Walonowie
| Populacja |
44% |
|---|---|
| Miejsce zamieszkania | |
| Język |
Walonowie (fr. Wallon, l.mn. Wallons; niderl. Waal, l.mn. Walen lub Wallon, l.mn. Wallons) – mieszkańcy lub osoby pochodzące z Walonii[1]. Belgowie posługujący się językiem francuskim jako językiem ojczystym[2]. Czasami posługują się nieformalnie językiem walońskim, czyli językiem francuskim w postaci mówionej, używanej w Walonii i północnej Francji[2]. Wśród Walonów są zwolennicy Le mouvement wallon – ruchów politycznych, które domagają się zachowania odrębności walońskiej i Walonii, występują w obronie języka francuskiego, francuskiej kultury oraz praw francuskojęzycznej ludności w Belgii, zachowania języka walońskiego lub dążą do niezależności Walonii, a przynajmniej mocnej pozycji w federalnym rządzie belgijskim[3][4].
Historia
[edytuj | edytuj kod]
Naród romański zamieszkujący głównie w południowej Belgii (ok. 3,9 mln) oraz we Francji (ok. 60 tys.) i Stanach Zjednoczonych (ok. 80 tys.). Większość Walonów używa języka francuskiego lub języka walońskiego. Walonowie są potomkami zromanizowanych Celtów (głównie Belgów)[5][6]. Są oni w większości katolikami (chrystianizacja w III–IV wieku). Mimo germańskiej ekspansji (od V wieku) zachowali romańską kulturę[7].
Już od czasów średniowiecznych w Walonii rozwijał się przemysł, dzięki obecności złóż węgla, złóż żelaza, lasów, dróg wodnych i siły roboczej[7]. Walońscy wytapiacze metali byli znani i cenieni w Europie – w 1626 specjaliści z Walonii byli zatrudniani do prac przy wytopie w Szwecji[8][9].
Walonowie byli fachowcami od wydobywania i przetwarzania bogactw naturalnych, a szczególnie od eksploatacji srebra i złota rodzimego oraz kamieni szlachetnych.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Flamandowie
- Christus Rex – ugrupowanie polityczne
- 28 Ochotnicza Dywizja Grenadierów Pancernych SS (1 walońska) „Wallonien”
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Słownik języka polskiego. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-29)]. Opracowanie na podstawie Podręcznego słownika ortograficznego Wioletty Wichrowskiej, Wydawnictwo Lagenscheidt, 2008
- ↑ a b Kramers Groot woordenboek Nederlands, Elsevier 1981, tweede druk
- ↑ Manifest voor de Waalse Kultuur (1983)
- ↑ Manifeste vooe een Wallonië dat zelf beslissingen kan nemen (2003)
- ↑ John G. Maisey Discovering Fossil Fishes (A. Henri Holt Reference Book)
- ↑ Félix Rousseau,La Wallonie, Terre romane, Charleroi, 1993, p.60
- ↑ a b Waals Gewest. wallonie.be. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-08)]. (niderl.)
- ↑ Willem H. Smith Dineren in een ijzerertsmijn w "Reformatorisch Dagblad" z 2 stycznia 2007 (niderl.)
- ↑ ANWB Goud Zweden (niderl.)
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Walonowie w Encyclopedii Britannica. encyclopedia.jrank.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-14)].