Wikipedia:Propozycje tematów/Chemia
Wygląd
Projekt Chemia |
Propozycje haseł związanych z chemią
[edytuj | edytuj kod]Poniżej znajduje się lista haseł z dziedziny chemii, których zdaniem czytelników brakuje. Jeśli nie znalazłeś interesującego Cię zagadnienia z tej dziedziny w Wikipedii, możesz wpisać je poniżej – wystarczy kliknąć [edytuj kod]
przy odpowiedniej literze i umieścić pod nią tytuł artykułu.
Jeżeli masz wątpliwości lub zastrzeżenia dotyczące istniejącego hasła, możesz napisać na stronie dyskusji Projektu Chemia.
Przejdź do litery: | A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż Chemicy |
---|
A
[edytuj | edytuj kod]- arrojadyty – minerały
B
[edytuj | edytuj kod]C
[edytuj | edytuj kod]- chemia atmosfery
- chemia budowlana – grupa środków chemicznych stosowanych w budownictwie [1]
D
[edytuj | edytuj kod]- daszek (krystalografia)
- deflegmacja – proces wykraplania
- dehydrocyklizacja (ang. dehydrocyclization)
- dejonizacja – proces usuwania jonów z substancji
- Δ5-sterole (ang. Δ5-sterols)
- defosfatacja (ang. dephosphatation) – proces wykorzystywany do usuwania fosforu m.in. w oczyszczaniu ścieków
- delokalizacja elektronów
- depresatory (ang. depressor) – substancje dodawane do oleju napędowego powodujące zmianę jego temperatury mętnienia (ang. cloud point)
- derywatografia (ang. derivatography) – badanie substancji mineralnej metodą analizy termograficznej i termicznej analizy różnicowej w specjalnej aparaturze
- dichlorobenzeny
- dicyjanoacetylen
- 2,2-dimetyloheptan
- ditioniny – pochodne kwasu ditionawego
- dotrawianie (dekapowanie) – usuwanie tlenków
- DMPT, N,N-dimetylo-p-toluidyna (ang. N,N-dimethyl-p-toluidine) – aktywator procesów polimeryzacyjnych inicjowanych układami redoks, chemia polimerów
E
[edytuj | edytuj kod]F
[edytuj | edytuj kod]- fosfatydyloinozytole
- fosforan trikrezylu
- faseoloamina – blokuje aktywność wytwarzanego przez trzustkę enzymu trawiennego alfa amylazy, zanim przekształci on skrobię w cukry proste, które są łatwo przetwarzane przez organizm w tkankę tłuszczową. Zmniejszając wewnątrzjelitowe trawienie skrobi do cukrów prostych, faseolamina ogranicza kaloryczność posiłku i sprawia, że zapasy energii nie kumulują się w organizmie pod postacią tłuszczu.
- fotodimeryzacja (ang. photodimerization)
G
[edytuj | edytuj kod]- granica wykrywalności – najmniejsze stężenie lub ilość, które można wykryć z wystarczającą pewnością dla danej procedury analitycznej
- grupy ochronne (chemia)
- germanian bizmutu – scyntylator
- grupa fosforylowa
H
[edytuj | edytuj kod]I
[edytuj | edytuj kod]- indeks stabilności Langeliera (ang. Hard water#Langelier Saturation Index (LSI))
- indeks stabilności Ryznara (ang. Hard water#Ryznar Stability Index (RSI))
- infiniten - policykliczny węglowodór aromatyczny kształtem przypominający symbol nieskończoności. https://pubs.acs.org/doi/10.1021/jacs.1c10807 ; https://chemrxiv.org/engage/chemrxiv/article-details/6165026b35b4062ec310d759
- izotopolog
J
[edytuj | edytuj kod]- jodokompleksy rtęci (ang. mercury(II)-iodo complexes, iodo-mercury complexes etc.)
K
[edytuj | edytuj kod]- kaliksareny (ang. calixarene)
- kalwacyna (ang. calvacin) – toksyna wytwarzana przez grzyby m.in. Aspergillus i Penicillium
- karbamidy (ang. carbamides)
- kefalina (ang. phosphatidylethanolamine)
- klej kauczukowy (ang. rubber cement)
- knotan (ang. molecular knot)
- kopolimeryzat
- kwas fosfatydowy (ang. phosphatidic acid)
- karen (ang. carene)
- kwas purpurynowy (ang. purpuric acid)
- kwercytol (ang. 5-deoxyinositol)
- kwas oktenowy (ang. octenoic acid)
L
[edytuj | edytuj kod]- lignosulfonian (ang. lignosulfonates)
Ł
[edytuj | edytuj kod]M
[edytuj | edytuj kod]- malonylo-CoA (en:malonyl-CoA)
- metoda Debye’a-Scherrera-Hulla (ang. Debye-Scherrer-Hull method) – metoda dyfrakcji rentgenowskiej w badaniu proszków lub spieków
- 7-metylo-1,5,7-triazabicyklo[4.4.0]dek-5-en (MTBD) (ang. 7-methyl-1,5,7-triazabicyclo[4.4.0]dec-5-ene)
- metyloheksanoamina (ang. methylhexanamine)
- metylomalonylo-CoA (en:methylmalonyl-CoA)
- moweina (ang. mauveine)
- monoazotan tiaminy (ang. thiamine mononitrate)
- metoda kolejnych rozcieńczeń (ang. serial dilution)
- metyloheksanamina (ang. methylhexanamine)
- mleczan chromu (ang. chromium(III) lactate)
- mleczan glinu (ang. aluminium lactate)
