Zbigniew Dworak
major | |
Data i miejsce urodzenia |
2 kwietnia 1917 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
11 września 1963 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1935–1953 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
29 Pułk Piechoty |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
|
Zbigniew Dworak ps. „Dr Maks” (ur. 2 kwietnia 1917 w Warszawie, zm. 11 września 1963 tamże) – lekarz Zespołu sanitarnego „Rola” Kedywu Armii Krajowej, major lekarz Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 2 kwietnia 1917 w Warszawie, w rodzinie Franciszka i Marii (Marianny) z Wojtaszków[1][2]. Ukończył w 1935 szkołę średnią we Lwowie. Po maturze rozpoczął naukę zawodu lekarza wojskowego jako podchorąży w Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie, równocześnie studiując na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego[3]. 13 września 1939 Naczelny Wódz mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 1 września 1939[4].
Podczas okupacji niemieckiej w ramach tajnego nauczania kontynuował studia medyczne i odbywał niezbędne praktyki lekarskie. Był jednym z pierwszych lekarzy Zespołu sanitarnego „Rola” Kedywu Armii Krajowej, przydzielonym do oddziału „Agat” (późniejszy „Pegaz”)[5]. W czasie powstania warszawskiego był szefem służby sanitarnej batalionu „Parasol”. Po upadku powstania wstąpił do Wojska Polskiego i został szefem służby zdrowia 29. Pułku Piechoty. Walczył nad Nysą Łużycką i pod Budziszynem[2].
Po II wojnie światowej, 29 października 1945 na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego uzyskał dyplom lekarza. Zdemobilizowany w stopniu majora w marcu 1953, kierował Miejską Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Gdańsku, od 1956 Wojewódzką Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Szczecinie. W latach 1953–1955 był także starszym asystentem przy Katedrze Higieny AM w Gdańsku, a od 1958 adiunktem Zakładu Higieny Pomorskiej Akademii Medycznej. W 1961 na podstawie pracy pt. Wapń, fosfor, żelazo i niektóre pierwiastki śladowe w wodzie wodociągowej województwa szczecińskiego uzyskał tytuł doktora medycyny[2].
Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 38A-1-4)[6].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari[7]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
- Krzyż Partyzancki
- Warszawski Krzyż Powstańczy
- Krzyż Armii Krajowej
- Medal za Odrę, Nysę i Bałtyk
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Odznaka Grunwaldzka
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Powstańcze Biogramy - Zbigniew Dworak [online], www.1944.pl [dostęp 2024-10-31] (pol.).
- ↑ a b c d Kopociński, Kopociński i Jeśman 2016 ↓, s. 452–462.
- ↑ Englert i Domar Domaradzki 1997 ↓, s. 64.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 6.
- ↑ Zawadzki 1989 ↓, s. 15.
- ↑ Zbigniew Dworak [hasło w wyszukiwarce internetowej] [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2024-01-11] .
- ↑ Englert i Domar Domaradzki 1997 ↓, s. 112.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Juliusz Ludwik Englert, Aleksander Domar Domaradzki: Szkoła Podchorążych Sanitarnych 1922–1939. Londyn: Printed by Caldra House, 1997. ISBN 0-85065-322-3.
- Krzysztof Kopociński, Zbigniew Kopociński, Czesław Jeśman. Czy żołnierze II Armii Wojska Polskiego zasługują na szacunek? 100. rocznica urodzin mjr. dr. Med. Zbigniewa Dworaka „Dr Maks” (1917–1963) – bohaterskiego lekarza Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej i II Armii Wojska Polskiego. „Forum Bibliotek Medycznych”. 2 (18), s. 452–462, 2016. Łódź: Uniwersytet Medyczny w Łodzi. ISSN 1899-5829.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Zbigniew A. Zawadzki , Organizacja Sanitariatu Kedywu, „Stolica”, 44 (45 (2172)), 19 listopada 1989, s. 15, 20 [dostęp 2024-07-24] .
- Absolwenci Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego
- Lekarze w powstaniu warszawskim
- Ludzie urodzeni w Warszawie (Królestwo Kongresowe)
- Majorowie ludowego Wojska Polskiego
- Odznaczeni Krzyżem Armii Krajowej
- Odznaczeni Krzyżem Partyzanckim
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Medalem za Odrę, Nysę, Bałtyk
- Odznaczeni Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945
- Odznaczeni Odznaką Grunwaldzką
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami
- Odznaczeni Warszawskim Krzyżem Powstańczym
- Oficerowie Kedywu AK
- Oficerowie lekarze ludowego Wojska Polskiego
- Pochowani na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie
- Podporucznicy sanitarni II Rzeczypospolitej
- Urodzeni w 1917
- Zmarli w 1963