Wilhelm Thierry Preyer
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Zawód, zajęcie |
Wilhelm Thierry Preyer (znany także pod imieniem William, ur. 1841 w Rusholme, zm. 1897) – niemiecki fizjolog i psycholog. Profesor uniwersytetu w Jenie. Pionier psychologii rozwojowej. Autor prac z zakresu fizjologii, dotyczących głównie wzroku, słuchu, oddychania, krwi oraz mechaniki mięśni.
Wykształcenie i zainteresowania naukowe
[edytuj | edytuj kod]Preyer był z wykształcenia fizjologiem i zoochemikiem, natomiast żywo interesował się psychologią. Swoją karierę naukową rozpoczął badaniami w dziedzinie biochemii, między innymi pracując nad składem chemicznym krwi. Stopniowo jego zainteresowania kierowały się w stronę fizjologii człowieka, a następnie psychologii. Preyer był profesorem zoochemii, zoofizyki i fizjologii zwierząt na uniwersytecie w Jenie. Jest autorem dzieła Dusza dziecka - Spostrzeżenia nad umysłowym rozwojem człowieka w pierwszych latach życia, które dostarczyło impulsu do dalszych badań w zakresie psychologii rozwojowej.
Badania dotyczące psychologii rozwoju człowieka
[edytuj | edytuj kod]Przez trzy lata prowadził dokładne badania rozwoju psychicznego swojego syna. Tak powstała praca Dusza dziecka..., która stanowi systematyczne opracowanie bardzo bogatego materiału naukowego. W dziele tym po raz pierwszy dokonano:
- inwentaryzacji i analizy odruchów u małych dzieci
- opisano kolejność ich występowania i rolę życiową
- przedstawiono genezę czynności dowolnych na podłożu odruchów
- opisano początki rozwoju mowy do lat trzech
- opisano czynności ekspresyjne np. zdziwienia, śmiechu itp. (wcześniej temat ekspresji emocji podjął Karol Darwin w pracy Wyrazy uczuć u ludzi i zwierząt z 1872 r., jednak nie uwzględnił on dzieci)
Dzieło Dusza dziecka... było pierwszą pracą z dziedziny psychologii rozwojowej opartym na badaniach systematycznych. Nowatorstwo Preyera polegało na tym, że poddał on analizie naukowej szereg zupełnie nowych problemów takich jak ruchliwość, odruchy, geneza mowy, ekspresje mimiczno-gestykulacyjne, geneza ruchów i czynności dowolnych. Zaakcentował on problem rozwoju motoryki, co w jego czasach w ogóle nie było badane.
Preyer napisał też pracę Rozwój umysłowy we wczesnym dzieciństwie, jednak problem rozwoju intelektualnego omówił w znacznej mierze w oparciu o literaturę naukową.
Był gorącym zwolennikiem darwninizmu oraz programu psychofizjologii Wilhelma Wundta. Inicjując powstanie psychologii rozwojowej czerpał z obu tych dziedzin.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Encyklopedia PWN, Tom 3, Warszawa 1991, s. 55.
- Historia psychologii, Józef Pieter, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1972, ss. 255-256.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Wilhelm Thierry Preyer, Rozwój umysłowy dziecka od pierwszego dnia życia oraz wskazówki do czynienia obserwacyi dla rodziców i wychowawców w bibliotece Polona
- ISNI: 0000000108583480
- VIAF: 69038875
- LCCN: n84174567
- GND: 118596411
- NDL: 00767983
- BnF: 12522459z
- SUDOC: 034471782
- SBN: UFIV036055
- NKC: nlk20010094361
- NTA: 07437690X
- BIBSYS: 98042660
- CiNii: DA04958251
- Open Library: OL2572444A, OL2066640A
- PLWABN: 9810580997405606
- NUKAT: n2007082963
- OBIN: 54087
- J9U: 987007266873205171
- CANTIC: a11069843
- LNB: 000319042
- ΕΒΕ: 239988
- LIH: LNB:IzJ;=Bj