Umm Musa al-Haszimijja
| Qahramāna | |
| Okres |
od 911 |
|---|---|
| Dane biograficzne | |
| Miejsce śmierci |
Bagdad, Kalifat Abbasydów |
| Przyczyna śmierci | |
Umm Musa al-Hashimiyya (arab. أم موسى الهاشمية; ur. w IX wieku, zm. ok. 923 roku w Bagdadzie) – dworzanka haremu Abbasydów i qahramāna Shaghab w radzie regencyjnej w pierwszych latach panowania kalifa Al-Muktadira.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Należała do niewielkiej gałęzi rodziny haszymidzkiej[1].
Al-Muktadir był pierwszym nieletnim kalifem w historii muzułmańskiej[2] i w związku z tym w początkowych latach jego panowania powołano radę regencyjną (al-sāda, „panowie”), w skład której, według al-Tanukhi, wchodziła jego matka Shaghab, jej osobista agentka (qahramāna) Umm Musa, jej siostra Khatif i inna była konkubina al-Mu’tadida, Dastanbuwayh[3][4].
Odpowiadała za finanse haremu i zarządzała kosztami kobiet, personelu i książąt. Przypisuje jej się zmniejszenie kosztów haremu o 45 000 dinarów miesięcznie[1].
Stała się centrum dużej sieci patronackiej[5]. Była angażowana jako pośredniczka przez różnych petentów, którzy chcieli nawiązać kontakt z kalifem i jego matką zarówno z powodów politycznych, jak i finansowych, pośrednio powodując wiele wydarzeń politycznych. Na przykład w 912 roku wezyr Abu’l-Hasan Ali ibn al-Furat został aresztowany i zdetronizowany po tym, jak Umm Musa poinformowała kalifa o spisku na zlecenie Muhammeda b. Khaqana[1].
W roku 922/3 została aresztowana i zastąpiona przez Thumala, która torturowała Umm Musę, jej brata i siostrę, dopóki nie ujawnili, gdzie ukryty został jej skarb, rzekomo wart milion złotych dinarów[4][6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Nadia Maria El Cheikh. Revisiting the Abbasid Harems. „Journal of Middle East Women’s Studies”. 1 (3), s. 1-19, 2005. [dostęp 2024-11-01]. (ang.).
- ↑ Osti 2013 ↓, s. 53.
- ↑ Osti 2013 ↓, s. 56.
- ↑ a b El Cheikh 2013 ↓, s. 168.
- ↑ I Normative Images and Shifting Spaces. W: Marilyn Booth: Harem Histories: Envisioning Places and Living Spaces. Duke University Press, 2010, s. 95. ISBN 978-0-8223-4869-6. [dostęp 2024-11-01]. (ang.).
- ↑ Kennedy 2006 ↓, s. 192-193.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Chapter Seven: The Harem. W: Nadia Maria El Cheikh: Crisis and Continuity at the Abbasid Court: Formal and Informal Politics in the Caliphate of al-Muqtadir (295-320/908-32). BRILL, 2013, s. 165-185. ISBN 978-90-04-25271-4. [dostęp 2024-11-01]. (ang.).
- Hugh N. Kennedy: When Baghdad Ruled the Muslim World: The Rise and Fall of Islam's Greatest Dynasty. Cambridge: Da Capo Press, 2006. ISBN 978-0-306814808. [dostęp 2024-10-26]. (ang.).
- Leitzia Osti: The Caliph. W: Crisis and Continuity at the Abbasid Court: Formal and Informal Politics in the Caliphate of al-Muqtadir (295–320/908–32). Leiden: Brill, 2013, s. 49-61. ISBN 978-90-04-25271-4. (ang.).