2021
Gwedd
20g - 21g - 22g
1970au 1980au 1990au 2000au 2010au - 2020au - 2030au 2040au 2050au 2060au 2070au
2016 2017 2018 2019 2020 - 2021 - 2022 2023 2024 2025 2026
Mae'r flwyddyn 2021 yn dechrau gyda pharhad Pandemig COVID-19. Mae Joe Biden wedi'i sefydlu fel Arlywydd yr Unol Daleithiau, bythefnos ar ôl i dorf o blaid Trump geisio meddiannu adeilad y Capitol.
Digwyddiadau
Ionawr
- 1 Ionawr
- Portiwgal yn derbyn arlywyddiaeth Cyngor yr Undeb Ewropeaidd.
- Pandemig COVID-19: Mae nifer achosion COVID-19 yn yr Unol Daleithiau yn cyrraedd 20,000,000.
- 4 Ionawr - Pandemig COVID-19: Mae cyfyngiadau symud yn Lloegr a'r Alban yn cael eu tynhau ymhellach.
- 6 Ionawr - Cefnogwyr Donald Trump yn meddiannu adeilad Capitol yr Unol Daleithiau; 4 o bobol wedi colli ei bywydau.[1]
- 11 Ionawr - Pandemig COVID-19: Mae nifer heintiadau COVID-19 a gofnodwyd yn cyrraedd 90,000,000.
- 13 Ionawr - Mae Donald Trump wedi'i rwystro amyr eildro.
- 14 Ionawr - Etholiad arlywyddol Wganda.
- 15 Ionawr - Pandemig COVID-19: Mae'r doll marwolaeth COVID-19 wedi'i chofnodi yn cyrraedd 2,000,000.
- 20 Ionawr
- Kamala Harris yn dod yn Is-Arlywydd yr Unol Daleithiau.
- Bydd Joe Biden yn cael ei urddo yn Arlywydd yr Unol Daleithiau am dymor o bedair blynedd.[2]
- 23 Ionawr - Paul Davies yn ymddiswyddo arweinydd Ceidwadwyr Cymreig.
- 24 Ionawr - Pandemig COVID-19: Mae nifer achosion COVID-19 yn yr Unol Daleithiau yn cyrraedd 25,000,000.
- 25 Ionawr - Pandemig COVID-19: Mae nifer heintiadau COVID-19 a gofnodwyd yn cyrraedd 100,000,000.
- 26 Ionawr - Pandemig COVID-19: Mae'r doll marwolaeth COVID-19 a gofnodwyd gan y Deyrnas Unedig yn cyrraedd 100,000.
Chwefror
- 1 Chwefror - Yn Myanmar, mae'r fyddin yn cipio grym, a'r heddlu yn cadw Aung San Suu Kyi dan glo ar gyhuddiad o dorri sawl cyfraith.
- 2 Chwefror - Pandemig COVID-19: Capten Syr Tom Moore, a gododd arian ar gyfer y GIG, yn marw o COVID-19 yn 100 oed.
- 6 Chwefror - Ddechrau'r Pencampwriaeth y Chwe Gwlad 2021.
- 13 Chwefror
- Mario Draghi yn dod yn Brif Weinidog yr Eidal.
- Senedd UDA: Rhyddfarn o Donald Trump o uchelig ynuddo taliadau.
- 21 Chwefror - Enillodd Jordan Brown o Ogledd Iwerddon y Pencampwriaeth Snwcer Agored Cymru.[3]
- 22 Chwefror - Pandemig COVID-19: Mae'r doll marwolaeth COVID-19 a gofnodwyd gan yr Unol Daleithiau yn cyrraedd 500,000.
- 23 Chwefror - Mae Tiger Woods yn cael ei anafu'n ddifrifol mewn damwain car.
- 25 Chwefror - Pandemig COVID-19: Mae'r doll marwolaeth COVID-19 wedi'i chofnodi yn cyrraedd 2,500,000.
Mawrth
- 1 Mawrth - Ngozi Okonjo-Iweala yn dod yn Cyfarwyddwr Cyffredinol y Sefydliad Masnach y Byd.
