Johann Robert Mende

Johann Robert Mende
Data i miejsce urodzenia	3 maja 1824 ; Brzeg
Data i miejsce śmierci	23 sierpnia 1899 ; Altona
Narodowość	niemiecka
Dziedzina sztuki	architektura
Epoka	historyzm
	Multimedia w Wikimedia Commons

Johann Robert Mende (ur. 3 maja 1824 w Brzegu^[1], zm. 23 sierpnia 1899 w Altonie^[2]) – architekt niemiecki, pracujący w Legnicy i Wrocławiu.

Życiorys

J. R. Mende: Kaplica na cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu

Johann Robert Mende pracował w Lubaniu, gdzie w 1865 kierował budową wodociągu^[3]. 1 października 1867 powołano go na radcę budowlanego i członka magistratu w Legnicy, gdzie działał przez kolejnych sześć lat. 13^[1] lub 26 maja 1873 został wybrany na miejskiego radcę budowlanego we Wrocławiu^[2]^[4] i sprawował tę funkcję od 8 sierpnia 1873^[4] przez jedną dwunastoletnią kadencję, do 1885, równolegle z Alexandrem Kaumannem. Poprzednik Mendego, Hans Zimmermann odpowiadał jako radca za lewobrzeżny Wrocław, zaś Kaumann za prawobrzeżny. Wraz z zatrudnieniem Mendego zmieniono dotychczasowy podział zadań w magistracie z terytorialnego na tematyczny, tak że Mende odpowiadał za architekturę, zaś Kaumann za urbanistykę i sieci podziemne. Po upłynięciu kadencji Mende starał się o ponowny wybór przez radę miejską, jednak przegrał z Richardem Plüddemannem. Pozostał jednak na usługach urzędu miejskiego i w latach 1886–1893 był głównym inspektorem wrocławskiej policji budowlanej (urzędu wydającego zezwolenia na budowę i użytkowanie obiektów budowlanych).

Mende pozostawał przez cały okres swojej twórczości we Wrocławiu pod wpływem naśladowców Schinkla i projektował w stylu neorenesansowym względnie tzw. stylu arkadowym.

Główne dzieła

kaplica na cmentarzu Komunalnym w Legnicy, z inspektorem budowlanym Wolffem, 1868-1869^[5].
kaplica na cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu, 1880^[2]
Ewangelicka Wyższa Szkoła Obywatelska (Evangelische höhere Bürgerschule) przy ulicy Komuny Paryskiej (Vorwerkstraße) we Wrocławiu (obecnie Szkoła Podstawowa nr 2), 1876-1877
szkoła przy ul. Bolesława Drobnera 5, 1876-1877
Królewska Szkoła Rzemiosła przy ul. Bolesława Prusa, 1877-1878, zburzona 1945
szpital psychiatryczny przy ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego (Einbaumstraße), projekt później przekształcony przez Richarda Plüddemanna, od 1881
szkoła przy ul. Ślężnej 22-24, róg Dyrekcyjnej (obecnie gimnazjum nr 17), 1881-1882, później rozbudowana o salę gimnastyczną (1890) przez Richarda Plüddemanna i o trakt północno-zachodni (1895) przez R. Plüddemanna, H. Froböse i K. Klimma

Przypisy

↑ ^a ^b Breslauer Stadtbuch enthaltend die Rathslinie von 1287 ab.... W: Hermann Markgraf: Codex Diplomaticus Silesiae. T. 11. Wrocław: 1882, s. 141. [dostęp 2012-05-30].
↑ ^a ^b ^c Ilkosz, Die Pläne..., s. 135
↑ Deutscher Verein von Gas- und Wasserfachmännern: Die art der wasserversorgung der städte des Deutschen Reiches mit mehr als 5000 einwohnern. Monachium: R. Oldenbourg, 1883, s. 64.
↑ ^a ^b Okólska, Nadburmistrzowie..., s. 51.
↑ Legnica – Historia – Pruskie miasto samorządowe. Legnica - oficjalny portal miasta. [dostęp 2012-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 czerwca 2012)]. Cytat: 1869 r. (...) 21 listopada – poświęcenie kaplicy przedpogrzebowej na cmentarzu komunalnym wybudowanej przez J.R. Mende według zmodyfikowanych projektów inspektora Wolffa

Bibliografia

Werner Elsner: Liegnitzer Stadtgeschichte (1242 - 1912). Liegnitzer Stadtgeschichte von ihren Anfängen bis zum Ende der Oertel-Zeit. Lorch/Württ.: Weber, 1971, s. 64. ISBN 3-87888-016-2. (niem.).
Agnieszka Gryglewska, Budynki wrocławskich szkół epoki wilhelmińskiej (w:) Jerzy Rozpędowski (red.), Architektura Wrocławia. Tom 4. Gmach, Wrocław, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 1998, ISBN 83-7085-393-5, s. 220-228
Agnieszka Gryglewska, Architektura Wrocławia XIX-XX wieku w twórczości Richarda Plüddemanna, Oficyna Wydawnicza PWr, Wrocław 1999, ISBN 83-7085-386-2, s. 20, 31
Jerzy Ilkosz. Die Pläne für das Breslauer Krematorium. „Berichte und Forschungen”. 4, s. 135, 1996. Eckhard Grunewald. München: Oldenbourg. ISSN 0945-2362. (niem.).
Halina Okólska: Nadburmistrzowie i inni urzędnicy Magistratu Wrocławia 1808 – 1933. Wrocław: Oficyna Wydawniczo-Reklamowa Hanna Wolska, 2007, s. 50-51. ISBN 978-83-60885-28-4.

[Markgraf-1] Breslauer Stadtbuch enthaltend die Rathslinie von 1287 ab.... W: Hermann Markgraf: Codex Diplomaticus Silesiae. T. 11. Wrocław: 1882, s. 141. [dostęp 2012-05-30].

[Ilkosz-2] Ilkosz, Die Pläne..., s. 135

[3] Deutscher Verein von Gas- und Wasserfachmännern: Die art der wasserversorgung der städte des Deutschen Reiches mit mehr als 5000 einwohnern. Monachium: R. Oldenbourg, 1883, s. 64.

[Okolska-4] Okólska, Nadburmistrzowie..., s. 51.

[5] Legnica – Historia – Pruskie miasto samorządowe. Legnica - oficjalny portal miasta. [dostęp 2012-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 czerwca 2012)]. Cytat: 1869 r. (...) 21 listopada – poświęcenie kaplicy przedpogrzebowej na cmentarzu komunalnym wybudowanej przez J.R. Mende według zmodyfikowanych projektów inspektora Wolffa

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Miejscy radcy budowlani	Johann Friedrich Knorr (1809-1821) Christian Albert Heermann (1821-1838) Carl Heinrich Studt (1839-1844) Carl Heinrich Henning (1844-1849) August Stapel (1850-1855) Julius von Roux (1855-1866) Hans Zimmermann (1864-1872)
... ds. architektury	Robert Mende (1873-1885) Richard Plüddemann (1885-1909) Max Berg (1909-1925) Hugo Althoff (1926-1929) Fritz Behrendt (1929-1934) Rudolf Kühn (1935-1937?)
... ds. inżynierii miejskiej i urbanistyki	Alexander Kaumann (1866-1893) Alfred von Scholtz (1894-1924) Günther Trauer (1925-1939?)
... ds. budowy maszyn	Matthias Wirtz (1901-1924)