Wesoewer
Die Wesoewer of Cisjordanië (Arabies: الضفة الغربية, Hebreeus: יהודה ושומרון) is 'n gebied op die westelike oewer van die Jordaanrivier en vorm saam met die Gasastrook die Staat Palestina. In Desember 2006 het die Wesoewer (en Oos-Jerusalem) 'n bevolking van 2 345 000 gehad. Ramallah, die hoofstad van Palestina, asook Hebron, Betlehem, Jerigo en Nablus is in die Wesoewer geleë.
Dit is 'n ingeslote gebied naby die Middellandse See kus van Wes-Asië, begrens deur Jordanië en die Dooie See in die ooste en deur Israel na die suide, weste en noorde. Onder die Israelse besetting sedert 1967 word die gebied onder 167 Palestynse "eilande" onder gedeeltelike burgerlike heerskappy van die Palestynse Nasionale Owerheid verdeel, en 230 Israelse nedersettings waarin die Israeliese wetgewing "gepyplyn" word.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Die naam "Wesoewer" is aan die gebied gegee nadat dit deur Jordanië tydens die Arabies-Israeliese oorlog in 1948 ingeneem is omdat dit aan die westekant van die Jordaanrivier geleë is. Daarna het Jordanië die gebied in 1950 geannekseer en dit tot 1967 gehou toe dit gedurende die Sesdaagse Oorlog deur Israel beset is.
Die Oslo-akkoorde, onderteken tussen die Palestynse Bevrydingsorganisasie en Israel, het administratiewe distrikte geskep met verskillende vlakke van Palestynse outonomie binne elke gebied. Gebied C, waarin Israel volledige burgerlike en veiligheidsbeheer behou het, beslaan meer as 60% van die gebied van die Wesoewer. [1]
Die Wesoewer, Oos-Jerusalem ingesluit, het 'n oppervlakte van 5 640 km2 plus 'n wateroppervlakte van 220 km2, bestaande uit die noordwestelike kwart van die Dooie See. Teen Julie 2017 het dit 'n geskatte bevolking van 2 747 943 Palestyne, en ongeveer 391 000 Israelse setlaars, en ongeveer 201 200 Israelse setlaars in Oos-Jerusalem. Die internasionale gemeenskap beskou Israeliese nedersettings op die Wesoewer, waaronder Oos-Jerusalem, as onwettig volgens die internasionale reg, hoewel Israel dit betwis. Die Internasionale Geregshof se adviesuitspraak (2004) het tot die gevolgtrekking gekom dat gebeure wat ná die besetting van die Wesoewer in 1967 deur Israel, waaronder die Jerusalem-wet, die vredesverdrag van Israel met Jordanië en die Oslo-ooreenkoms, nie die status van die Wesoewer verander het nie (Oos-Jerusalem ingesluit), as besette gebied met Israel as die besettingsmag.
| Gebied | Veiligheid | Siviele admin | % van WB-land | % van WB Palestyne |
|---|---|---|---|---|
| A | Palestynse | Palestynse | 18% | 55% |
| B | Israelies | Palestynse | 21% | 41% |
| C | Israelies | Israelies | 61% | 4% [2] |
-
Die stad Betlehem op die Wesoewer. -
Koning Hussein vlieg oor die Tempelberg in Jerusalem toe dit onder Jordaanse beheer was, 1965. -
Stad Jerigo op die Wesoewer. -
Uitsig op die Judese berge vanaf Ramallah. -
'n Palestynse betoging teen die sloping van die dorp Susya.
Sien ook
[wysig | wysig bron]Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ World Bank 2013.
- ↑ "JURIST – Palestinian Authority: Palestinian law, legal research, human rights". Jurist.law.pitt.edu. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Augustus 2011. Besoek op 9 Oktober 2008.