Adi meşəgilası

Adi meşəgilası
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Fabidlər Dəstə: Gülçiçəklilər Fəsilə: Gülçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Gavalıkimilər Triba: Amygdaleae Cins: Gavalı Növ: Adi meşəgilası
Beynəlxalq elmi adı
Prunus padus L., 1753
Şəkil axtarışı ITIS   24798 NCBI   97307 EOL   632532

Adi meşəgilası (lat. Prunus padus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin gavalı cinsinə aid bitki növü.

Ümumi yayılması

Rusiya, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Türkiyə, Çin, Koreya, Yaponiya və Monqolustanda təbii arealları vardır.

Azərbaycanda yayılması

Orta və yuxarı dağ qurşaqlarında (Laçın, Ağdərə, Naxçıvan MR) nadir hallarda rast gəlinir.

Statusu

Azərbaycanda nadir və nəsli kəsilmək təhlükəsində olan bitki növüdür. CR A2abc;C1.

Bitdiyi yer

Aşağı və orta dağ qurşaqlarında quru bozqırlaşmış daşlıqayalı yamaclarda yayılmışdır.

Təbii ehtiyatı

Azərbaycanda dar bir arealı vardır.

Bioloji xüsusiyyətləri

Adi meşə gilası təbiətdə hündürlüyü 6–7 m-ə qədər olan ağacdır. Bitkinin qabığı qaramtıl boz rəngdə olur. Cavan zoğları qırmızımtıl rəngdədir. Yarpaqları uzunsov ellipsşəkillidir, ucu sivri, kənarları mişardişlidir. Üst tərəfi tünd, alt tərəfi isə bozumtul-göy rəngdədir, tez tökülür. Çiçəkləri salxımşəkillidir. Ləçəkləri ağdır. Meyvələri qara rənglidir. Toxumu yumurtaşəkilli, üzərində parıldayan nöqtələr vardır. Aprel ayında çiçək açır, iyun iyul ayında meyvəsi yetişir.

Çoxalması

Təbiətdə generativ yolla çoxalır.

Təbii ehtiyatının dəyişməsi səbəbləri

Başlıca olaraq insan fəaliyyətidir.

Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri

Azərbaycanın "Qırmızı Kitab"ına daxil edilmişdir.

Zəruri qoruma tədbirləri

Yeni yasaqlıqların yaradılması zəruridir.

Sinonimləri

• Padus avium Mill.
• Prunus padus L., 1753
• Prunus racemosa Lam.
• Padus racemosa (Lam.) Gilib.,
• Padus racemosa (Lam.) C.K.Schneid.
• Prunus seoulensis H.Lév.