Zygmunt Piasecki
.jpg?lang=pl)
| |
 generał brygady
| |
| Data i miejsce urodzenia |
14 grudnia 1893 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
26 stycznia 1954 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1946 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca brygady |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
               
| |
.png?lang=pl){kind=small}
Zygmunt Piasecki, ps. „Dublańczyk” (ur. 14 grudnia 1893 w Szafarni, zm. 26 stycznia 1954 w Nicei) – generał brygady Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 14 grudnia 1893 w Szafarni, w powiecie rypińskim, w rodzinie Andrzeja i Heleny z Dembińskich[1].
W 1911, po ukończeniu Szkoły Handlowej we Włocławku, rozpoczął studia na Politechnice Lwowskiej. W 1914, po zaliczeniu pięciu semestrów przeniósł się do Akademii Rolniczej w Dublanach. W czasie studiów należał do Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego. W czasie I wojny światowej, od 18 sierpnia 1914 walczył w Legionach Polskich. Był podoficerem, a później oficerem 1 pułk ułanów Legionów Polskich. Od 6 lutego do 1 kwietnia 1917 wykładał przedmioty „taktyka” i „służba łączności” na kawaleryjskim kursie podoficerskim przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce[2]. W lipcu tego, po kryzysie przysięgowym, został internowany w Szczypiornie, a później w Łomży.
Od 2 listopada 1918 był jednym z organizatorów 7 pułku Ułanów Lubelskich, w którym został dowódcą szwadronu, a następnie zastępcą dowódcy pułku. 17 grudnia 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem awansu na porucznika, ogłoszonego w rozkazie generała majora Śmigłego[3]. 4 grudnia 1919 został mianowany z dniem 1 grudnia 1919 rotmistrzem[4]. 6 lipca 1920 objął jego dowództwo i sprawował je do 29 marca 1929 (od 21 czerwca 1921 dowodzony przez niego oddział stacjonował w garnizonie Mińsk Mazowiecki). W międzyczasie dowodził Brygadą „B” złożoną z 7 i 16 pułków ułanów oraz dywizjonu ułanów rtm. Zapolskiego w Grupie Operacyjnej płk Adama Nieniewskiego (26 sierpnia – 8 października 1920), ukończył kurs informacyjny dla wyższych dowódców jazdy (w 1921, w Warszawie) i kurs dowódców pułków (w 1926, w Grudziądzu).
15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w kawalerii, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[5], a 3 maja 1922 zweryfikowany w tym stopniu ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 12. lokatą w korpusie oficerów jazdy[6]. 31 marca 1924 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 lipca 1923 i 5. lokatą w korpusie oficerów jazdy[7], a 1 stycznia 1928 mianowany pułkownikiem ze starszeństwem z 1 stycznia 1928 i 10. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[8]. W marcu 1929 został mianowany dowódcą 17 Brygady Kawalerii w Hrubieszowie z równoczesnym przeniesieniem macierzyście do kadry oficerów kawalerii[9]. Od 6 grudnia 1929 do 10 lipca 1930 był słuchaczem IV Kursu Centrum Wyższych Studiów Wojskowych w Warszawie. W marcu 1930 został przeniesiony na stanowisko dowódcy 5 Samodzielnej Brygady Kawalerii w Krakowie z pozostawieniem na kursie[10][11][12]. Na stopień generała brygady został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 4. lokatą w korpusie generałów[13]. Z dniem 1 kwietnia 1937 dowodzona przez niego wielka jednostka przemianowana została na Krakowską Brygadę Kawalerii. Na jej czele walczył w kampanii wrześniowej 1939.
Był jeńcem obozu w Oflagu VII A w Murnau. Po II wojnie światowej, do kwietnia 1946, był w dyspozycji dowódcy 2 Korpusu Polskiego, a następnie podjął pracę zarobkową w Nicei, gdzie zmarł. Pochowany na miejscowym cmentarzu Caucade (kwatera 48, rząd 3 od wejścia, grób 1 od żywopłotu)[14].
Generał Piasecki był żonaty z Zofią Piasecką, z którą miał dwoje dzieci: Andrzeja (ur. 1929) i Zofię (ur. 1932)[1]. Po zakończeniu wojny małżonka generała wraz z ich dziećmi została wypędzona z majątku w Ryczowie.
