Przejdź do zawartości

Władysław Brzozowski (podpułkownik)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Brzozowski
Ilustracja
mjr Władysław Brzozowski (Włodzimierz Wołyński, 1925[1])
podpułkownik artylerii podpułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia

28 sierpnia 1895
Tarnów

Data śmierci

14 czerwca 1990

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier,
Wojsko Polskie

Jednostki

10 Dywizjon Artylerii Konnej
13 Dywizjon Artylerii Konnej
13 Pułk Artylerii Lekkiej
10 Pułk Artylerii Ciężkiej
18 Dywizjon Artylerii Ciężkiej

Stanowiska

kwatermistrz pułku
dowódca dywizjonu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Waleczności (Austro-Węgry) Krzyż Wojskowy Karola
Rodzinny dom Brzozowskich w Sanoku

Władysław Karol August Brzozowski[2], także Władysław Brzozowski-Korab[a] h. Korab (ur. 28 sierpnia 1895 w Tarnowie, zm. 14 czerwca 1990) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 28 sierpnia 1895 w Tarnowie[2][b], w rodzinie Franciszka Ksawerego (1856–1931) i Heleny z Kłobukowskich (1871–1954). Miał czworo rodzeństwa:

Rodzinny dom Korab-Brzozowskich znajduje się pod obecnym adresem ulicy Henryka Sienkiewicza 15 (do 1939 pod numerem 9[10]), położony pomiędzy ulicami Henryka Sienkiewicza, Juliusza Słowackiego[11] i Grunwaldzką w Sanoku (w przeszłości była to ulica Bartosza Głowackiego[12]). Później właścicielem dworku był Jerzy Adamski[13].

W 1913 Władysław zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Jan Bratro, Stanisław Szwed, Roman Ślączka, Władysław Zaleski)[2][14][15]. Był jednym z pierwszych członków ruchu skautowego w Sanoku, został członkiem tajnego „oddziału ćwiczebnego” im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego, założonego w listopadzie 1909 przez działaczy Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”, od 1911 jako jawna Drużyna Skautowa im. hetmana Stanisława Żółkiewskiego – Ex ossibus ultor[16] (innymi harcerzami byli wówczas m.in. Jan Bratro, Julian Krzyżanowski, Tadeusz Piech, Klemens Remer, Tadeusz Remer, Zygmunt Vetulani, Władysław Zaleski, Mieczysław Krygowski)[17].

Po studiach podjął studia prawnicze[2]. W trakcie I wojny światowej bracia Wacław i Władysław Brzozowscy zostali zmobilizowani do cesarskiej i królewskiej armii i wysłani na front karpacki do walk z Rosją[18][19]. Władysław walczył w szeregach pułku artylerii górskiej nr 10. Awansował na kolejne stopnie w korpusie oficerów rezerwy artylerii górskiej: chorążego ze starszeństwem z 1 sierpnia 1915 i podporucznika ze starszeństwem z 1 sierpnia 1916[20][21].

Po zakończeniu I wojny światowej, jako były oficer armii austriackiej został przyjęty do Wojska Polskiego i zatwierdzony do stopnia porucznika[22]. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Został awansowany do stopnia kapitana artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[23][24][25]. W 1923 był przydzielony do 10 dywizjonu artylerii konnej w Jarosławiu[26]. W 1924 był przydzielony do 13 dywizjonu artylerii konnej w Brodach[27]. W latach 1928–1933 pełnił służbę w 13 pułku artylerii lekkiej w Równem[28][29]. 27 stycznia 1930 został awansowany na stopień majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 i 18. lokatą w korpusie oficerów artylerii[30]. W marcu tego roku został wyznaczony na stanowisko kwatermistrza pułku[31][32]. W kwietniu 1933 został przeniesiony do 10 pułku artylerii ciężkiej w Przemyślu na stanowisko dowódcy dywizjonu[33]. W 1937 został dowódcą sformowanego wówczas 18 dywizjonu artylerii ciężkiej w Zambrowie[34]. Na podpułkownika awansował ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 roku i 13. lokatą w korpusie oficerów artylerii[35].

Według stanu z 1931 Wacław i Władysław Brzozowscy figurowali jako właściciele domu przy ul. Emilii Plater w Sanoku[36].

