Ventosela, Ribadavia

Ventosela
	San Paio de Ventosela.
Concello	Ribadavia
Provincia	Ourense
Coordenadas	42°18′22″N 8°06′33″O / 42.305978907093, -8.1090943661824
Poboación	495 hab. (2016)
Entidades de poboación	5
	[ editar datos en Wikidata ]

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Ventosela.

San Paio de Ventosela é unha parroquia do concello de Ribadavia. Segundo o IGE en 2016 tiña 495 habitantes (248 mulleres e 247 homes), distribuídos en 5 entidades de poboación.

Ano	2000	2003	2005	2010	2013	2016
Poboación	631	633	610	540	507	495

Historia

Na Idade de Ferro estableceuse o castro Boubou ou castro da Veiga (coñecido na Idade Media como Castrum Minei, e sendo talvez Abobriga), situado nun outeiro dominando un paso sobre o río Miño. Este castro foi tamén santuario castrexo e atopábase na fronteira co tribo castrexa dos Coelerni.

A rexión foi asolada no 754 polas tropas de Abdul-Azis e conquistada no 793 por Abdul-Malek, sendo máis tarde reconquistada por Afonso II. Durante estas datas o castro volveu ser fortificado para protexer o val do río Avia (o "territorio de Castella"), ao tempo que se sitúa baixo del un lugar de paso dunha barca, Portomiro, que funcionaría de enlace entre San Paio e Castrelo de Miño ata finais do século XIX. Na zona houbo tamén unha ponte^[2].

No século XII este lugar pertenceu á familia nobre dos Traba, refuxiándose no castelo castrum Minei (o castro Boubou sobre San Paio) o aio do rei Pedro Froilaz, o arcebispo Diego Xelmírez e o infante Afonso VII, sendo asediados pola súa nai a raíña Urraca I de León, do cal tiveron que fuxir cara ao castelo dos Traba en Pena Corneira (Avión). San Paio foi entregada por Sancho IV de Castela ao mosteiro de Oseira, que rifaron cos abades do mosteiro de Celanova pola pesca e rendas da barca de Portomiro.

Coa paz e os colonos e servos do mosteiro énchese todo o val de viñas, este monocultivo esténdese ata o século XX, cando no ano 1969 se constrúe o encoro de Castrelo de Miño que asolaga as terras máis fértiles. Os de Ventosela aliaranse co seus veciños de Castrelo por defenderse dos abusos de Fenosa xunto cos activistas da UPG; malia todo o encoro seguiu e a maioría da xente saíu á emigración. Entre os seus habitantes destacaron o gaiteiro Xan Míguez, "O Ventosela"(1847-1912) e Xesús Alonso Montero, que aínda que nado en Vigo foi a Ventosela a vivir unha tempada tralo apresamento do seu pai na illa de San Simón por denuncias falsas de falanxistas.

Patrimonio

O Castro de San Paio de Veiga, preto da Presa de Castrelo nun esporón de 277 metros sobre o Miño cun santuario rupestre castrexo na acrópole.

A Igrexa de San Paio de Ventosela, de fábrica barroca. Esta foi cedida ao Mosteiro de Oseira polo rei Sancho IV, o edificio prioral da orde consérvase nun terreo anexo cunha importante bodega. Xunto ao cemiterio consérvase un peto de ánimas.

O Pazo de San Paio de Ventosela moi alterado por reconstrucións contemporáneas.

Notas

↑ ^1,0 ^1,1 Decreto 332/1996, do 26 de xullo, polo que se aproba o nomenclátor correspondente ás entidades de poboación da Provincia de Orense.
↑ Samuel Eiján (1920): Historia de Ribadavia y sus alrededores.

Lugares e parroquias

Lugares de Ventosela

Lugares da parroquia de Ventosela no concello de Ribadavia (Ourense)
A Quinza \| San Paio \| Santa Cristina \| Val de Pereira \| Ventosela

Parroquias de Ribadavia

Galicia \| Provincia de Ourense \| Parroquias de Ribadavia
Campo Redondo (Santo André) \| Esposende (Santiago) \| Francelos (Santa María Madanela) \| Ribadavia (San Domingos de Fóra) \| Ribadavia (San Domingos) \| San Cristovo de Regodeigón (San Cristovo) \| Sanín (San Pedro) \| Ventosela (San Paio)

Véxase tamén

Outros artigos

Lugares de Ribadavia

[nomenclátor-1] 1,0 ^1,1 Decreto 332/1996, do 26 de xullo, polo que se aproba o nomenclátor correspondente ás entidades de poboación da Provincia de Orense.

[2] Samuel Eiján (1920): Historia de Ribadavia y sus alrededores.

[1]

[2]