Topónimos galegos en -obre
En Galicia, especialmente no Golfo Ártabro e no Val do Ulla, existe un grupo de topónimos rematados en -obre. Segundo Moralejo, están son continuacións medievais e modernas (en -bre, -be, -ve) de formas antigas en -bris. Están relacionadas xa que logo as terminacións -briga (v. Nemetobriga ou Brigantium), -brix, -bris, -bria e -bre (precedido de vogal: -abre, -ebre, -ibre, -obre e -ubre; ou consoante, i.e. -mbre).
Listaxe non exhaustiva
| Nome actual | Concello(s) | Nome antigo, evolución ou outras observacións |
|---|---|---|
| Alcobre | Vila de Cruces | |
| Añobre | Vila de Cruces | |
| Añobres | Muxía | |
| Anzobre | Arteixo | |
| Baiobre | Arzúa e Touro | |
| Bañobre | Guitiriz, Miño, Monfero (dato da Xunta), San Sadurniño (dato da Xunta) | |
| Barallobre | Betanzos, Fene, Friol | |
| Callobre | Brión, A Estrada (dato da Galipedia), Fene (dato da Xunta), Miño, Ortigueira (dato da Galipedia), Oza-Cesuras, Paderne (dato da Xunta) | |
| Canzobre | Arteixo | |
| Cillobre | Culleredo, A Laracha, Touro (dato da Galipedia) | |
| Fiobre | Bergondo | |
| Illobre | Betanzos, Boqueixón (dato da Xunta), Vedra | |
| Iñobre | Rianxo | |
| Ixobre | Ares | |
| Laxobre | Arteixo | |
| Maiobre | Ares | |
| Obre | Paderne | |
| Pantiñobre | Arzúa | |
| Pezobre | Santiso | |
| Pezobrés | Santiso | |
| Rañobre | Arteixo | |
| Sillobre | Fene | |
| Tallobre | Negueira de Muñiz | |
| Tiobre | Betanzos | |
| Xobre | A Pobra do Caramiñal |
Fóra de Galicia
Esta etimoloxía podería non circunscribirse exclusivamente a Galicia: non se poden descartar os posibles Cobre en Asturias ou Dobres en Cantabria e Corte de Cobres, concello de Mértola, distrito de Beja, Portugal. Con todo, é improbable dada a concentración xa non en Galicia, senón en determinadas áreas interiores, e toda hipótese debe confirmarse con documentación medieval.
Outras terminacións relacionadas
Existen outras formas evolucionadas por metátese ou disimilación. Ademais, o betacismo permitiu a variación ortográfica.
ove
Outros sospeitosos son os rematados en -ove, que en Galicia son:
- O Grove (< O Grobe < Ogrobe < Ogobre < Ocobre)
- Guiove,
- Landrove,
- Montrove (< Montobre) e
- Tragove (en Corvillón, Cambados).
Tamén aparecen:
- Castrove (< Castrobre)
No entanto, non se incluirían Ove (de Euve) ou Xove (de [Villa] Iovii).
obe
Falsos positivos
Existen outros topónimos con esa cadea fonética, pero que non están relacionados coa mesma etimoloxía: Cobres ou aqueles coas palabras
- nobre,
- pobre,
- cobre (O Cobre en Ames, Cobres en Vilaboa),
- sobre- (de suber, "sobreira" ou de super, "posición superior"),
- robre (de robur, "carballo") e
- salobre (de "auga pouco salgada")
- Sansobre, en Vimianzo
Véxase tamén
Outros artigos
Bibliografía
- Para Galicia: toponimia.xunta.es; pódese contrastar cartográficamente
- Para Portugal: mapadeportugal.net
- Para España: ine.es
- Moralejo, Juan José "Cambre, Pambre e outros topónimos en -bre" en Revista Galega de Filoloxía, 2003, 4: 97-112. ISSN 1576-2661. Consultable aquí no Repositorio da Universidade da Coruña.