Po wybuchu II wojny światowej 1939 w czasie kampanii wrześniowej 1939 roku dowodził 18 dywizjonem artylerii ciężkiej[37][38]. Przebywał w niemieckim obozie jenieckim Oflag II C Woldenberg (wraz z nim brat Wacław).

Po wojnie powrócił do Polski. Jako emerytowany podpułkownik zamieszkiwał w Nowej Rudzie przy ulicy Stefana Żeromskiego 1[39]. Zmarł 14 czerwca 1990[40]. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Nowej Rudzie[40]. Jego żoną była Halina z domu Grudzińska (1901–1985)[40].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. W ewidencji Wojska Polskiego figurował, jako „Władysław IV Brzozowski” w celu odróżnienia od innych oficerów noszących to samo imię i nazwisko.
  2. Tutaj podawany jako „Władysław August Brzozowski”, ur. 27 sierpnia 1895 w Tarnowie. CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1905/1906 (zespół 7, sygn. 39). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 10. CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1906/1907 (zespół 7, sygn. 42). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 167.
  3. Rodzice oraz siostra Helena zostali pochowani na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Borys Łapiszczak: Sanok w dawnym Województwie Lwowskim na starej pocztówce i fotografii. Cz. IX. Sanok: Poligrafia, 2006, s. 41. ISBN 83-918650-3-7.
  2. a b c d XXXII. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1912/13. Sanok: Fundusz Naukowy, 1913, s. 57.
  3. Księga małżeństw (1924–1936). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 171.
  4. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Maria Adamska. rakowice.eu. [dostęp 2019-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-27)].
  5. Żołnierze Niepodległości ↓.
  6. Wykaz poległych 1952 ↓, s. 78.
  7. Landau i Tabiszewski 1929 ↓, s. 24.
  8. Apel poległych. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 66.
  9. Księga małżeństw (1924–1936). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 6.
  10. Książka telefoniczna. 1939. s. 706. [dostęp 2015-07-29].
  11. Wojciech Sołtys. Sanockie w okresie I wojny światowej w relacjach pamiętnikarzy i w prasie. „Rocznik Sanocki 1995”, s. 63, 1995. Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka. ISSN 0557-2096. 
  12. Skorowidz powiatu sanockiego. Wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 42.
  13. Sanockie dworki. W: Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 214-215. ISBN 83-909787-0-9.
  14. Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 27 z 1 lipca 1913. 
  15. Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2012-04-02].
  16. Alojzy Zielecki, Rozwój ruchu niepodległościowego, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 474.
  17. Działalność sportowa Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. sokolsanok.pl. [dostęp 2015-07-27].
  18. Paweł Kosina: Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele. Sanok: Stowarzyszenie Przyjaciół Heleny Kosiny w Sanoku, 2006, s. 26. ISBN 83-92421-0-0.
  19. Według Pawła Kosiny Wacław i Władysław Brzozowscy służyli w szeregach II Brygady Legionów Polskich. Paweł Kosina: Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele. Sanok: Stowarzyszenie Przyjaciół Heleny Kosiny w Sanoku, 2006, s. 51. ISBN 83-92421-0-0.
  20. Ranglisten 1917 ↓, s. 893, 1053.
  21. Ranglisten 1918 ↓, s. 1101, 1299.
  22. Wykaz oficerów 1920 ↓, s. 13.
  23. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 820.
  24. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 743.
  25. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 459.
  26. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 810.
  27. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 732.
  28. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 387.
  29. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 681.
  30. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 28 stycznia 1930 roku, s. 25.
  31. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 101.
  32. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 183.
  33. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 84.
  34. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 757.
  35. a b c Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 160.
  36. Akta miasta Sanoka. Wykaz ulic i mieszkań w mieście Sanoku 1931 r. (zespół 135, sygn. 503). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 143.
  37. SAMODZIELNA GRUPA OPERACYJNA NAREW: Łomża - 9 schronów. schrony1939.fortyfikacje.pl. [dostęp 2014-07-11].
  38. SGO „Narew” w historii. dobroni.pl. [dostęp 2014-07-11].
  39. Zofia Bandurka: Wykaz imienny zaproszonych i obecnych na Zjeździe – przygotowała mgr Zofia Bandurkówna. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 118.
  40. a b c Władysław Brzozowski. Nowa Ruda Cmentarze Komunalne. [dostęp 2020-03-14].
  41. a b Ranglisten 1918 ↓, s. 1299.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]