- 7 Mawrth
- 107 o bobl yn cael eu lladd mewn cyfres o ffrwydradau yn Bata, Gini Gyhydeddol.
- Darlledir cyfweliad Meghan a Harri gydag Oprah Winfrey.
- 12 Mawrth - Pandemig COVID-19: Mae Cymru'n newid o orchymyn 'Aros gartref' i 'Aros yn lleol'.
- 15-17 Mawrth - Etholiad yr Iseldiroedd.
- 19 Mawrth - Mae ffrwyn folcanig yn digwydd ar benrhyn Reykjanes, Gwlad yr Ia.
- 20 Mawrth - Pencampwriaeth y Chwe Gwlad 2021: Ffrainc yn gwadu'r Gamp Lawn i Cymru.
- 23 Mawrth
- Etholiad Israel
- Pandemig COVID-19 yn y Deyrnas Unedig: Diwrnod cenedlaethol myfyrio.
- Llong y cynhwysydd 'Ever Given' yn mynd yn sownd yng Gamlas Suez; Mae'n cael ei ryddhau chwe diwrnod y ddiweddarach.
- 26 Mawrth
- Alex Salmond yn cyhoeddi ffurfio'r Blaid Alba newidd.
- Cymru'n ennill y Chwe Gwlad ar ôl i'r Alban guro Ffrainc.
- 27 Mawrth - Pandemig COVID-19: Cymru'n codi ei threfn 'aros yn lleol'.
- 30 Mawrth - Terfysgoedd yn dechrau yng Ngogledd Iwerddon.
Ebrill
- 2 Ebrill - Mae damwain tren yn Taiwan yn lladd o leiaf 51 o bobl.
- 7 Ebrill - Pandemig COVID-19: Mae'r brechlyn 'Moderna' yn cael gyflwyno yng Nghymru.
- 9 Ebrill - Palas Buckingham yn cyhoeddi marwolaeth y Tywysog Philip, Dug Caeredin.
- 16 Ebrill - Pandemig COVID-19: Mae'r doll marwolaeth COVID-19 wedi'i chofnodi yn cyrraedd 3,000,000; mae achosion COVID-19 yn parhau i ymchwydd yn Ne America, India, Twrci o thir mawr Ewrop.
- 17 Ebrill - Angladd Y Tywysog Philip, Dug Caeredin.
- 19 Ebrill
- Mae crwydryn "Ingenuity" NASA yn perfformio'r awyren gyntaf ar y Mawrth.
- Ymddiswyddodd Raul Castro fel Prif Ysgrifennydd Plaid Gomiwnyddol Ciwba.
- 20 Ebrill - Mae Derek Chauvin, swyddog heddlu, yn euog o lofruddiaeth George Floyd yn Minneapolis.
- 30 Ebrill - Trychineb Lag BaOmer, 2021, yn Israel. Bu farw 45 o boble.
Mai
- 6 Mai – Etholiadau yng ngwledydd Prydain, gan gynnwys etholiadau i Senedd Cymru, Senedd yr Alban, Cynulliad Llundain a Maer Llundain.
Mehefin
Gorffennaf
- 28 Gorffennaf – Mae'r ardal Diwydiant llechi Cymru ar restr Safleoedd Treftadaeth Byd UNESCO.[4]
Awst
- 2 Awst – Dechreuad Eisteddfod AmGen 2021[5]
- 4 Awst – Mae Hannah Mills o Gaerdydd yn dod yn hwylwraig fwyaf llwyddiannus erioed yn y Gemau Olympaidd.[6]
- 8 Awst – Mae paffiwr Lauren Price yn ennill y fedal aur yng Nghemau Olympaidd yr Haf Tokyo 2021.[7]
Medi
Hydref
- 24 Hydref Yn y seremoni BAFTA Cymru, mae Callum Scott Howells yn ennill y wobr Actor Gorau ac mae Morfydd Clark yn ennill Actores Gorau.[8][9]
Tachwedd
- 30 Tachwedd – Mae Barbados yn dod yn weriniaeth.[10] Sandra Mason yw'r arlywydd cyntaf.
