Przejdź do zawartości

Zygmunt Zygmuntowicz

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Zygmuntowicz
Ostersetzer
Ilustracja
podpułkownik łączności podpułkownik łączności
Data i miejsce urodzenia

28 listopada 1881
Jezierna

Data i miejsce śmierci

15 marca 1942
Auschwitz-Birkenau

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

4 Pułk Piechoty,
39 Pułk Piechoty Strzelców Lwowskich,
Armia „Wschód”,
6 Armia,
2 Pułk Łączności,
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VI

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-ukraińska (obrona Lwowa),
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Odznaka pamiątkowa IV Odcinka „Obrony Lwowa”
Multimedia w Wikimedia Commons

Zygmunt Marian Zygmuntowicz ps. „Ostersetzer” (ur. 28 listopada 1881 w Jeziernej, zm. 15 marca 1942 w Auschwitz-Birkenau) – podpułkownik łączności Wojska Polskiego, redaktor, publicysta.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Zygmunt Marian Zygmuntowicz urodził się 28 listopada 1881 w Jeziernej[1][2][3]. Był synem Józefa i Gabrieli z domu Rozmaryn[1][2]. W 1903 r. zdał egzamin maturalny i został absolwentem gimnazjum w Złoczowie[2][4]. Został c. k. urzędnikiem pocztowym[2]. Od 1905 do 1914 był członkiem zarządu koła Towarzystwa Szkoły Ludowej im. Tadeusza Kościuszki[1]. Działał w Stronnictwie Ludowym[1]. Był współpracownikiem czasopism „Kurier Lwowski”, „Gazeta Ludowa”, „Wiek Nowy”[1][2]. Był członkiem Związku Strzeleckiego od 1912, w strukturach którego odbył kurs podoficerski[1][2]. Został poborcą w ramach Polskiego Skarbu Wojskowego[1][2].

Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich. W sierpniu 1914 mobilizował oddziały strzeleckie we Lwowie i wszedł w szeregi batalionu uzupełniającego Andrzeja Galicy[2]. Został mianowany chorążym 4 listopada 1914[2]. Od połowy tego miesiąca służył w Departamencie Wojskowym Naczelnego Komitetu Narodowego (DW NKN)[2]. Organizował legionową pocztę polową[2]. Od połowy 1915 był przydzielony do oddziału telegraficznego Komendy Legionów Polskich, następnie do 4 pułku piechoty w składzie III Brygady i w jego szeregach brał udział w walkach[2]. Od listopada do grudnia 1915 pełnił funkcję komendanta Stacji Zbornej i Placu Legionów w Kowlu[2]. Od 1916 pracował ponownie jako urzędnik we Lwowie[2]. Od 1917 do 1917 był członkiem komendy okręgu Polskiej Organizacji Wojskowej[1].

U kresu wojny brał udział w rozpoczętej obronie Lwowa w trakcie wojny polsko-ukraińskiej w stopniu porucznika[2]. 31 października 1918 stanął na czele grupy obsadzającej pocztę główną[5]. Następnie walczył w Odcinku IV załogi szkoły im. Henryka Sienkiewicza[6][7]. Odniósł rany w walkach 3 na 4 listopada 1918[2]. Później służył w szeregach II batalionu 2 pułku Strzelców Lwowskich[2]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Był oficerem łączności dowództwa Armii „Wschód” i 6 Armii[2]. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej[2]. Został awansowany na stopień majora łączności piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[8], a następnie na podpułkownika łączności piechoty ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923[9][2]. W latach 1923–1924 był szefem Szefostwa Łączności Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie, pozostając oficerem nadetatowym 2 pułku łączności w Jarosławiu[10][1]. W czerwcu 1924 został przydzielony do 2 pułku łączności na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[11][12]. W grudniu tego roku został zwolniony ze stanowiska zastępcy dowódcy pułku[13]. Z dniem 30 czerwca 1926 został przeniesiony w stan spoczynku[2]. Jako emerytowany oficer w 1928 zamieszkiwał we Lwowie[14].

