Przejdź do zawartości

Zygmunt Kolenda

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Kolenda
Data i miejsce urodzenia

28 marca 1936
Mościce

Zawód, zajęcie

inżynier, wykładowca akademicki

Tytuł naukowy

profesor nauk technicznych

Alma Mater

Politechnika Śląska, Uniwersytet Jagielloński

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej

Zygmunt Szymon Kolenda (ur. 28 marca 1936 w Mościcach) – polski naukowiec, profesor nauk technicznych, działacz opozycji demokratycznej w okresie PRL. Ojciec Katarzyny Kolendy-Zaleskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W 1953 został absolwentem IV Liceum Ogólnokształcącego w Tarnowie[1][2]. Ukończył studia z zakresu energetyki na Politechnice Śląskiej[3], a także fizykę na Uniwersytecie Jagiellońskim[4]. W 1965 uzyskał stopień doktora nauk technicznych, habilitował się w 1968[3]. W 1976 otrzymał tytuł profesorski[3].

Zawodowo związany z Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie. Obejmował na niej kolejne stanowiska. W 1978 został dziekanem Wydziału Metali Nieżelaznych. Stracił tę funkcję w 1985 za współpracę z niejawnymi strukturami zdelegalizowanej „Solidarności”. W 1989 stanął na czele krakowskiego Komitetu Obywatelskiego[5]. W tym samym roku otrzymał tytuł profesora nauk technicznych. Prowadził gościnne wykłady na uczelniach w Ameryce Północnej. Wykładowca na Wydziale Energetyki i Paliw Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie[6][7].

Został członkiem prezydium Komitetu Termodynamiki i Spalania Wydziału IV Nauk Technicznych Polskiej Akademii Nauk oraz członkiem krajowym korespondentem[3] i następnie członkiem krajowym czynnym Polskiej Akademii Umiejętności[8]. Specjalizuje się m.in. w zakresie matematycznego modelowania procesów wymiany ciepła i masy oraz termodynamiki procesów nieodwracalnych[4].

W III RP dwukrotnie bez powodzenia kandydował do parlamentu. W 1991 ubiegał się o mandat poselski z lokalnej listy „Solidarni z Prezydentem” zorganizowanej przez Mieczysława Gila, a w 2001 o mandat senatorski z ramienia Bloku Senat 2001[9] (z rekomendacji Platformy Obywatelskiej, w której pełnił funkcję przewodniczącego okręgowego komitetu wyborczego). W 2015 został członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi[10].

Odznaczony m.in. Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim (2001)[11] Orderu Odrodzenia Polski. W 2015 wyróżniony tytułem honorowego profesora Politechniki Śląskiej[12].

Wybrane publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • Energetyka jądrowa a ochrona środowiska naturalnego. Materiały seminarium Kraków, 6–9 września 1988, IFJ, Kraków 1989
  • Energia jądrowa – ratunek czy zagłada. Blaski i cienie rozwoju energetyki (z Andrzejem Hrynkiewiczem), IFJ, Kraków 1986
  • Polska bez energetyki jądrowej (z Andrzejem Hrynkiewiczem), IFJ, Kraków 1987
  • Świat bez energetyki jądrowej (z Andrzejem Hrynkiewiczem), IFJ, Kraków 1987
  • Transport ciepła i masy w procesach metalurgicznych, AGH, Kraków 1982
  • Uzgadnianie bilansów substancji i energii w wieloogniwowych procesach metalurgii metali nieżelaznych, AGH, Kraków 1968

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Pięćdziesięciolecie IV Liceum Ogólnokształcącego im. St. Anioła. Maria Gazda (red.). Tarnów: IV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Anioła w Tarnowie, 1995, s. 29.
  2. Marek Smoła: Nasze Liceum w Mościcach. Wyd. I. Tarnów: S-CAN Wydawnictwo s.c., 2021, s. 203–204. ISBN 978-83-65228-26-0.
  3. a b c d Prof. dr hab. Zygmunt Kolenda, [w:] portal „Ludzie Nauki”, MNiSW / OPI PIB [dostęp 2024-04-25].
  4. a b Ocieplenie globalne czy polityczne. gazeta.pl, 28 listopada 2008. [dostęp 2010-04-29].
  5. Ireneusz Dańko: Powikłane losy krakowskiej opozycji. gazeta.pl, 19 czerwca 2009. [dostęp 2010-04-29].
  6. Krajowe Ramy Kwalifikacji, Wydział Energetyki i Paliw. agh.edu.pl. [dostęp 2012-02-21].
  7. Skład osobowy i organizacyjny Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. agh.edu.pl. [dostęp 2012-03-09].
  8. Polska Akademia Umiejętności – Członkowie PAU. pau.krakow.pl. [dostęp 2019-11-19].
  9. Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2010-04-29].
  10. Barbara Sowa: Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała lista. dziennik.pl, 16 marca 2015. [dostęp 2015-03-21].
  11. M.P. z 2001 r. nr 21, poz. 339
  12. Honorowi Profesorowie Politechniki Śląskiej. polsl.pl. [dostęp 2019-11-19].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Prof. dr hab. Zygmunt Kolenda, [w:] portal „Ludzie Nauki”, MNiSW / OPI PIB [dostęp 2024-04-25].
  • Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny. Janusz Kapuścik (red. nauk.). T. II: H–Ł. Warszawa: 1999, s. 374.
  • Władysław Tyrański: Kto jest Kim w Krakowie. Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 145–146.