Totı qus

Totılar (Psittaciformes) — qus gruppası. 1 shańaraq, 7 genje shańaraq hám 324 túri málim. Denesiniń uz. 9, 5 sm den 1 m ge shekem, salmaǵı 10 g den 1 kg ge shekem. T. dıń ol jaqqa hám tawıq hám bódeneden basqa quslardıń mákiyeni birdey tusda, kóbinese hár túrlı reńli (mas., jasıl, qızıl, kók aralas, kamdankam kora yamasa kúlreń hám basqalar ), tumshug'i qalın, ústki bólegi jıldam; onıń járdemi bn terek shaqların pánjelab yuradi; qattı miywelerdi chaqadi. Kóbisinde kekil hám uzın quyrıqları bar. Tırnaqları bekkem. 1 hám 4 barmaqları keyin basıp qayırılǵan. Kóbisi jaqsı uchadi, geyparaları (mas., úki, tugi) ushıw uqıpın joǵatǵan. Tropik hám subtropik regionlarda, ásirese, tropik Amerikada keń tarqalǵan. Geyparaları (mas., kakapo) jerde, kóbisi terekte jasawǵa maslasqan. Uyasini terek geweklerine, taslar yorig'iga, basqa haywanlar uyalarına hám basqa jaylarǵa yasaydi. 2—8 máyek qóyadı. Máyekin 2—4 hápte basadı. Balaların 5— 12 hápte uyasida, tiykarınan, ósimlik urıwları, miyweleri, geyde shıbın-shirkeyler hám nektar bn azıqlantıradı. Shıraylılıǵı hám ayırım dawıslarǵa eliklew, atap aytqanda sózlerdi ańlatıwǵa úyretiw múmkin bolǵanı ushın birpara T. qápesde boqiladi. 70 ten artıq túri Tábiyaattı qorǵaw xalıq aralıq birlespesiniń Qızıl kitapına kiritilgen. Olarǵa mısal etip taǵı Korello, Kakadu, Ara, Jako, Ajıralmaytuǵın, hám tolqınsimon totıqushchalarni keltiriw múmkin. Bul totıqushlarning watanı Avstraliya.