Rhagfyr
Diwylliant
Eisteddfod Genedlaethol (Eisteddfod AmGen 2021)
- Cadair: Gwenallt Llwyd Ifan, "Deffro"[12]
- Coron: Dyfan Lewis, "Ar Wahân"
- Medal Ryddiaith Lleucu Roberts, Y Stori Orau[13]
- Medal Ddrama: Gareth Evans-Jones, Cadi Ffan a Jan[14]
- Gwobr Goffa Daniel Owen Lleucu Roberts, Hannah-Jane[13]
Llenyddiaeth
- Gweler hefyd Llenyddiaeth yn 2021
Ffilm
- Gwledd (The Feast), yn serennu Annes Elwy[15]
Teledu
Cymraeg
- Fflam, yn serennu Memet Ali Alabora[16]
- Craith, cyfres 3[17]
Saesneg
- The Story of Welsh Art, gyda Huw Stephens[18]
Cerddoriaeth
Albymau
- Tom Jones - Surrounded by Time[19]
- Bonnie Tyler - The Best Is Yet to Come[20]
Marwolaethau
Ionawr
- 3 Ionawr
- Mallt Anderson, sylfaenydd y Cymdeithas y Dywysoges Gwenllian[21]
- Gerry Marsden, 78, canwr[22]
- 4 Ionawr
- Albert Roux, 85, cogydd[23]
- Barbara Shelley, 88, actores[24]
- 5 Ionawr - Osian Ellis, 92, telynor[25]
- 7 Ionawr - Neil Sheehan, 84, newyddiadurwr[26]
- 8 Ionawr - Katharine Whitehorn, 92, newyddiadurwraig[27]
- 13 Ionawr
- Siegfried Fischbacher, 81, perfformiwr
- Mirain Llwyd Owen, 47, actores, awdures ac ymgyrchydd
- 16 Ionawr
- Charlotte Cornwell, 71, actores
- Phil Spector, 81, cynhyrchydd cerddoriaeth a llofrudd a gollfarnwyd
- 20 Ionawr - Mira Furlan, 65, cantores
- 21 Ionawr - Nathalie Delon, 79, actores
- 22 Ionawr
- Hank Aaron, 86, chwaraewr pel-fas [28]
- Sharon Penman, 75, nofelydd hanesyddol[29]
- 23 Ionawr - Larry King, 87, darlledwr radio theledu [30]
- 24 Ionawr - Aled Lloyd Davies, 91, cerddor, addysgwr ac arbennigwr
- 27 Ionawr - Cloris Leachman, 94, actores
- 28 Ionawr
- Lida Barrett, 93, mathemategydd
- Paul J. Crutzen, 87, meteorolegydd a chemegydd
- Cicely Tyson, 96, actores
Chwefror
- 1 Chwefror - Merryl Wyn Davies, 71, awdures
- 2 Chwefror - Capten Syr Tom Moore, 100, cyn-filwr ac ymgyrchydd dros y GIG
- 3 Chwefror - Haya Harareet, 89, actores
- 5 Chwefror - Christopher Plummer, 91, actor
- 6 Chwefror - George P. Shultz, 100, 60fed Ysgrifennydd Gwladol yr Unol Daleithiau
- 8 Chwefror - Mary Wilson, 76, cantores
- 14 Chwefror
- Catherine Belsey, 80, beirniad llenyddol
- Hywel Francis, 74, hanesydd a gwleidydd[31]
- Doug Mountjoy, 78, chwaraewr snwcer[32]
- 15 Chwefror - Fonesig Fiona Caldicott, 80, seiciatrydd a seicotherapydd
- 22 Chwefror - Lawrence Ferlinghetti, 101, bardd
- 24 Chwefror - Ronald Pickup, 80, actor
- 26 Chwefror - Hannu Mikkola, 78, gyrrwr rasio
- 28 Chwefror - Johnny Briggs, 85, actor
Mawrth
- 1 Mawrth
- Lyn Macdonald, 91, hanesydd milwrol
- Toko Shinoda, 107, arlunydd
- 4 Mawrth - Jonathan Steinberg, 86, hanesydd
- 5 Mawrth - Gerda Schmidt-Panknin, 100, arlunydd
- 6 Mawrth - Catherine Valogne, 96, arlunydd
