Jiuquan

Jiuquan
	Prefektura mailako hiria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Txinako Herri Errepublika
Txinako probintzia	Gansu
Izen ofiziala	酒泉市
Posta kodea	735000
Geografia
Koordenatuak	39°44′13″N 98°30′18″E / 39.73695°N 98.50489°E
Azalera	168.080,24 km²
Altuera	1.483 m
Demografia
Biztanleria	1.095.947 (2010); 1.055.706 (2020); Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragileaAdierazpen errorea: Hitz ezezaguna "br" (2010)
Dentsitatea	7 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia	937
Ordu eremua	UTC+08:00
Matrikula	甘F
	jiuquan.gov.cn

Jiuquan (txinera sinplifikatuz: 酒泉; pinyineraz: Jiǔquán), Gansu probintzian kokatutako prefektura mailako hiria da. Guztira, 962.000 biztanle inguru dauzka eta 193.974 kilometro karratuko azalera.

Historia

Aurrez Fulu izena izan zuen eta K.a. 111 urtean sortu zen, Hexi korridoreko Jadezko Atearen ondoan hain zuzen ere, Zetaren Bidean barna^[1]. Hasieran ekialdeko Han dinastiaren prefetura izan zen, ondoren Sui dinastiaren menpe gelditu zen eta Suzhou edo Suchow izena hartu zuen. Azkenik Tang dinastiak Jiuquan komandantzia izena eman zion^[2]. 624 urtean Jiuquan konderria eratu zen.

763 urtean Tibetar inperioak eskuratu zuen. 842an inperioa desegin zenean Uigur leinuak eskuratu zuen harik eta Ekialdeko Xia dinastiak inguratu eta konkistatu zuen arte. Zetaren Bideari esker aberastu egin zen eta Gansu probintziako hiriburua ere izan zen sarritan^[1]. Dunhuang hiriak garrantzia handia hartu zuen garai hartan.

1607an Bento de Góis portugaldar jesuitaren espedizioa iritsi zen. Bento de Góis bera erahil egin bazuten ere espedizio honek Katai eta Txina herrialde bera zirela frogatu zuen^[3].

XIX mendearen erdialdera Dungan matxinadan erabat suntsiturik gelditu zen baina Zuo Zongtan generalak azkar berreraiki zuen 1873an^[1].

Banaketa administratiboa

Suzhou Barrutia (肃州区; Suzhou Qu)
Yumen hiria (玉门市; Yùmén Shì)
Dunhuang hiria (敦煌市; Dūnhuáng Shì)
Jinta Konderria (金塔县; Jīntǎ Xiàn)
Guazhou Konderria (瓜州县; Guāzhōu Xiàn)
Subei Mongoliar Konderri autonomoa (肃北蒙古族自治县; Sùběi měnggǔzú Zìzhìxiàn)
Aksai Kazakhtar Konderri autonomoa (阿克塞哈萨克族自治县; Ākèsài hāsàkèzú Zìzhìxiàn)

Geografia eta Klima

Kokapena

Gansu probintzia luzeko mendebaldeko muturra osatzen du. Itsasoaren mailatik 1.500 metrotako altueran kokaturik dago basamortu kontinental baten erdian.

Klima

Datu klimatikoak (Jiuquan (1971−2000))
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	−1.6	2.3	9.1	17.4	23.2	26.8	28.6	27.8	22.7	15.3	6.5	−0.1	14.8
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	−14.9	−11.3	−4.4	2.8	8.4	12.7	14.7	13.4	8.2	1.2	−6.1	−12.6	1.0
Pilatutako prezipitazioa (mm)	1.2	1.4	4.8	3.7	7.9	14.8	20.5	19.7	8.8	2.3	1.6	1.1	87.8
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm)	2.0	2.0	2.6	2.1	3.0	5.8	7.9	6.5	3.2	1.3	1.5	1.9	39.8
Eguzki orduak	219.0	211.5	240.6	259.0	293.3	283.0	279.1	276.9	267.5	265.1	227.1	208.6	3030.7
Hezetasuna (%)	53	45	40	35	37	47	53	52	51	47	49	56	47.1
Iturria: China Meteorological Administration 2009-03-30

Ondasun nabarmenak

Yumenguan (Jadezko Atea)
Dunhuang hiria
Mogao leizeak
Yueyaquan aintzira
Jiuquango satelite jaurtigunea
Zetaren Bidearen museoa

Iruditegia

Dunhuang hiriko etxeak.
Mogao leizeak.
Jadezko Atearen hondarrak.
Yueyaquan aintzira.
Yumen hiria.
Jiuquango satelite jaurtigunea

Ikus, gainera

Gansu probintziaren banaketa administratiboa

Erreferentziak

↑ ^a ^b ^c Baynes, T.S.; Smith, W.R., eds. (1887). Su-chow. Encyclopædia Britannica, 22 (9th ed.), New York: Charles Scribner's Sons, 617 or..
↑ (Ingelesez) Xiong, Victor Cunrui. (2009). Historical Dictionary of Medieval China. Rowman & Littlefield ISBN 9780810860537. (Noiz kontsultatua: 2019-09-16).
↑ Winchester, Simon. (2008). The Man Who Loved China. HarperCollins, New York. ISBN 978-0-06-088459-8..

Kanpo estekak

(Txineraz) Jiuquango gobernuaren webgunea.

Datuak: Q533432
Multimedia: Jiuquan / Q533432

[:0-1] Baynes, T.S.; Smith, W.R., eds. (1887). Su-chow. Encyclopædia Britannica, 22 (9th ed.), New York: Charles Scribner's Sons, 617 or..

[2] (Ingelesez) Xiong, Victor Cunrui. (2009). Historical Dictionary of Medieval China. Rowman & Littlefield ISBN 9780810860537. (Noiz kontsultatua: 2019-09-16).

[3] Winchester, Simon. (2008). The Man Who Loved China. HarperCollins, New York. ISBN 978-0-06-088459-8..

[1]

[2]

[3]

	Gansu probintziako udalerriak
Baiyin • Dingxi • Gannan • Jiayuguan • Jinchang • Jiuquan • Lanzhou • Linxia • Longnan • Pingliang • Qingyang • Tianshui • Wuwei • Zhangye