- model Crama (ang. Cram's rule)
- model Felkina-Ahna (ang. Felkin-Anh model)
N
[edytuj | edytuj kod]O
[edytuj | edytuj kod]- oddziaływania dalekozasięgowe
- odczynnik Topfera (ang. Topfer's reagent)
- oligomeryzacja (ang. oligomerization)
P
[edytuj | edytuj kod]- PCDD (ang. polychlorinated dibenzodioxins) – trwały związek organiczny, wykrywany w ramach monitoringu środowiska
- polichromatyzm (ang. polychromatism) – promieniowanie elektromagnetyczne o kilku częstotliwościach
- pirofosfataza (ang. pyrophosphatase) – enzym występujący w ciele człowieka
- podandy (ang. podands)
- popiół fluidalny (ang. fluidal ash)
- potencjał Buckinghama (ang. Buckingham potential)
- polifluorek winylu, PFW (ang. polyvinyl fluoride)
- procesy membranowe (ang. Membrane operation)
- przegrupowanie Claisena (ang. Claisen rearrangement)
- pulsacyjna spektroskopia NMR (ang. pulsed NMR spectroscopy)
- PBS (bufor) (ang. phosphate buffered saline') – bufor
- prawo pasowe (prawo Weissa) (ang. Weiss zone law)
- pteryna (ang. pterin)
Q
[edytuj | edytuj kod]R
[edytuj | edytuj kod]- reguła Matthiessena (ang. Matthiessen's rule) – dotycząca składników rezystywności metali
- rodizyt (ang. rhodizite) – minerał
- rozpoznanie molekularne (ang. molecular recognition)
- reakcja SNi (ang. SNi)
S
[edytuj | edytuj kod]- sferandy (ang. spherands)
- skala KH
- slurry (zawiesinowe materiały wybuchowe)
- solatrioza (ang. solatriose) – składnik glikoalkaloidów ziemniaka
- sprzężenie ekscytonowe Davydowa
- spektroskopia nieelastycznego rozpraszania neutronów (ang. inelastic neutron scattering)
- szkło sodowe – CaO, SiO2, Na2O.
- santalol (ang. santalol)
- stałe nanocząstki lipidowe (ang. solid lipid nanoparticle)
Ś
[edytuj | edytuj kod]T
[edytuj | edytuj kod]- trichloroetan (ang. trichloroethane)
- terpineol (ang. terpineol)
- taafeit (ang. taaffeite)
- Turba Philosophorum - tekst alchemiczny, ok. 900 roku
- twardość absolutna (ang. absolute hardness)
U
[edytuj | edytuj kod]V
[edytuj | edytuj kod]W
[edytuj | edytuj kod]- węglan trimetylenu (ang. trimethylene carbonate)
- wnikanie ciepła
- węglowodory cykliczne – informacje ogólne
- Woda półciężka, en:Semiheavy water
- wodorek helu (ang. helium hydride ion)
- wskaźnik Nelsona (ang. Nelson complexity index) – pokazujący stopień zaawansowania przerobu ropy naftowej
X
[edytuj | edytuj kod]Y
[edytuj | edytuj kod]Z
[edytuj | edytuj kod]- złoto jednoatomowe (ang. monoatomic gold) – substancja alchemiczna
Ź
[edytuj | edytuj kod]Ż
[edytuj | edytuj kod]- żelaziany (ang. ferrate(VI))
Chemicy i osoby, które przyczyniły się do rozwoju chemii
[edytuj | edytuj kod]- Henry Edward Armstrong (d:Q749041) angielski chemik
- Kasper Bakałarz – polski alchemik
- Martin Hans Boyè (d:Q6775616) – duńsko-amerykański chemik
- Henri Braconnot (d:Q908581)
- Jan Bretschneider – polski alchemik
- Gregory Robert Choppin (d:Q5885631)
- Dale Raymond Corson (d:Q3012319)
- Carl Djerassi (d:Q78608)
- Charles William Eliot (d:Q1066447) 1834-1926 amerykański chemik
- Aleksander Frumkin (d:Q2448727)
- René-Maurice Gattefossé (d:Q2144507)
- Claude-François Geoffroy (d:Q2391495)
- Oliver Wolcott Gibbs (d:Q369422), chemik amerykański
- Ljubo Golič (d:Q12795014)
- William Hardin Graham (odkrywca reakcji Grahama) (d:Q24054975)
- Jędrzej Grutinus – polski alchemik
- Olof Hammarsten (d:Q5786924), szwedzki chemik i fizjolog
- Bernard Harvey (d:Q822461)
- Albert Korab-Łaski – polski alchemik
- Albert Ladenburg (d:Q64989)
- Almon Larsh (d:Q5669848)
- Robert M. Latimer (d:Q5495525)
- Janez Levec (d:Q11021526)
- Heinrich Limpricht (d:Q72102)
- Charles Macintosh (d:Q683522)
- John Mercer (d:Q64989)
- Kurt Heinrich Meyer (d:Q64989)
- Gottfried Münzenberg (d:Q72882)
- Rudolph Pariser (d:Q737365)
- Robert Parr (d:Q908642)
- Eugène-Melchior Péligot (d:Q903801)
- Martyn Poliakoff (d:Q2710560)
- Otto Redlich (d:Q112570)
- Franz Joseph Müller von Reichenstein (d:Q112012)
- Hieronim Reussner – alchemik
- Hilaire Rouelle (d:Q908586)
- Maks Samec (d:Q12795516)
- Günter Victor Schulz (d:Q1561157)
- Helmut Wilhelm Schulz (d:Q1604330)
- Kasper Skarbimierski – polski alchemik
- Johann Thölde (d:Q70164)
- Boris Tokin (d:Q4459564) – radziecki badacz fitoncydów i fitoaleksyn
- Bazyli Walentyn (Basilius Valentinus) (d:Q810169)
- Helmut Zahn (d:Q85507), niemiecki chemik