- 13 Mawrth - Marvin Hagler, 66, paffiwr
- 16 Mawrth - Euryn Ogwen Williams, 78, darlledwr, cyflwynydd ac awdur[33]
- 24 Mawrth - Jessica Walter, 80, actores
- 25 Mawrth - Beverly Cleary, 104, awdures[34]
- 27 Mawrth - Mary Jeanne Kreek, 84, gwyddonydd
- 31 Mawrth - Valerie Pitts, 83, cyflwynydd teledu
Ebrill
- 4 Ebrill - Fonesig Cheryl Gillan, 68, gwleidydd[35]
- 6 Ebrill - Kittie Bruneau, 91, arlunydd
- 9 Ebrill - Y Tywysog Philip, Dug Caeredin, 99
- 12 Ebrill - Shirley Williams, 90, gwleidydd
- 14 Ebrill - Bernard Madoff, 82, ariannwr
- 16 Ebrill
- John Dawes, 80, chwaraewr rygbi'r undeb[36]
- Helen McCrory, 52, actores
- Richard Parry-Jones, 69, peiriannydd a dylunydd[37]
- 19 Ebrill - Walter Mondale, 93, gwleidydd, Is-Arlywydd yr Unol Daleithiau
- 28 Ebrill - Michael Collins, 90, gofodwr
Mai
- 1 Mai - Olympia Dukakis, 89, actores[38]
Mehefin
- 11 Mehefin - Gerald Williams, Yr Ysgwrn, 93, nai Hedd Wyn[39]
- 29 Mehefin - Donald Rumsfeld, 88, gwleidydd Americanaidd[40]
Gorffennaf
- 7 Gorffennaf – Elystan Morgan, 88, gwleidydd[41]
- 21 Gorffennaf - Siân James, 90, nofelydd[42]
- 30 Gorffennaf – Roger Boore, cyhoeddwr ac awdur, 82[43]
Awst
- 14 Awst – Charli Britton, cerddor, 68[44]
- 26 Awst – Taffy Owen, beiciwr cyflymdra rhyngwladol, 85[45]
Medi
- 6 Medi – Michael K. Williams, actor Americanaidd, 54[46]
Tachwedd
- 5 Tachwedd – Mei Jones, actor ac awdur, 68[47]
- 26 Tachwedd – Stephen Sondheim Americanaidd, cyfansoddwr, 91[48]
Rhagfyr
- 25 Rhagfyr – Janice Long, darlledwr Seisnig, 66[49]
Gwobrau Nobel
- Ffiseg: Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann a Giorgio Parisi
- Cemeg: Benjamin List a David MacMillan
- Meddygaeth: David Julius a Ardem Patapoutian
- Llenyddiaeth: Abdulrazak Gurnah
- Economeg: David Card, Joshua Angrist a Guido Imbens
- Heddwch: Maria Ressa a Dmitry Muratov
Cyfeiriadau
- ↑ "Anhrefn y Capitol: Tensiynau wedi bod yn "datblygu ers misoedd" yn yr UDA". Golwg360. 7 Ionawr 2021. Cyrchwyd 15 Ionawr 2021.
- ↑ "Etholwyd Joe Biden yn arlywydd yr Unol Daleithiau". Teles Relay. 7 Tachwedd 2020. Cyrchwyd 17 Tachwedd 2020.[dolen farw]
- ↑ "Buddugoliaeth annisgwyl i Jordan Brown ym Mhencampwriaeth Snwcer Agored Cymru". Golwg360. Cyrchwyd 22 Chwefror 2021.
- ↑ "Safle Treftadaeth Byd UNESCO i ardal llechi Gwynedd". BBC Cymru Fyw. 29 Gorffennaf 2021. Cyrchwyd 4 Awst 2021.
- ↑ "Eisteddfod AmGen 2021". Eisteddfod. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-08-02. Cyrchwyd 4 Awst 2021.
- ↑ "Aur i Hannah Mills yn yr hwylio yn Tokyo". BBC Cymru Fyw (yn Saesneg). 4 Awst 2021.
- ↑ "Live Tokyo 2020, boxing live: GB's Lauren Price wins gold medal fight against Li Qian". Telegraph. 8 Awst 2021.
