Willem Writs
Willem Writs (ca. 1731/1734 – begraven Amsterdam, 12 oktober 1786[1]) was een Nederlands horlogemaker, werktuigbouwkundige, etser en tekenaar. Hij was de oprichter van Felix Meritis.
Biografie
[bewerken | brontekst bewerken]Writs werd geboren in Amsterdam als zoon van Claas Writs[2] en Helena Sarton. Hij was doopsgezind. In 1765 werd hij opgenomen in het lidmatenregister van de Doopsgezinde Gemeente.[3] In 1767 nam hij de horlogemakerswinkel van Willem Koster in de Vijzelstraat bij de Herengracht over.[4] In 1769 trouwde hij op 35-jarige leeftijd met Jannetje van Jagen, dochter van Jan van Jagen.[5]
Writs richtte in 1777 het genootschap Felix Meritis op.[6] De vereniging begon met veertig leden.[7] In 1780 vertoonde hij ter vergadering van het genootschap, in het departement natuurkunde, een model van een door hem nieuw uitgevonden werktuig, dat onder meer geschikt was om wateren uit te diepen.[8] In 1784 maakte hij een rapport op over de vijzelmoddermolen in het Dok, tussen de eilanden Wittenburg en Oostenburg.[9]
In augustus 1786 maakte de Oeconomische Tak van de Hollandsche Maatschappij van Wetenschappen bekend dat Writs een premie van 50 dukaten voor zijn moddermolen was toegekend. Ook ontving hij een zilveren medaille voor een verhandeling en tekening betreffende een watermolen die niet door de wind bewogen wordt.[10]
Writs overleed in oktober 1786, wonende in de Vijzelstraat.[11] De prijsvraag voor, en de inwijding van het nieuwe gebouw van Felix Meritis maakte hij niet meer mee.[12][13]
Geïnteresseerden in zijn Moddermachine konden zich na zijn dood melden bij de curator van zijn boedel.[14] In 1792 werd de uitvinding onder de benaming vijzelmoddermolen, ter verwerking van modderspecie, te koop aangeboden.[15]
Galerij
[bewerken | brontekst bewerken]-
Poort van het Leprozenhuis -
Haringpakkerstoren -
Sint Jorishof -
Gezicht op de Munttoren
- ↑ Willem Writs, DTB Begraven | Stadsarchief Amsterdam. archief.amsterdam. Geraadpleegd op 29 september 2024.
- ↑ Muziekgeschiedenis, Vereeniging voor Noord-Nederland's (1869). Bouwsteenen. Loman, Kirberger & Van Kesteren.
- ↑ Lidmatenregister Doopsgezinde Gemeente | Stadsarchief Amsterdam. archief.amsterdam. Geraadpleegd op 29 september 2024.
- ↑ "Advertentie", Haerlemse courante, 25 april 1767. Geraadpleegd op 29 september 2024.
- ↑ Ondertrouw Willem Writs en Jannetje van Jagen | Stadsarchief Amsterdam. archief.amsterdam. Geraadpleegd op 29 september 2024.
- ↑ Witkamp, Pieter Herms (1862). Amsterdam in schetsen. Tielkemeijer, p. 72.
- ↑ DBNL, [Willem Writs, Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 20, A.J. van der Aa]. DBNL. Geraadpleegd op 29 september 2024.
- ↑ "NEDERLANDEN.", Amsterdamsche courant, 11 maart 1780. Geraadpleegd op 29 september 2024.
- ↑ DBNL, Memorie en raport, wegens de verrigtingen van den vyzel-moddermolen, geinventeerd door W. Writs; volgens de lysten van den stads opzigter en molenbaas: van de maand may tot de maand october ao 1784; gediend hebbende tot bericht, aan de wel edele gr. achtb. heeren burgemeesteren, en thesaurieren, der stad Amsterdam., Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1784. DBNL. Geraadpleegd op 29 september 2024.
- ↑ "BEKENDMAKING", Amsterdamse courant, 10 augustus 1786. Geraadpleegd op 29 september 2024.
- ↑ "Familiebericht", Amsterdamse courant, 28 november 1786. Geraadpleegd op 29 september 2024.
- ↑ Witkamp, Pieter Herms (1862). Amsterdam in schetsen. Tielkemeijer, p. 74.
- ↑ Het Leeskabinet. Hendrik Frijlink (1874).
- ↑ "Advertentie", Amsterdamse courant, 27 december 1787. Geraadpleegd op 29 september 2024.
- ↑ "Advertentie", Leydse courant, 30 juli 1792. Geraadpleegd op 29 september 2024.
