Δρόσος
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η δρόσος είναι το φυσικό φαινόμενο κατά το οποίο οι υπάρχοντες υδρατμοί στην ατμόσφαιρα πλησίον του εδάφους συμπυκνώνονται σε μικρές σταγόνες (σταγονίδια) νερού, που καλύπτουν κάθε αντικείμενο. Έτσι κατά μεν τη διαδικασία δημιουργίας χαρακτηρίζεται μετεωρολογικό φαινόμενο, ενώ για τον χώρο όπου συμβαίνει ατμοσφαιρικό φαινόμενο.
Ευνοϊκές συνθήκες σχηματισμού
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ατμοσφαιρική υγρασία συμπυκνώνεται σε σταγόνες νερού όταν η ατμοσφαιρική θερμοκρασία φθάσει στο σημείο δρόσου (βλ. παρακάτω), καθώς τότε ο ρυθμός εξάτμισης του νερού είναι χαμηλότερος από το ρυθμό συμπύκνωσης.
Ιδιαίτερα τις ξάστερες νύκτες, η γη ακτινοβολεί, στο θερμικό υπέρυθρο, περισσότερη θερμότητα από αυτή που λαμβάνει (καθώς τα συννέφα δρουν ως ανακλαστές της ακτινοβολίας), με αποτέλεσμα να ψύχεται η επιφάνειά της. Το κατώτατο στρώμα της ατμόσφαιρας αρχίζει να ψύχεται μέσω της μεταφοράς θερμότητας προς την επιφάνεια της Γης, και οι υδρατμοί που υπάρχουν σ' αυτήν, λόγω της απώλειας θερμότητας, συμπυκνώνονται και σχηματίζουν υδροσταγονίδια. Τις νύκτες που δημιουργείται δρόσος, συνήθως υπάρχει και άπνοια, καθώς ο νυκτερινός άνεμος μεταφέρει θερμές αέριες μάζες από μεγαλύτερα ύψη, κοντά στην επιφάνεια.
Συνήθη μέρη σχηματισμού της δρόσου είναι σώματα που δεν αγγίζουν στην επιφάνεια της Γης. Το κατώτερο στρώμα του εδάφους είναι κατά τη διάρκεια της νύχτας, πιο θερμά από την επιφάνεια, και μεταφέρουν θερμότητα προς αυτήν. Η χαμηλή θερμική αγωγιμότητα της ατμόσφαιρας, αποτρέπει την περαιτέρω μεταφορά θερμότητας από την επιφάνεια προς τα σώματα που δεν ακουμπάνε στο έδαφος ή σε άλλα σώματα υψηλής θερμικής αγωγιμότητας.
Το φαινόμενο παρατηρείται και στην εξωτερική επιφάνεια ενός ποτηριού παγωμένου νερού το καλοκαίρι, ή σε έναν, θολωμένο από τη χρήση ζεστού νερού, καθρέφτη λουτρού, πάνω στον οποίο θα σχηματιστούν σταγόνες νερού.
Διάκριση δρόσου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τελικώς η δημιουργία της δρόσου εξαρτάται κυρίως από την υφιστάμενη διάχυση υδρατμών στον αέρα (στην ατμόσφαιρα). Εξετάζοντας αυτή τη διάχυση παρατηρούνται, ειδικά πάνω από βλάστηση, δύο δυνατές περιπτώσεις δημιουργίας: είτε με καθοδική κίνηση των υδρατμών, είτε με ανοδική κίνηση. Αυτό καθιστά έτσι αντιληπτό ότι τελικά υφίστανται δύο είδη δρόσου ανάλογα της κίνησης των υδρατμών, οι οποίες και είναι:.
- Η καθοδική δρόσος που λέγεται αυτή που προκαλείται με καθοδική κίνηση υδρατμών και που εμφανίζεται στη πάνω επιφάνεια των φύλλων, η οποία και φέρεται στην αγγλική ορολογία ως «dewfall» και
- Η ανοδική δρόσος που λέγεται αυτή που δημιουργείται με ανοδική κίνηση υδρατμών από κάτω προς τα επάνω και που εμφανίζεται στην κάτω επιφάνεια των φύλλων των λουλουδιών, η οποία και φέρεται στην αγγλική ορολογία ως "distillation" (=απόσταξη).
Σημείο δρόσου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σημείο δρόσου ή Σημείο υγροποίησης ή σημείο κόρου ατμόσφαιρας χαρακτηρίζεται το σημείο εκείνο της θερμοκρασίας που όταν οι υδρατμοί ψυχθούν δημιουργούν το φαινόμενο της δρόσου, δηλαδή τις σταγόνες δρόσου. Στη θερμοκρασία αυτή εξυπακούεται πως ο αέρας είναι κορεσμένος και δεν μπορεί να συγκρατήσει άλλους υδρατμούς, με αποτέλεσμα η σχετική υγρασία να είναι 100%. Σημειώνεται όμως ότι η θερμοκρασία κορεσμού της ατμόσφαιρας, το σημείο δρόσου, μπορεί να είναι οποιαδήποτε θερμοκρασία πάνω από τους 0 °C. Η θερμοκρασία αυτή εξαρτάται μόνο από την ποσότητα των υδρατμών που περιέχει 1 κυβικό μέτρο αέρος, συνεπώς εξαρτάται από την απόλυτη υγρασία. Η θερμοκρασία του σημείου δρόσου αποτελεί σημαντικό μετεωρολογικό στοιχείο για έναν τόπο, και για αυτό πάντοτε αναφέρεται στους μετεωρολογικούς χάρτες με τα σύμβολα D.P. από τα αρχικά του αγγλικού όρου Dew Point (= Δρόσου Σημείο).
Παρατηρήσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Γενικώς η δρόσος χαρακτηρίζεται ως ένα από τα ευεργετικότερα μετεωρολογικά φαινόμενα, ειδικά στις καλλιέργειες, και όχι μόνο. Ιδιαίτερα στις περιοχές με λιγοστές βροχοπτώσεις και νερά του εδάφους, όπως είναι οι έρημοι και σε κάποιο βαθμό τα περισσότερα νησιά του Αιγαίου, ιδίως οι Κυκλάδες, η αξία της είναι αντιληπτή. Αν απουσίαζε η δρόσος, όλα θα ήταν ξερά και καμιά καλλιέργεια δεν θα ευδοκιμούσε. Η δρόσος ερμηνεύει την παρουσία θαμνώδους βλαστήσεως σε παράκτιες ερήμους, όπως του Περού, της Μαυριτανίας κ.ά. Ανεξαρτήτως όμως αυτών, η παρουσία της δρόσου ευνοεί επίσης την ανάπτυξη μυκήτων, ιδιαίτερα επικίνδυνων για τα φυτά.
- Αν η θερμοκρασία συμπύκνωσης των υδρατμών είναι κάτω από το 0°C (παγετός), τότε δημιουργείται ένα άλλο φαινόμενο που λέγεται πάχνη.
