Widok wzdłuż rzeki podczas święta Qingming
| |
| Autor | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Data powstania |
1085–1145 |
| Medium | |
| Wymiary |
24,8 × 528,7 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Widok wzdłuż rzeki podczas święta Qingming (chiń. upr. 清明上河图; chiń. trad. 清明上河圖; pinyin Qīngmíng Shànghé Tú) – panorama autorstwa Zhang Zeduan z dynastii Song (1085–1145). Obraz dzięki swojej sławie bywa określany jako "Chińska Mona Lisa"[1][2]. Aktualnie znajduje się w zbiorach Muzeum Pałacowego w Pekinie.
Obraz
[edytuj | edytuj kod]
Obraz przedstawia dzień świąteczny mieszkańców stolicy Bianjing (obecnie Kaifeng). Święto Qingmingjie w pewnym stopniu przypomina słowiańskie święto Dziadów. Tego dnia całe rodziny udają się na groby bliskich, modlą się, zapalają światełka, zostawiają pokarmy dla dusz przodków i różnego rodzaju demonów, po to by je sobie zjednać. Zwykłe prace i porządkowanie grobów wykonano wcześniej, tych na obrazie nie przedstawiono. Prawa strona ukazuje peryferia miasta i wiejski krajobraz, po lewej znajduje się centrum, wraz z bramami i budynkami. Wszędzie panuje świąteczny nastrój i ogólne poruszenie, jedni idą na groby, inni już wracają. Bogatsi korzystają z lektyk. Tego typu święto pozwala przyjrzeć się ubiorom wszystkich warstw społecznych stolicy. Wśród ludzi widać sprzedawców, żebraków, żonglerów, mnichów, wróżbitów, doktorów, nauczycieli, kowali, szewców, kucharzy, aktorów a także osoby wysokiej rangi i paru oficjeli.
Na tle ludzkiej krzątaniny widać architekturę – prywatne rezydencje, świątynie, wiele restauracji oraz hoteli, mosty przez rzekę a na niej różnego rodzaju statki. Jedne płyną, inne stoją w porcie, jedne są wyładowywane, inna zaś przyjmują towar. Do mostu zbliża się łódź z niezupełnie rozwiniętymi żaglami. Tłum na moście stara się ostrzec załogę przed możliwością zderzenia z konstrukcją. Jedna z osób rzuca z mostu linę żeglarzom, próbując im pomóc bezpiecznie przycumować i uniknąć kolizji. Widać również biuro podatkowe.
Poza bramami miasta znajduje się wiele sklepików sprzedających wino, ziarno, naczynia, łuki i strzały, instrumenty muzyczne, złoto i srebro, materiały, tkaniny, malunki, lekarstwa a nawet szpilki. Sprzedawcy rozłożeni są wzdłuż mostu nazywanego Tęczowym Mostem (虹橋 Hong Qiao), lub rzadziej Mostem Shangtu (上土橋)[3]. Pojawiają się także zwierzęta użytkowe, których zadaniem jest pomoc w transporcie towarów, pakunków i pasażerów.
Na ponad 5-metrowym obrazie ukazano 814 ludzi, 28 łodzi, 60 zwierząt, 30 budynków, 20 pojazdów, 9 lektyk oraz 170 drzew[4].
Inne wersje
[edytuj | edytuj kod]Powstało wiele nowych wersji obrazu; ich liczbę szacuje się na ok. 20–30 dzieł[5].
Jedna z nich stworzona została w czasach dynastii Ming (XIV-XVII wiek). Wersja ta mierzyła 6,7 metrów i była dłuższa od oryginału. Zastąpiła również scenę z życia dynastii Song na tę z dynastii Ming. Ubrania, łodzie i towary zostały "poprawione" aby miasto wyglądało na bogatsze. Drewniany most został zastąpiony kamiennym, a łódź która niepewnie zmierzała w jego kierunku w tej reinterpretacji obrazu prowadzona jest za pomocą lin przez ludzi idących po brzegu rzeki[5].
Kolejna, namalowana przez pięciu cesarskich malarzy w czasach dynastii Qing (Chen Mu, Sun Hu, Jin Kun, Dai Hong i Cheng Zhidao), została zaprezentowana cesarzowi Qianlongowi 15 stycznia 1773 roku. Obraz ten, w 1949 roku wywieziono do Tajpej i obecnie znajduje się on w Narodowym Muzeum Pałacowym[6]. Jest o wiele większy niż wersja oryginalna – 35 centymetrów wysokości i 11 metrów szerokości, i przedstawia o wiele więcej namalowanych postaci (ponad 4000).
W kwietniu 1742 roku, do obrazu, na początku po jego prawej stronie[a], dołączono wiersz. Za autora wiersza przyjmuje się samego cesarza Qianlonga; kaligrafia została wykonana pismem bieżącym przez kaligrafa o imieniu Liang Shizheng (梁詩正). Wiersz brzmi następująco:
| Chiński | Pinyin | Polski |
|---|---|---|
|
|
W 2010 roku powstała elektroniczna wersja obrazu na potrzeby Expo 2010 w Szanghaju[3]. Obraz przemieniono w trójwymiarową, interaktywną, animowaną ilustrację, która była około 30 razy większa od oryginału. Całość złożona była z paneli rozciągających się na 120 metrów[2]. Instalacja była głównym eksponatem w chińskim pawilonie na targach. Po ich zakończeniu pojawiła się także na AsiaWorld-Expo; pierwszego dnia sprzedano ponad 200 000 biletów na obejrzenie interaktywnego obrazu[2].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]
.jpg?lang=pl)
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tradycyjne chińskie pismo czyta się od góry do dołu, od prawej do lewej, stąd za "początek" obrazu uznaje się prawą stronę.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Keith Bradsher: ‘China’s Mona Lisa’ Makes a Rare Appearance in Hong Kong. New York Times, 2007-07-03. [dostęp 2011-08-12]. (ang.).
- ↑ a b c Queue for hours to get tickets to 'Along the River During the Qingming Festival' or see it here. CNN Go, 2010-10-20. [dostęp 2011-08-13]. (ang.).
- ↑ a b Along the River During the Qingming Festival. China Online Museum. [dostęp 2011-08-12]. (ang.).
- ↑ 清明上河图. [dostęp 2011-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-27)]. (chiń.).
- ↑ a b Alan Priest. Spring Festival on the River. „The Metropolitan Museum of Art Bulletin, New Series (The Metropolitan Museum of Art)”. 6 (10), s. 280–292, 1948-06. DOI: 10.2307/3258128. (ang.).
- ↑ Along the River During the Ch'ing-ming Festival. National Palace Musem. [dostęp 2011-08-12]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Valerie Hansen. The Beijing Qingming Scroll and Its Significance for the Study of Chinese History. „Journal of Sung-Yuan Studies”, 1996. Department of East Asian Studies. Albany. (ang.).