Vahliaceae
 Vahlia capensis | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd |
Vahliales |
| Rodzina |
Vahliaceae |
| Nazwa systematyczna | |
| Vahliaceae Dandy J. Hutchinson, Fam. Fl. Pl., ed. 2: 461. 4 Jun 1959[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Vahlia Baill. (1891)[3] | |
Vahliaceae – monotypowa rodzina roślin z także monotypowego rzędu Vahliales. Należy tu tylko jeden rodzaj – Vahlia liczący 5 gatunków roślin zielnych i drewniejących występujących w niemal całej Afryce (z wyjątkiem północno-zachodniej części) oraz w Azji południowej od Iraku po wyspę Cejlon oraz na izolowanym obszarze na wyspie Phú Quốc w Wietnamie. Rośliny te rosną w miejscach otwartych, często na brzegach rzek, rzadziej w zbiorowiskach trawiastych i leśnych, także towarzyszą uprawom w miejscach zasolonych[2][5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Rośliny jednoroczne, byliny i krzewinki[5].
- Liście
- Naprzeciwległe, pojedyncze, całobrzegie, owalne do równowąskich, nagich lub pokrytych gruczołkowatymi włoskami[5].
- Kwiaty
- Wyrastają parami w gęstych wierzchotkach. Kwiaty są obupłciowe, promieniste, 5-krotne i drobne – osiągają do 3, rzadko 7 mm długości. Działki i płatki korony są równej długości, płatki są białe do żółtych. Zalążnia jest dolna, tak że okwiat wyrasta znad jej górnej powierzchni. Na szczycie osadzony ma dysk, z którego wyrasta 5 pręcików. Szyjki słupka są dwie i zakończone są główkowatym znamieniem[5].
- Owoce
- Kulistawe torebki[5].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzina Vahliaceae tradycyjnie umieszczana była w systemach klasyfikacyjnych w rzędzie skalnicowców (Saxifragales). Badania molekularne wykazały przynależność tych roślin do astrowych właściwych (euasterids)[5]. W systemie APG IV z 2016 rodzina podniesiona została do rangi monotypowego rzędu Vahliales, jednak o niepewnej pozycji filogenetycznej w kladzie obejmującym m.in. psiankowce i jasnotowce[2][6].
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
| ← |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Wykaz gatunków[7]
- Vahlia capensis (L. f.) Thunb.
- Vahlia dichotoma (Murray) Kuntze
- Vahlia digyna (Retz.) Kuntze
- Vahlia geminiflora (Caill. & Delile) Bridson
- Vahlia somalensis Chiov.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
- ↑ a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
- ↑ a b James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. [dostęp 2011-06-06]. (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2011-06-06]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 328. ISBN 1-55407-206-9.
- ↑ The Angiosperm Phylogeny Group. An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 181, 1, s. 1–20, 2016. DOI: 10.1111/boj.12385.
- ↑ Vahlia. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-11-14].