- ↑ "Winners announced: 2021 British Academy Cymru Awards". BAFTA Cymru (yn Saesneg). 24 Hydref 2021. Cyrchwyd 20 Rhagfyr 2021.
- ↑ "Rakie Ayola, Matthew Rhys and Ant & Dec to present at BAFTA Cymru 2021 Awards". BAFTA (yn Saesneg). 21 Hydref 2021. Cyrchwyd 23 Hydref 2021.
- ↑ "Barbados yn dod yn weriniaeth". Golwg360. Rhagfyr 2021. Cyrchwyd 3 Ionawr 2022.
- ↑ Dom Calicchio (11 Rhagfyr 2021). "Arkansas tornado damage kills at least 2; other states struck as well: reports". Fox News. Cyrchwyd 11 Rhagfyr 2021.
- ↑ "Former Penweddig head wins Eisteddfod chair". Cambrian News (yn Saesneg). 6 Awst 2021. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-08-17. Cyrchwyd 17 Awst 2021.
- ↑ 13.0 13.1 "Y dwbl i Lleucu Roberts wrth ennill y Fedal Ryddiaith". BBC Cymru Fyw. 5 Awst 2021. Cyrchwyd 6 Awst 2021.
- ↑ "Gareth Evans-Jones yn ennill y Fedal Ddrama". Eisteddfod Genedlaethol. 2 Awst 2021. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-08-03. Cyrchwyd 2021-08-17.
- ↑ "Gwledd - The Feast". Ffilm Cymru. Cyrchwyd 7 Gorffennaf 2021.
- ↑ "Dylanwad y cyfandir ar ddrama diweddaraf S4C" (PDF). S4C. 11 Chwefror 2021. Cyrchwyd 21 Chwefror 2021. Cite journal requires
|journal=
(help) - ↑ Cymru noir yn nôl ar y sgrin gyda chyfres newydd o Craith. S4C (17 Medi 2021). Adalwyd ar 2 Hydref 2021.
- ↑ "The Story of Welsh Art". BBC Two. 1 Mawrth 2021. Cyrchwyd 9 Mawrth 2021.
- ↑ Jones, Damian (15 Ionawr 2021). "Tom Jones announces new album with Radiohead-esque single 'Talking Reality Television Blues'". NME (yn Saesneg). Cyrchwyd 16 Ionawr 2021.
- ↑ Millar, Mark (10 Rhagfyr 2020). "BONNIE TYLER announces the release of her brand-new studio album 'The Best Is Yet To Come', out on February 26th, 2021". XS Noize (yn Saesneg). Cyrchwyd 10 Rhagfyr 2020.
- ↑ "Cymdeithas y Dywysoges Gwenllian". Cymdeithas y Dywysoges Gwenllian. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-10-21. Cyrchwyd 4 Ionawr 2021.
- ↑ "Musician Gerry Marsden dies aged 78". The Independent (yn Saesneg). 3 Ionawr 2021.
- ↑ Hauser, Christine (6 Ionawr 2021). "Albert Roux, Chef Who Brought French Cuisine to London, Dies at 85". The New York Times (yn Saesneg). Cyrchwyd 7 Ionawr 2021.
- ↑ Evans, Mel (4 Ionawr 2021). "Horror film icon Barbara Shelley dies aged 88". Metro. Cyrchwyd 4 Ionawr 2021.
- ↑ "Osian Ellis, harpist known for his association with Benjamin Britten and Peter Pears – obituary". The Telegraph (yn Saesneg). 15 Ionawr 2021. Cyrchwyd 15 Ionawr 2021.
- ↑ Smith, Harrison (7 Ionawr 2021). "Neil Sheehan, N.Y. Times reporter who obtained Pentagon Papers and chronicled 'Bright Shining Lie' of Vietnam, dies at 84". The Washington Post (yn Saesneg). Cyrchwyd 9 Ionawr 2021.
- ↑ Thorpe, Vanessa (9 Ionawr 2021). "'Wise, clever and kind, Katharine Whitehorn made it easier for all of us who followed her'". The Guardian (yn Saesneg). Llundain. Cyrchwyd 9 Ionawr 2021.
