Trombita
Klasyfikacja naukowa | |
423.121.2 | |
Klasyfikacja popularna | |
dęty drewniany | |
Podobne instrumenty | |
Trombita, trąbita, trembita – ludowy instrument dęty w kształcie prostej rury lub zagiętej nieco na końcu, sięgającej do 4 metrów długości, używany jako pasterska trąba wydająca głęboki, niski dźwięk[1]. Nazwa zaczerpnięta została prawdopodobnie z języka rumuńskiego.
Opis występowania
[edytuj | edytuj kod]W Polsce odmiany trombit można spotkać do dziś w Beskidach i na Podhalu. Zwane są one po góralsku fajerami. Eugeniusz Janota ok. 1860 roku skomponował dwie melodie, grywane później na podhalańskich trombitach. W Polsce wschodniej i centralnej ten rodzaj instrumentu nazywany jest ligawką, a na Kaszubach – bazuną[1]. Wśród Hucułów funkcjonuje nazwa trembita. Największą trombitę na świecie o długości 8,35 metra stworzył Józef Chmiel z Darkowa na Zaolziu[2].
Odmiany trombit
[edytuj | edytuj kod]Na terenie Polski wyróżnia się następujące rodzaje trombit:
- trombita cylindryczna z czarą głosową (występowanie: Beskid Śląski – najdłuższe do 4 m)
- trombita koniczna z czarą głosową (występowanie: Podhale – 2,5 m; okolice Rabki (Gorce) – ok. 1,5 m; Bieszczady)
- trombita koniczna na całej długości (występowanie: region żywiecki – 2,5 m)[1]
- trembita huculska (występowanie: Huculszczyzna) – do 3 m, w części końcowej rozszerza się lejkowato do ok. 6 m[3].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Huculska trembita – pokaz gry w Muzeum Instrumentów im. Romana Kumłyka w Werchowynie
-
Góral podhalański grający na trembicie
-
Gra na trombicie podczas redyku górali Beskidu Śląskiego
-
Huculi z Wierchowyny (d. Żabie) grający na trembitach
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Alojzy Kopoczek , Etniczność i interetniczność w cieszyńskim instrumentarium muzycznym, [w:] Zygmunt Kłodnicki, Halina Rusek (red.), Pogranicza kulturowe i etniczne w Polsce, „Archiwum etnograficzne”, nr 41, Polskie Tow. Ludoznawcze, 2003, s. 159-165, ISSN 0066-6858 .
- ↑ PolskieMuzy.pl, Górnik od trombit – rozmowa z Józefem Chmielem - Polskie Muzy [online], polskiemuzy.pl [dostęp 2017-10-14] (ang.).
- ↑ Ryszard Brykowski , Balthasar Hacquet , Dawne Pokucie i Huculszczyzna w opisach cudzoziemskich podróżników: wybór tekstów z lat 1795-1939, Wydawn. Akademickie Dialog, 2001, s.186, ISBN 978-83-88238-83-3, OCLC 50418864, ISBN 83-88238-83-3 .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Trombita na stronie internetowej o polskich instrumentach ludowych
- Film o trombitach beskidzkich z cyklu „Instrumenty z duszą”