Cerkiew św. Michała Archanioła w Przysłupie
 nr rej. A-288 z dnia 24.03.1980
| |||||||||
| cerkiew parafialna | |||||||||
.jpg?lang=pl) Elewacja południowa | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||
Położenie na mapie powiatu gorlickiego  | |||||||||
Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie  | |||||||||
 49°32′25,0″N 21°12′07,5″E/49,540278 21,202083
| |||||||||
Cerkiew św. Michała Archanioła w Przysłupie – greckokatolicka cerkiew w Przysłupie.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Drewniana cerkiew w Przysłupie została ukończona 3 lipca 1756. Pracowali przy niej miejscowi mistrzowie Jan i Danyił. Pierwotnie znajdowała się nad potokiem spływającym po południowym stoku Magury Małastowskiej. Ponieważ jednak co roku potok ten wzbierał i zalewał budynek, mieszkańcy Przysłupa przenieśli cerkiew na zbocze góry, w miejsce, gdzie pozostawała poza zasięgiem wody. W 1880 obiekt został gruntownie przebudowany. Poszerzono wówczas przedsionek cerkwi, czyniąc go równym szerokości nawy. Zmieniono również konstrukcję wieży i dachu. Do wnętrza świątyni wstawiono nowy ikonostas, przeniesiony z Kunkowej lub w Leszczynach; znajdującą się w nim ikonę patrona świątyni, św. Łukasza przerobiono na wizerunek archanioła Michała. W 1929 wykonano natomiast nową polichromię wnętrza.
Po Akcji „Wisła” budynek został zaadaptowany na kościół rzymskokatolicki, od 1956 był sporadycznie udostępniany katolikom obrządku bizantyjsko-ukraińskiego.
Z powodu rozmieszczenia budynku na stromym stoku cerkiew w latach 80. XX wieku była już w bardzo złym stanie technicznym. Została jednak wyremontowana i od tego czasu jest użytkowana wyłącznie przez parafię greckokatolicką.
-
Widok od prezbiterium -
Elewacja frontowa -
Wieże
.jpg?lang=pl)
.jpg?lang=pl)
.jpg?lang=pl)
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Cerkiew jest drewniana, jednonawowa, z nawą i przedsionkiem równej szerokości i wysokości przy znacznie niższym prezbiterium. Całość pokrywa dach kalenicowy kryty blachą. Ponad przedsionkiem wznosi się prostokątna wieża zwieńczona hełmem. Podobne konstrukcje rozmieszczono ponad prezbiterium i w centrum nawy. Okna świątyni są prostokątne.
We wnętrzu zachował się osiemnastowieczny trzyrzędowy ikonostas oraz polichromia powstała po 1929, w tym przedstawienie Trójcy Świętej i wizerunek patrona cerkwi na jej stropie. W bocznym ołtarzu znajduje się ikona św. Mikołaja.
-
Widok ogólny -
Elewacja północna -
Stan 2007
.jpg?lang=pl)
.jpg?lang=pl)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- G. i Z. Malinowscy, E. i P. Marciniszyn, Ikony i cerkwie. Tajemnice łemkowskich świątyń, Carta Blanca, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61444-15-2
- Architektura I Rzeczypospolitej (województwo krakowskie)
- Zabytkowe cerkwie w powiecie gorlickim
- Cerkwie archieparchii przemysko-warszawskiej
- Obiekty sakralne w gminie Uście Gorlickie
- Świątynie pod wezwaniem św. Michała Archanioła
- Przysłop (województwo małopolskie)
- Drewniane cerkwie w województwie małopolskim