Zygmunt Zygmuntowicz w KL Auschwitz

Był członkiem zarządu koła 4 p.p. LP[1]. Był kierownikiem sekcji oświatowej i członkiem zarządu Lwowskiego Oddziału Związku Legionistów Polskich[15][16]. Był przewodniczącym koła TSL im. Marszałka Józefa Piłsudskiego[1]. Zasiadł w zarządzie wydziału wojewódzkiego we Lwowie Polskiego Towarzystwa Opieki nad Grobami Bohaterów[17]. Był wiceprezesem zarządu Towarzystwa Chórów i Teatrów Włościańskich[1]. Pełnił funkcję wydawcy i redaktora pisma „Panteon Polski” od 1924 do 1931[2]. Współpracował z periodykiem „Naród i Wojsko”[1]. Był autorem publikacji dotyczących m.in. Jurka Bitschana[18], Józefa Piłsudskiego, Tadeusza Żulińskiego, Agatona Gillera. W 1932 wygłaszał prelekcje na antenie Polskiego Radia Lwów: pt. Mobilizacja Strzelców i drużyn strzeleckich w sierpniu 1914 r.[19] i pt. Matka Komendanta[20].

Od 18 sierpnia 1921 był żonaty z Marią z domu Moldovani[1]. We Lwowie zamieszkiwał przy ul. Jana Kochanowskiego 21[1]. Podczas II wojny światowej został aresztowany przez Niemców i osadzony w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau 19 grudnia 1940[3]. Otrzymał tam numer obozowy 7785[3]. Poniósł śmierć 15 marca 1942 w KL Auschwitz[3][2].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 852.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x Zygmunt Zygmuntowicz (Ostersetzer). zolnierze-niepodleglosci.pl. [dostęp 2021-04-10].
  3. ↑ a b c d Informacje o więźniach. Zygmunt Jaślar. auschwitz.org. [dostęp 2019-11-04].
  4. ↑ Marek Gałęzowski, Zygmunt Zygmuntowicz, Warszawa: IPN, 2020, s. 4.
  5. ↑ Obrona Lwowa (pierwsze chwile). „Panteon Polski”, s. 4, Nr 16 z 1 listopada 1925. 
  6. ↑ Obrona Lwowa 1 - 22.11.1918r. genealogia.okiem.pl. [dostęp 2015-10-31].
  7. ↑ Z historii IV. Odcinka Obrony Lwowa. „Panteon Polski”, s. 14, 15, 16, Nr 16 z 1 listopada 1925. 
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 967.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 884.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 98, 960.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 57 z 21 czerwca 1924 roku, s. 341.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 877.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 128 z 6 grudnia 1924 roku, s. 722.
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 897.
  15. ↑ Nowy zarząd Związku Legjonistów. „Gazeta Lwowska”. Nr 29, s. 3, 1 lutego 1934. 
  16. ↑ Zjazd delegatów Związku Legionistów. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 54 z 7 marca 1935. 
  17. ↑ Marian Weber: Opieka nad grobami bohaterów. Sprawozdanie Zarządu Oddziału Wojewódzkiego i Gminnego Polskiego Towarzystwa Opieki nad Grobami Bohaterów. Lwów: Polskie Towarzystwo Opieki nad Grobami Bohaterów, 1933, s. 3.
  18. ↑ Zygmunt Zygmuntowicz: Bitschan Jerzy. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 2: Beyzym Jan – Brownsford Marja. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1936, s. 116. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0
  19. ↑ Co usłyszymy przez radio?. „Gazeta Lwowska”, s. 8, Nr 60 z 12 marca 1932. 
  20. ↑ Co usłyszymy przez radio?. „Gazeta Lwowska”, s. 8, Nr 126 z 5 czerwca 1932. 
  21. ↑ Zygmunt Zygmuntowicz: Wyzwolenie Małopolski. II. Obrona Lwowa. W: Dziesięciolecie Polski Odrodzonej. Księga pamiątkowa 1918-1928. Kraków, Warszawa: Ilustrowany Kurier Codzienny, 1928, s. 122-130.
  22. ↑ Zygmunt Zygmuntowicz: Żydzi Bojownicy o Niepodleglość Polski. Lwów: 1939.
  23. ↑ M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273.
  24. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 98.
  25. ↑ Dekoracja odznaczonych z powiatu lwowskiego. „Wschód”. Nr 64, s. 3, 30 października 1937. 
  26. ↑ Spis odznaczonych pamiątkową odznaką IV. Odcinka „Obrony Lwowa”. „Panteon Polski”, s. 18, Nr 16 z 1 listopada 1925. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zygmunt_Zygmuntowicz&oldid=74388465”