Cerkiew św. Dymitra w Nowym Sączu

Cerkiew św. Dymitra
	cerkiew parafialna
	; Widok ogólny
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Nowy Sącz
Wyznanie	katolickie / prawosławne
Kościół	greckokatolicki / Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
Archieparchia / Diecezja	przemysko-warszawska / przemysko-gorlicka
Wezwanie	Świętego Dymitra
Historia
Data zakończenia budowy	1786; 1895; 1993
Aktualne przeznaczenie	muzeum / czynna świątynia greckokatolicka i prawosławna
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • drewno
Wieża kościelna; • liczba wież	; 1
Kopuła; • liczba kopuł	; 3
	Położenie na mapie Polski Nowy Sącz, cerkiew w skansenie
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Nowy Sącz, cerkiew w skansenie
	Położenie na mapie Nowego Sącza Nowy Sącz, cerkiew w skansenie
	49°36′59,9″N 20°44′15,1″E/49,616639 20,737528
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew św. Dymitra – cerkiew greckokatolicka, która w latach 1783–1993 stała we wsi Czarne.

W 1993 świątynię rozebrano i przeniesiono do Nowego Sącza do Sądeckiego Parku Etnograficznego, gdzie w latach 1996–2000 została odbudowana i pełni funkcje muzealne i kultowe.

Historia

Pierwotna świątynia została zbudowana w 1786 jako typowa drewniana cerkiew zachodniołemkowska. W 1801 ikonostas dla cerkwi wykonał Jakub Szwajcar. W 1893 gruntownie remontowana i przebudowana^[1]. w latach 1893–1895 Jan i Paweł Bogdańscy wykonali polichromię i przemalowali ikony ikonostasu^[2]. W 1945 i 1947 wysiedlono niemal całą wieś, świątynia stała opuszczona i niszczała. W latach 70. zainteresowali się cerkwią twórcy skansenu w Nowym Sączu, dokąd trafiła w 1993^[1].

Po reaktywowaniu parafii greckokatolickiej w Nowym Sączu (w 1989) ponownie bywa sprawowana liturgia w tym obrządku^[2].

Od kwietnia 2017, w związku z utworzeniem w Nowym Sączu prawosławnego punktu duszpasterskiego pw. Świętych Cyryla i Metodego, w cerkwi celebrowane są również nabożeństwa prawosławne^[3].

Widok od prezbiterium
Wnętrze
Wieże

Architektura i wyposażenie

Jest to budowla orientowana, drewniana, konstrukcji zrębowej. Trójdzielna: prezbiterium zamknięte prostokątnie, szerszą nawą i babińcem otoczonym przez słupy wieży. Wieża ze zwężającymi się gontowymi ścianami z pozorną izbicą i kopulastym hełmem zwieńczonym czworokątna latarnią z cebulastą banią. Ściany oszalowane pionowo z listwowaniem. Pokryta łamanymi uskokowo gontowymi dachami namiotowymi^[2].

We wnętrzu polichromia Bogdańskich, zachowany barokowo-rokokowy ikonostas, w którym brakuje trzech ikon namiestnych skradzionych jeszcze w Czarnem^[2] oraz ołtarz główny i boczny. Wewnątrz także ciekawa ekspozycja „Droga cerkwi z Czarnego do skansenu w Nowym Sączu”^[1].

Otoczenie

Cerkiew otacza drewniane ogrodzenie z gontowym daszkiem.

Wnętrze
Wnętrze

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2003, s. 94, 95. ISBN 83-89188-08-2.
↑ ^a ^b ^c ^d Praca zbiorowa: Szlak Architektury Drewnianej Małopolska. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków 2010, s. 219, 220. ISBN 978-83-60538-61-6.
↑ Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Prawosławne nabożeństwo w Nowym Sączu [dostęp: 26.04.2017.]

Zobacz też

Parafia św. Włodzimierza i Olgi w Nowym Sączu (greckokatolicka)
Parafia św. Włodzimierza Wielkiego w Krynicy-Zdroju (prawosławna)

[cerkwie_drewniane-1] Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2003, s. 94, 95. ISBN 83-89188-08-2.

[szlak-2] Praca zbiorowa: Szlak Architektury Drewnianej Małopolska. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków 2010, s. 219, 220. ISBN 978-83-60538-61-6.

[orth-3] Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Prawosławne nabożeństwo w Nowym Sączu [dostęp: 26.04.2017.]

[1]

[2]

[3]