Tostig
Tostig, także Tostig Godwinson (ur. ok. 1029, zm. 25 września 1066) – anglosaski możny, earl Northumbrii w latach 1055–1065, brat króla Anglii Harolda II, przeciwko któremu wystąpił w 1066 u boku króla Norwegii Haralda Hardrady; zginął wówczas w bitwie pod Stamford Bridge.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Tostig urodził się ok. 1029[1]. Był synem (prawdopodobnie trzecim) Godwina, anglosaskiego możnego, lorda Wesseksu i Kentu[1][2]. Pierwsza wzmianka o Tostigu pochodzi z 1049 i odnosi się do dowodzenia przezeń jednym ze statków wysłanych przez króla Anglii Edwarda Wyznawcę z pomocą dla cesarza Henryka III przeciwko hrabiemu Flandrii Baldwinowi V[3]. W 1051 poślubił Judytę, siostrę Baldwina V flandryjskiego[4][5][2]. Zaraz potem Godwin wraz z rodziną (z wyjątkiem żony króla) zostali wygnani z Anglii – Tostig wraz z ojcem schronił się na dworze flandryjskim[5][2]. Tostig powrócił do Anglii w 1052[2], a po śmierci earla Siwarda w 1055 został earlem Northumbrii[6][2]. Dzięki surowym rządom zaprowadził w tym regionie porządek[7][8]. Angażował się w sprawy szkockie, wspomagając późniejszego króla Malkolma III w walkach przeciwko Makbetowi[2]. W 1061 odbył pielgrzymkę do Rzymu. W 1063 wspomógł swego starszego brata Harolda podczas zwycięskiej wyprawy wojennej przeciwko Walii. Rosły wpływy Tostiga na dworze królewskim, na którym miał przebywać więcej czasu niż w powierzonej mu Northumbrii[9][2]. Ciągła nieobecność Tostiga w Northumbrii i surowość rządów doprowadziły do wybuchu rebelii w tej prowincji w 1065[10]. Tostig oskarżał o jej podżeganie swego brata Harolda[11][10], ten jednak zawarł porozumienie z przeciwnikami Tostiga i doprowadził do pozbawienia go urzędu i wygnania z kraju[10].
Tostig udał się na dwór szwagra we Flandrii, gdzie spędził zimę 1065/1066. W 1066, gdy Harold został królem Anglii, Tostig udał się do księcia Normandii Wilhelma (później nazwanego Zdobywcą), który był kuzynem żony Tostiga i który podniósł swoje roszczenia do tronu Anglii przeciwko Haroldowi[12][13]. Następnie ruszył z wyprawą łupieżczą wzdłuż wybrzeży Anglii[14][13]. Pokonany, trafił na dwór Malkolma III w Szkocji. Zaoferował wówczas swoją pomoc królowi Norwegii Haralda Hardradzie, który wyruszył przeciwko Haroldowi (sporne jest, czy spotkał się z nim wcześniej w tym samym roku w Norwegii i czy zainspirował go do tego ataku). Tostig przyłączył się do niego w Szkocji i wziął udział w ataku na Anglię[15][13]. Uczestniczył w zwycięskiej bitwie pod Fulford 20 września 1066 i zajęciu Yorku 24 września 1066[16][13]. 25 września 1066 doszło do bitwy pod Stamford Bridge, w której Harold pokonał najeźdźców, a Tostig oraz Harald zginęli[17][13]. Według tradycji Tostig zginął postrzelony strzałą w twarz[18].
Po bitwie synom Tostiga udało się uciec wraz z niedobitkami armii Haralda do Norwegii, gdzie odtąd mieszkali. Wdowa po Tostigu, Judyta, poślubiła księcia Bawarii Welfa I[19].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b DeVries 2003 ↓, s. 168.
- ↑ a b c d e f g Hunt 1909 ↓, s. 998.
- ↑ DeVries 2003 ↓, s. 169.
- ↑ Barlow 1984 ↓, s. 195.
- ↑ a b DeVries 2003 ↓, s. 170.
- ↑ Barlow 1984 ↓, s. 193.
- ↑ Barlow 1984 ↓, s. 196.
- ↑ Hunt 1909 ↓, s. 998–999.
- ↑ DeVries 2003 ↓, s. 176.
- ↑ a b c Hunt 1909 ↓, s. 999.
- ↑ Barlow 1984 ↓, s. 237.
- ↑ DeVries 2003 ↓, s. 230–232.
- ↑ a b c d e Hunt 1909 ↓, s. 1000.
- ↑ DeVries 2003 ↓, s. 245.
- ↑ DeVries 2003 ↓, s. 251.
- ↑ DeVries 2003 ↓, s. 257–260.
- ↑ DeVries 2003 ↓, s. 262–296.
- ↑ DeVries 2003 ↓, s. 292.
- ↑ Hunt 1909 ↓, s. 1001.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Frank Barlow: Edward the Confessor. Berkeley, Los Angeles: University of California Press, 1984. ISBN 0-520-05319-2.
- Kelly DeVries: The Norwegian Invasion of England in 1066. Woodbridge: The Boydell Press, 2003. ISBN 978-1-84383-027-6.
- William Hunt: Tostig, Tosti or Tostinus. W: Dictionary of National Biography. Sidney Lee (ed.). Wyd. 2. T. XIX. New York: The Macmillan Company, 1909, s. 998–1001.