Karol Urbański
Nieczuja | |
Data urodzenia |
ok. 1740 |
---|---|
Żona |
Antonina Kuszel |
Karol Hubert Urbański herbu Nieczuja (ur. ok. 1740) – szambelan Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1774 roku[1], ziemianin z ziemi Drohickiej, generał major ziemiański. Postępowy działacz polityczny, poseł na Sejm Czteroletni z ziemi drohickiej w 1790 roku[2], cześnik drohicki, członek Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej[3], członek konfederacji targowickiej[4].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Jerzego Urbańskiego h. Nieczuja i Marianny Wierzbickiej. Jego żoną była Antonina Kuszel z Hulidowa h. Ogończyk (ur. ok. 1750) – córka Michała Kuszla – starosty litewskiego i Teresy Ossolińskiej na Tęczynie.
2 maja 1791 roku podpisał asekurację, w której zobowiązał się do popierania projektu Ustawy Rządowej[5]. Uczestnik powstania kościuszkowskiego w 1794 r. Po wybuchu powstania organizator milicji ziemi Drohickiej.
Sprawnie przeprowadzi werbunek i w krótkim czasie przeniósł do Korpusu gen. K. Sierakowskiego 300 osobowy oddział pospolitego ruszenia. Szwadron kawalerii drohickiej walczył pod Krupczycami. Został rozproszony pod Terespolem[6].
Zorganizował drugi oddział oraz zebrał rekrutów, których przekazał gen. Antoniemu Baranowskiemu. W drodze do Wisły oddział ten został rozbity pomiędzy Sokołowem a Węgrowem, a resztki jego i kawalerii drohiczyńskiej ofiarnie walczyły w obronie Pragi przed Aleksandrem Suworowem.
W wojsku nie służył i nie pretendował do roli dowódcy, ale jako organizator i agitator polityczny został zaliczony do najbardziej udanych generałów ziemiańskich powstania kościuszkowskiego.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ AGAD, Metryka Koronna, Księgi Sigillat, 32, k. 297 v.
- ↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 329.
- ↑ Adam Skałkowski, Towarzystwo przyjaciół konstytucji 3 maja, Kórnik, 1930, s. 81.
- ↑ Korrespondent Warszawski Donoszący Wiadomości Kraiowe y Zagraniczne. 1792, no 42, s. 362.
- ↑ Bronisław Dembiński, W przededniu 3-maja 1791 roku, w: Tygodnik Ilustrowany, nr 1 13 stycznia 1906 roku, s. 10.
- ↑ Bauer 1981 ↓, s. 249.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krzysztof Bauer: Wojsko koronne powstania kościuszkowskiego. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1981. ISBN 83-11-06605-1.
- H. P Kosk, Generalicja polska, t. 2, wyd.: Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 2001.
- Cześnicy drohiccy
- Członkowie stanu rycerskiego I Rzeczypospolitej
- Członkowie Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej
- Generałowie majorowie powstania kościuszkowskiego
- Generałowie majorowie ziemiańscy powstania kościuszkowskiego
- Konfederaci targowiccy
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (ziemia drohicka)
- Posłowie Sejmu Czteroletniego (1790–1792)
- Sygnatariusze asekuracji 2 maja 1791
- Szambelanowie Stanisława Augusta Poniatowskiego
- Urbańscy herbu Nieczuja
- Urzędnicy ziemscy I Rzeczypospolitej