Awanse
[edytuj | edytuj kod]- podporucznik (1 listopada 1916)
- porucznik (17 grudnia 1918)
- rotmistrz (1 grudnia 1919)
- major (1 kwietnia 1920)
- podpułkownik (31 marca 1924)
- pułkownik (21 stycznia 1928)
- generał brygady (19 marca 1937)
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kawalerski Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3 (24 listopada 1922)[15][16]
- Krzyż Złoty Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3 (24 listopada 1922)[15][16]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 2726 (1921)[17][16]
- Krzyż Niepodległości (2 sierpnia 1931)[18][19]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)[20][21]
- Krzyż Walecznych (trzykrotnie)[22]
- Złoty Krzyż Zasługi (17 marca 1930)[23]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaka za Rany i Kontuzje
- Oficer Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia)[24]
- Oficer Orderu Orła Białego (Jugosławia)[24]
- Kawaler Orderu Legii Honorowej (Francja)[24]
- Kawaler Orderu Leopolda (Belgia)[24].
- Złoty Medal Waleczności (Jugosławia)[24]
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)[25]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]W 2011 w pałacu w Ryczowie otwarto muzeum poświęcone gen. Zygmuntowi Piaseckiemu[26][27].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Stawecki 1994 ↓, s. 246.
- ↑ CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 6.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 13 z 23 grudnia 1918, poz. 373.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 99 z 29 grudnia 1919, poz. 4284.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 28 lipca 1920, s. 646.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 156.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924, s. 167.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 2 stycznia 1928, s. 2.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929, s. 89.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930, s. 106.
- ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 57, 69.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 140, 494.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 417.
- ↑ Iwona M. Dacka-Górzyńska, Sławomir Górzyński, Polacy pochowani na cmentarzach Nicei i Mentony, Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2015, ISBN 978-83-7181-781-6.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 14 grudnia 1922, s. 907.
- ↑ a b c Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 406.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 39 z 29 października 1921, s. 1448.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 361.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 listopada 1936, s. 32.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 140.
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.
- ↑ a b c d e Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 57.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 6 sierpnia 1929, s. 238.
- ↑ Gen. bryg. Zygmunt Piasecki (1893–1954) [online], muzeum-slask1939.pl [dostęp 2020-04-29].
- ↑ Generał Zygmunt Piasecki – Pałac w Ryczowie [online] [dostęp 2020-04-29] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Komenda Legionów (Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego). Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2017-11-07].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Przegląd Kawaleryjski, 1930.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Władysław Laudyn, Zarys historii wojennej 7-go Pułku Ułanów Lubelskich, Warszawa 1931.
- Księga Jazdy Polskiej. Bolesław Wieniawa-Długoszowski (red.) Bronisław Rakowski (red.) Władysław Dziewanowski (red.) Karol Koźmiński (red.) Stanisław Strumph-Wojtkiewicz (red.) Stanisław Ostoja-Chrostowski (red.) Stanisław Haykowski (ilust.). Warszawa: Zakłady Graficzne Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, 1938.
- Janusz Odziemkowski, Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej, 7 Pułk Ułanów Lubelskich im. gen. Kazimierza Sosnkowskiego, zeszyt 2, Warszawa 1989.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Cezary Leżeński / Lesław Kukawski: O kawalerii polskiej XX wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 23. ISBN 83-04-03364-X.
- Wiktor Krzysztof Cygan: Słownik biograficzny oficerów Legionów Polski. T. 1. Gryf, Warszawa 1992.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon, 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Absolwenci I LO im. Ziemi Kujawskiej we Włocławku
- Członkowie Kapituły Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Członkowie Związku Walki Czynnej
- Dowódcy 7 Pułku Ułanów Lubelskich
- Dowódcy Krakowskiej Brygady Kawalerii
- Generałowie brygady II Rzeczypospolitej
- Internowani w Łomży
- Jeńcy Oflagu VII A Murnau
- Legioniści internowani po kryzysie przysięgowym w Szczypiornie
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (trzykrotnie)
- Odznaczeni Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Odznaką za Rany i Kontuzje
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie kawalerii Legionów Polskich 1914–1918
- Polacy – Kawalerowie Legii Honorowej
- Polacy odznaczeni Medalem 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej
- Polacy odznaczeni Medalem Waleczności (Serbia)
- Polacy odznaczeni Orderem Gwiazdy Rumunii
- Polacy odznaczeni Orderem Leopolda (Belgia)
- Polacy odznaczeni Orderem Orła Białego (Serbia)
- Polscy jeńcy niemieckich obozów jenieckich
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Wojskowi związani z Przasnyszem
- Urodzeni w 1893
- Zmarli w 1954