Ahmed Amiş Efendi
Ahmed Amiş Efendi (1807, Tırnova - 1920, İstanbul), II. Mehmed'in türbedarı ve mutasavvıf şeyh.[1][2]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]
1807'de Tırnova'da doğdu. 1920'de İstanbul'da öldü. Kuşadalı İbrahim Halveti'nin talebelerinden Ömer Halveti'den yirmili yaşlarda tasavvuf eğitimi aldı. Hamamcılık ve Sıbyan mektebinde hocalık görevlerinde bulundu. Osmanlı Rus savaşına katıldı. Hayatının son dönemlerinde Fatih Camii türbesinde görev yaptı. Bu sebeple Fatih türbedarı adıyla anıldığı da olmuştur. Ölümü sonrasında Fatih Camii haziresine defnedilmiştir.
Sufiliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Ahmed Amiş Efendi, Osmanlı İmparatorluğu'nda Vahdet-i Vücud ekolünün görüşlerini paylaşan sufilerden biridir. Osmanlı sufi geleneğinde çeşitli merasimlerin önemli bir yeri olmakla birlikte Amiş Efendi de piri Kuşadalı İbrahim Halveti gibi sufi eğitiminde yapı, giysi tarzı ve belirli merasimlere önem vermemiş, bunun yerine ahlaki bir hayat ve sohbetin önemini vurgulamıştır. Kendisinin diğer tanınmış sufilerde olduğu gibi, herhangi bir eser bırakmadığı bilinmektedir.
Ahmed Amiş Efendi, o dönemin tanınmış yazar ve devlet büyüklerini eğitmiştir. Babanzade Ahmed Naim, Ahmed Avni Konuk ve İsmail Fenni Ertuğrul bunlardan birkaçıdır. Kendisi, yerini Kayserili Mehmed Tevfik Efendiye bırakmıştır. Ondan emaneti alan da Ahmed Tahir Memiş Maraşî efendi olmuştur.
Ünlü tasavvuf araştırmacısı Abdülbaki Gölpınarlı, Ahmed Amiş Efendi'nin sohbetlerinden tutulan notlardan oluşmuş bir kaynağın kendisinde bulunduğunu aktarmış ancak şu ana kadar bu kaynağın hangisi olduğu tam olarak tespit edilmemiştir.
Ahmed Amiş Efendinin vahdet-i vücud okulunun görüşlerini içeren konuşmaları zamanında bazı katı şeriat taraftarı kişilerin tepkisi çekmiş olmakla birlikte, genel olarak kendisiyle ilgili olumlu görüşlerin bulunması ve dönemin siyasi ortamı hakkında kovuşturma yapılmasını engellemiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Ahmed Âmiş Efendi". TDVİA. 30 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2017.
- ^ Demirdaş, Öncel. "Fatih Türbedarı Tırnovalı Ahmed Âmiş Efendi (Ö. 1338/1920) ve İrşad Metodu" (PDF). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. 30 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Ağustos 2017.