- ↑ "Longtime home run king Hank Aaron dies at 86". ESPN.com. 2021-01-22. Cyrchwyd 2021-01-24.
- ↑ Risen, Clay (29 Ionawr 2021). "Sharon Kay Penman, Whose Novels Plumbed Britain's Past, Dies at 75". The New York Times (yn Saesneg). Cyrchwyd 30 Ionawr 2021.
- ↑ CNN, Tom Kludt, Brad Parks and Ray Sanchez. "Larry King, legendary talk show host, dies at 87". CNN. Cyrchwyd 2021-01-24.
- ↑ "Ex-MP Hywel Francis dies: Tributes to 'lovely and compassionate person'". BBC News (yn Saesneg). 14 Chwefror 2021.
- ↑ "Doug Mountjoy: Welsh snooker great dies aged 78". BBC Sport (yn Saesneg). Cyrchwyd 15 Chwefror 2021.
- ↑ "'Pensaer S4C' Euryn Ogwen Williams wedi marw". BBC Cymru Fyw. 16 Mawrth 2021.
- ↑ Grimes, William (26 Mawrth 2021). "Beverly Cleary, Beloved Children's Book Author, Dies at 104". The New York Times (yn Saesneg). Cyrchwyd 26 Mawrth 2021.
- ↑ Kevin Rawlinson (5 Ebrill 2021). "Conservative MP Cheryl Gillan dies after long illness". The Guardian (yn Saesneg). Cyrchwyd 5 Ebrill 2021.
- ↑ Andrew Baldock (16 Ebrill 2021). "John Dawes obituary: The only man to captain the British & Irish Lions to a Test series triumph against New Zealand". The Scotsman (yn Saesneg). Cyrchwyd 16 Ebrill 2021.
- ↑ "Former Ford engineering boss Richard Parry-Jones dies". Autocar (yn Saesneg). Cyrchwyd 17 Ebrill 2021.
- ↑ Gates, Anita (1 Mai 2021). "Olympia Dukakis, Oscar Winner for 'Moonstruck,' Dies at 89". The New York Times (yn Saesneg). Cyrchwyd 1 Mai 2021.
- ↑ Gerald Williams, Ceidwad Yr Ysgwrn, wedi marw , Golwg360, 11 Mehefin 2021.
- ↑ (Saesneg) Robert D. McFadden, "Donald H. Rumsfeld, Defense Secretary During Iraq War, Is Dead at 88", The New York Times (30 Mehefin 2021). Archifwyd o'r dudalen we wreiddiol drwy gyfrwng archive.is ar 2 Gorffennaf 2021.
- ↑ "Yr Arglwydd Elystan Morgan wedi marw yn 88 oed". BBC Cymru Fyw. 7 Gorffennaf 2021.
- ↑ Tony Curtis (9 Awst 2021). "Siân James obituary". The Guardian. Cyrchwyd 11 Awst 2021.
- ↑ "Y cyhoeddwr llyfrau a'r awdur Roger Boore wedi marw yn 82". BBC Cymru Fyw. 30 Gorffennaf 2021.
- ↑ Charli Britton: teyrnged i “ffrind annwyl a dyn diymhongar, tawel, diffuant ac unigryw” , Golwg360, 15 Awst 2021.
- ↑ "Speedway racer Taffy Owen has passed away aged 85". Trafford Crime News (yn Saesneg). 26 Awst 2021. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2022-01-03. Cyrchwyd 31 Awst 2021.
- ↑ "'The Wire' actor Michael K. Williams found dead in NYC apartment". New York Post (yn Saesneg). 2021-09-06. Cyrchwyd 6 Medi 2021.
- ↑ "Scriptwriter and Wali Tomos actor Mei Jones has died". Nation Cymru (yn Saesneg). 5 Tachwedd 2021. Cyrchwyd 6 Tachwedd 2021.
- ↑ Stephen Sondheim, Titan of the American Musical, Is Dead at 91 , The New York Times, 26 Tachwedd 2021.
- ↑ Mason, Peter (27 Rhagfyr 2021). "Janice Long obituary". The Guardian (yn Saesneg). Cyrchwyd 27 Rhagfyr 2021.