ceremonia pogrzebowa – profesor Jan Nepomucen Tarnowski, ojciec Stefana i Jana
1981: Ród Gąsieniców – lektor
1980: Misja – Adler, oficer Abwehry (odc. 3-6)
1977: Wielka podróż Bolka i Lolka –
- Jimmy Pif-Paf,
- stary kapłan
1976–1978: Scooby-Doo
1976: Pogoda dla bogaczy – Scott
1972: Pinokio
1972: Agent nr 1 – marynarz
1971: Elżbieta, królowa Anglii – Savage
1971: Prywatny detektyw – William
1971: Król Lir
1969: Białe Wilki
1969: Jak pozbyć się męża – Norman Sceace
1964: Winnetou w Dolinie Sępów – Wokadeh
1961: 101 dalmatyńczyków – Kapitan
1960–1966: Flintstonowie

Przypisy

↑ ^a ^b Ilona Łepkowska, Teresa Lipowska: Nad rodzinnym albumem. Wydawnictwo Dolnośląskie, 2017, s. 104. ISBN 978-83-245-8266-2.
↑ Ilona Łepkowska, Teresa Lipowska: Nad rodzinnym albumem. Wydawnictwo Dolnośląskie, 2017, s. 87. ISBN 978-83-245-8266-2.
↑ Tomasz Zaliwski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
↑ Wyszła prawda o małżeństwie Teresy Lipowskiej. Gwiazda M jak miłość była po traumach! [online], se.pl [dostęp 2023-07-27] .
↑ Tomasz Zaliwski [online], FilmPolski [dostęp 2023-10-23] (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Tomasz Zaliwski na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
Tomasz Zaliwski na zdjęciach w bibliotece Polona

[:0-1] Ilona Łepkowska, Teresa Lipowska: Nad rodzinnym albumem. Wydawnictwo Dolnośląskie, 2017, s. 104. ISBN 978-83-245-8266-2.

[2] Ilona Łepkowska, Teresa Lipowska: Nad rodzinnym albumem. Wydawnictwo Dolnośląskie, 2017, s. 87. ISBN 978-83-245-8266-2.

[3] Tomasz Zaliwski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .

[4] Wyszła prawda o małżeństwie Teresy Lipowskiej. Gwiazda M jak miłość była po traumach! [online], se.pl [dostęp 2023-07-27] .

[5] Tomasz Zaliwski [online], FilmPolski [dostęp 2023-10-23] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]